Okul Başarısını Etkileyen Faktörler Nelerdir?

Okul Başarısını Etkileyen Faktörler Nelerdir?

Son Güncelleme: 14 Eylül, 2018

Günümüzde okul başarısı birçok farklı faktörün kombinasyonuyla belirleniyor. Bu faktörler sosyal ve aile ilişkileri, rehberlik, doğru yönlendirme ve iyi beslenme gibi çok geniş bir yelpazeye yayılmış durumdadır.

Okul başarısı yalnızca çocukların ders çalıştığı saatlere bağlı değildir. Çocukların akademik başarısını büyük ölçüde geliştirebilecek birçok koşul ve etken bulunmaktadır.

Gelin hep birlikte çocukların akademik başarılarına destek olabilecek faktörlere bir göz atalım.

Okul başarısı ne anlama gelmektedir?

Okul başarısı dediğimiz zaman yeni ve evrensel bir terime gönderme yapıyoruz. Bu yeni terim, eski “çocuğum en iyi notları alıyorsa okulda başarılıdır” düşüncesi ile pek alakalı değildir. Hatta, en iyi notları almak iyi bir bilgi birikimine sahip olunduğu ya da bu bilgi birikiminin sürekli olduğu anlamına gelmez.

Okul başarısının temelleri toplumla bütünleşebilmeye ve bunun ne seviyede gerçekleştirilebildiğine bağlıdır. Başka bir deyişle, öğrenciler yaşıtları ve öğretmenleriyle doğru ve etkili bir şekilde çalışabilme yeteneğine sahip olmalıdır. Onlara aktarılan bilgiyi doğru bir şekilde kullanabilmeliler.

Okul başarısının tanımı geçtiğimiz birkaç yıl içinde çok değişti. Artık okul başarısı yüksek bir öğrenci en yüksek notları alan en kalifiye öğrenci anlamına gelmiyor. Günümüzde en iyi öğrenci hayatın her alanında kendini dengeli bir şekilde geliştiren öğrenciyi temsil eder.

En yüksek notları alan öğrencinin hayatının geri kalanında şu gibi problemleri olabilir:

Peki öyleyse gerçekten başarılı çocuklar kimler? Onlar öğretmenleri ve ebeveynleri tarafından onlara öğretilenleri öğrenen ve toplumla bütünleşip fayda sağlayabilen bireylerdir. Bu tanım sosyalleşme problemleri olan öğrencilerin başarısız olduğu anlamına gelmez. Okul başarısının yalnızca yüksek notlar almak olmadığı anlamına gelir. 

Çocuğunuzun okulda başarıyı yakalamasına yardım etmenin yolları

İşte çocuğunuza kendini geliştirebilmesi ve okulda başarılı olabilmesi için hazırladığımız birkaç tavsiye:

sağlıklı kahvaltı

Sağlıklı alışkanlıklar

İyi alışkanlıklara sahip olmak genel sağlık ve refah seviyesine büyük ölçüde katkıda bulunduğundan bunlar çocuk yaşta öğretilmelidir. İyi uyku uyumak ve doğru beslenmek çocuklara günlük gerekli tüm ihtiyaçlarını karşılamaları için yeterli enerjiyi sağlayacaktır.

Beslenme uzmanlarına göre kahvaltı vücudun düzgün bir şekilde çalışabilmesi için ihtiyaç duyduğu günlük kalori miktarının %25’ini karşılar. Bu sebeple güne kahvaltı ederek başlamayan çocukların okuldayken enerjileri düşük ve dikkatleri dağınık olduğundan öğrendiklerini akılda tutmakta zorlanırlar. Benzer bir durum gece yeteri kadar uyumadıklarında da görülür. İşte bu sebeplerden ötürü sağlıklı alışkanlıklara sahip olmak çok önemlidir.

Beklenti Etkisi’nin farkında olun

Çocuklarımızdan beklediklerimiz ve bu sebeple Beklenti Etkisi konusunda çok dikkatli olmalıyız. Ayrıca, onları zorladığımız konularda da çok dikkatli olmalıyız.

Çocuklarınıza süreç boyunca yardım etmediğiniz ve destek olmadığınız sürece onlardan başarı ve yüksek notlar beklemeniz ters tepici bir etki yapar. Benzer şekilde, onlara yüksek notlar almanın hayatta her şey demek olduğunu öğretmek yerine öğrenme sürecinin başlı başına ne kadar değerli olduğunu öğretmeliyiz.

Birçok çocuk ailelerinin onlardan beklediği (hatta zorladığı) yüksek notları alamadığı zaman kendini stres altında hisseder. Bu sebepten ötürü onların kapasitesini iyi bilmeli ve onları ne ölçüde zorladığımızı gözden geçirmeliyiz.

Unutmayın ki her çocuğun öğrenme potansiyeli vardır fakat onların bireysel süreçlerine saygı duymalı, öğrendiklerinden faydalanması konusunda ne zaman ve nasıl yardım edebileceğimizi bilmeliyiz.

Dış motivasyon

Bir çocuğun başarılı olabilmesi için yalnızca her gün okula gitmesi yeterli değildir. Öğrenmeye meraklı bir birey olabilmesi için ona farklı yollarla yardım etmelisiniz. Bunu okul ödevlerini takip ederek, yanına oturup ona yardımcı olarak yapabilirsiniz.

Çocuklarınızı desteklemenin kolay ve etkili bir yolu onlara rahat bir şekilde çalışabilmeleri için ihtiyaç duydukları eşyaları ve araç gereçleri sağlamaktır. İyi bir çalışma ortamı okul aktivitelerine olan ilgiyi arttırır ve okuma, yazma, boyama, çizim gibi benzer ilgi alanlarına yönelmelerine yardımcı olur.

Ayrıca, yemek masasındayken onun da katılabileceği konuşmalar başlatmak sınıfta da bunu yaparken kendini daha rahat hissetmesi konusunda ona yardımcı olur.

ödev yapan çocuk

Takım çalışması

Öğretmenleriyle konuşarak çocuğunuzun okul arkadaşları ile olan iletişimini değerlendirin. Çocuğunuzun sınıfta arkadaşlarının olup olmadığını ve okulda rahat hissedip hissetmediğini bilmek önemli bir konudur.

Eğer okulda işlerin iyi gitmediğini fark ederseniz çocuğunuzu arkadaş edinemediği için suçlamayın. Tam tersi, büyük düşünün ve ona sosyalleşmenin bazı temel noktalarını ilgiyle öğretin. Ayrıca şu noktalara da önem verin:

  • Çocuğunuza temel değerleri öğretin
  • Çocuğunuza sevginizi gösterin
  • Çocuğunuza kendini kabullenmeyi öğretin
  • Yargılamadan çocuğunuzun söylemek istediğini dinleyin.

Ebeveynler olarak çocuğunuzun bir numaralı danışmanı ve yardımcısı olmanız çok önemlidir. İhtiyaç duyduğu her konuda ona yardım etmekten şüphe duymayın. Onu okula geciktirmeden götürün, ödevlerinde ona yardımcı olun ve eğer okul projelerini arkadaşlarıyla birlikte yapması gerekiyorsa evinizde toplanmasına izin verin.

Bu basit tavsiyeler çocuğunuzun okul hayatı boyunca ihtiyaç duyacağı tüm konularda ona destek olmanıza yardımcı olacaktır. Eğer siz onun yardımcısı ve danışmanıysanız okulda başarılı olabilmek için ihtiyaç duyduğu her şeye sahip olacaktır.


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.


  • Bermeo Córdova, F. M. (2004). Autoestima, factor esencial de éxito en el área escolar en niños de 10 a 11 años (Bachelor’s thesis). https://dspace.ups.edu.ec/handle/123456789/2758
  • Campbell, K. (2018). Niños Seguros de Sí Mismos. Babelcube Inc.
  • Taylor, J. (2004). Motiva y estimula a tus hijos: cómo educar a tu hijo para que tenga éxito y sea feliz (Vol. 20). Edaf.

Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.