Çocuklarda Yüksek Zihinsel Seviye Ne Demektir?

Çocuklarda Yüksek Zihinsel Seviye Ne Demektir?

Son Güncelleme: 19 Mayıs, 2018

Çocuklarda yüksek zihinsel seviyenin işaretlerini biliyor musunuz? Hiç sizin çocuğunuzun ortalamanın üstünde bir zekaya sahip olduğundan şüphelendiniz mi? 

Anneler olarak, çocuklarımızın becerilerini değerlendirirken biraz taraflı olmaya meyilliyizdir. Ama ya çocuğunuzun gerçekten özel bir yeteneği varsa?

Aşağıda sizlere, çocuğunuzun yüksek zihinsel kapasiteye sahip olup olmadığını nasıl anlayabileceğinizi anlatacağız. Ayrıca, onları gelişim süreçleri boyunca nasıl eğitmeniz ve onlara nasıl rehberlik etmeniz gerektiğiyle ilgili tavsiyeler de vereceğiz.

Ve en önemlisi de, çocuğunuzun sıkılmasını ya da motivasyonunun düşmesini önleyebilmeniz ve diğer insanlarla birlikte olmaktan keyif almasına yardım etmeniz için tavsiyelerde bulunacağız.

Yüksek zihinsel kapasite nedir?

Yüksek zihinsel kapasite, entellektüel, yetenekli ve erken gelişmiş olmak demektir. Bu faktörler birlikte, ortalama 130 ve üstü IQ(entellektüel zeka)’ ya sahip olmayı sağlar.

Entellektüel anlamda yetenekli çocuklar, toplumun %2’sini oluşturur. Bu da, kalan %98’den daha yüksek bir zekaya sahip oldukları anlamına gelir.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO), 130 ya da daha yüksek IQ seviyesinin yüksek zihinsel kapasiteye işaret ettiğini belirtmektedir.

Yüksek zihinsel kapasitenin başlıca göstergelerinden birisi yaratıcılıktır.

Bu kişiler, onları çok yönlü yapan, müthiş derecede yüksek bir hayal gücüne sahiptir. Ayrıca, inisiyatif almada ve etkili karar vermede de başarılıdırlar.

Bazı önemli farklar

  • Entellektüel anlamda yetenekli insanlar, insan zekasının maksimum derecesini gösteren yüksek zihinsel becerilere sahiptir. Bu da onların yeteneğini açıklar.
  • Yetenekli bireylerin, bir ya da daha fazla yüksek dereceli kabiliyeti vardır. Öte yandan, bazı konularda, toplumun geneliyle benzer performanslara sahiplerdir.
  • Erken entellektüel gelişim, bilgiyi diğerlerinden daha çabuk öğrenen ve gösteren çocukları anlatır. Örneğin, iki yaşından önce konuşmayı öğrenen ve bazı deyişleri söyleyebilen çocuklar.
Zeki çocuklar

Çocuğumun yüksek zihinsel kapasiteye sahip olduğunu nasıl anlayabilirim?

Yüksek zihinsel kapasite, aşağıda belirtilen kavramların detaylı incelenmesi sonucu belirlenir:

  • Hayat hikayesi
  • Duygusal durum
  • Yaratıcılık
  • Entellektüel zeka

Yüksek zihinsel kapasitenin belirtileri

Tabi ki, her birey, kendi hızında gelişir. Ama gelişimin farklı aşamalarında bazı genel belirtiler gösterilmesi de mümkündür.

Aşağıda bu belirtileri size açıklayacağız:

Bebeklerde yüksek zihinsel kapasite

  • Ailelerinden daha fazla ilgi isterler.
  • Bir aydan önce psikomotor koordinasyonu gösterirler. Örneğin, başlarını dik tutabilirler.
  • İkinci ayları sırasında, birden fazla ses çıkarabilirler.
  • İlk kelimelerini 5 aylıkken söylerler.
  • 6 aylıkken, isimlerini duyduklarında tepki verirler.

Çocuklarda yüksek zihinsel kapasite

Çocuk büyüdükçe, dikkatinizi çekecek birçok farklı beceri ortaya çıkar. İlk bakışta, beklenmedik olsa da, adım adım bunun neden olduğunu anlayacaksınız.

Bu beceriler, diğer çocuklarınkinden çok farklı olabilir ve size çok önemli ipuçları sunar.

Erken çocukluk döneminde, çocuklar genellikle, profesyonel biri tarafından değerlendirilmezler. Bu yüzden, ebeveynler, çocuklarının neden diğerlerinden bu kadar farklı olduğunu anlamayabilirler.

Bir şeyi aklınızda tutmanız önemlidir: Bu çocukların duygusal dünyası.

Üstün zekalı çocuklar, duygularını çok yoğun yaşarlar. Tepkileri, etraflarındaki insanların çoğuna abartılı ya da şaşırtıcı gelebilir.

parmak kaldıran kız çocuk

Ana özellikler

  • Çok yüksek konsantrasyona sahiptirler.
  • Yüksek zihinsel kapasiteye sahip çocuklar, rekabetçidir, mükemmeliyetçidir ve kendilerinden çok şey beklerler.
  • Bunaltıcı anlarla başa çıkmakta ve öfke kontrolünde zorlanırlar.
  • Bu çocuklar, kuralların dışında davranırlar. Bunu, sadece uyumsuz olmak için yapmazlar. Bu tip çocuklar, mantıklı olmayan ya da iyi açıklanmayan kurallara uymak istemezler. Bu yüzden, iyi iletişim kurmak ve net sınırlar çizmek önemlidir.
  • 5 duyunun en az birinde fazla hassasiyet. Bu da, çocukların neden bazı kokulardan ya da yüksek müzikten rahatsız olduklarını açıklar. Örneğin, bazı giysilerin rahatsız ettiğinden şikayet edebilir ya da ışıkların kapatılmasını isteyebilirler.
  • Psikomotor hassasiyeti. Bu çocuklar, genellikle ortalamanın üstünde bir enerjiye sahiptir. Sürekli hareket halindelerdir ve çabuk yorulmazlar. Bu onların stresle başa çıkma yoludur. Bu özellik dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğuyla karıştırılmamalıdır.

Ergenlerde yüksek zihinsel kapasite

Bu yüksek zihinsel kapasite özellikleri, ergenlikten önce ortaya çıkar.

Bununla birlikte, bazı durumlar çocukluk boyunca fark edilmeyebilir. Ergenlerde yüksek zihinsel kapasitenin özellikleri aşağıdaki gibidir:

  • Varoluşsal konular açmak ve sorgulamak. Örneğin: Ölüm, din, hayat, vb.
  • Bu ergenler, otoriteyi ve normları sorgular. Boşlukları ve tutarsızlıkları görmede çok yeteneklidirler. Bu da onların, fikir belirtmeden “itaatkar” olmasını zorlaştıran bir durumdur.
  • Hem ses hem de görsel olarak mükemmel bir hafızaya sahiptirler.
  • Genellikle sıkıldıkları için, yaşıtlarıyla vakit geçirmekten hoşlanmazlar. Kendileri ve başkaları arasında bir boşluk hissederler. Bu da, onların yaşıtlarıyla anlaşmakta zorlandıklarında kolayca gerilmelerine sebep olur.
  • Yüksek kültür gösteren bir kelime dağarcığına sahip olurlar ve bunu günden güne geliştirmek isterler.  Çok dikkatli olurlar. Başka bir deyişle, doğru zamanda doğru kelimeyi kullanmaktan çok zevk alırlar.

Tüm bireyler gibi, yüksek zihinsel kapasiteye sahip çocuklar da koşulsuz sevgi ve desteğe ihtiyaç duyar.

Bu, bilmeniz gereken en önemli şeydir. Onlara toplum içinde özgürce yaşayabilmeleri ve hayatın tadını çıkarabilmeleri için yol göstermeliyiz.

Çocuklarımıza eğlenmeyi, rahatlamayı ve başkalarıyla iletişim kurarken nazik olmayı öğretmeliyiz. 

Ve, onların, üstünlük kompleksi olan ya da diğerlerine karşı küçümseyici davranan kişiler olmalarına izin vermemeliyiz. Bu davranışlar, tabi ki, onları hayatta hiç iyi bir yere götürmeyecektir.


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.


  • Barragán, M. C. (2009). Identificación del alumnado con altas capacidades intelectuales. Revista Digital Innovación y Experiencias Educativas25, 1-15.
  • Gálvez, J. M. (2000). Alumnos precoces, superdotados y de altas capacidades. Ministerio de Educación.
  • Sánchez, C. (2006). Principales modelos de superdotación y talentos. Universidad de Murcia, Departamento de Métodos de Investigación y Diagnóstico en Educación, España.
  • Sastre-Riba, S. (2008). Niños con altas capacidades y su funcionamiento cognitivo diferencial. Rev Neurol, 41(Supl 1), S11-6. http://www.carei.es/archivos_materiales/AACC.pdf
  • Tourón, J. & Reyero, M. (2001). La identificación de alumnos de alta capacidad. Bordón, 54 (2), 311-338.

Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.