Doğuma İlişkin Yasal Haklar

Doğum sırasında tıbbi ekip ve anne adayları arasındaki ilişkide, iki tarafın da yasal hakları ve yükümlülükleri vardır. Bu hususta yürürlükte olan kanunları bilmek ve uygulamak önemlidir.

Söz konusu doğum olduğunda, tıbbi ekip ve hastalar arasında yakın bir bağ vardır. Bu ilişki doğum öncesinde başlar ve doğum sırasında ve sonrasında ise tarafların yükümlülüklerini yerine getirmesiyle güçlenir. Bu yazımızda, doğuma ilişkin yasal haklar hakkında konuşacağız.

Annenin sağlıklı olduğu durumlarda, umulmadık durumlar gerçekleşmesini beklemeyiz. Bununla birlikte, doğumda her zaman riskler vardır ve bu riskler karşısında yasal hakları bilmek de oldukça gereklidir.

Pek çok ülkede, kadın hastalıkları ve doğum doktorlarına açılan davalar ilk sıralarda yer alıyor. Sebep olabileceği ciddi sonuçlar nedeniyle, bu büyük endişeler uyandırabilen bir konu.

Pek çok doktor, olası adli problemlerle uğraşmaktan kaçınmak istediği için bu alanı seçmekten vazgeçiyor. Diğerleri ise, profesyonel sorumluluklarını yerine getirebilmek için görevlerine devam ediyor.

Doğum sürecine ilişkin pek çok yasal hak olduğu gibi, annenin ve yeni doğan bebeğin de bazı hakları vardır. Bu haklar ülkeden ülkeye değişebilir ancak pek çoğunda aşağıdakiler ortaktır:

Doğumda annenin hakları

Gizlilik

Hem fiziksel hem de ahlaki gizlilik, doktor ve hasta arasındaki en belirgin haklardan bir tanesidir. Kadın hastalıkları ve doğum doktoru, annenin tüm tıbbi öyküsünü bilmelidir ve bütün bilgileri gizli tutmalıdır.

Bilgilendirilme hakkı

Doğum süresince gerçekleştirilecek her şey, tıbbi ekip tarafından anneye anlatılmalıdır ve hastanın bilgilerine eklenmelidir.  İletişim eksikliği genellikle doktorlara karşı açılan davaların ana sebeplerinden bir tanesi oluyor.

Yasalara göre, kolaylıkla anlayabileceği biçimde yapılacak işlemlerden anneyi haberdar etmek gerekiyor. İşlemin ne olduğu, nasıl ve neden yapılacağı, olası riskler ve sonuçlar anneye önceden açık bir şekilde anlatılmak zorundadır.

Tıbbi ekip, annenin bilgi almak istememe hakkına da saygılı davranmalı ve annenin bu talebini uygun şekilde kayıt altına almalıdır.

Ayrıca, üçüncü taraflarla olan iletişimin de düzenlenmesi gerekir. Anne, hangi bilgilerin yakınlarıyla paylaşılacağına hangilerinin paylaşılmayacağına karar verme hakkına sahiptir.

Doğum süresince alacağı hizmeti seçme hakkı

Doktorun verdiği bilgiler, annenin klinik seçenekler arasında seçim yapmasına olanak tanımalıdır. Mesleki ahlak kuralları, tıbbi ekipteki herkesin hastanın isteklerine saygılı davranmasını gerektirmektedir.

Anne gözetim, pozisyon, duygusal destek ve diğer konular hakkındaki tercihlerine karar verecektir. Doktor, ahlaki bir yargılamada bulunamaz veya kendi bakış açısını hastaya dayatamaz. Tedaviyi kabul etmeyen kadınlar, alternatif tedaviler bulunduğu sürece taburcu edilemez.

Annenin itibarı

Pek çok ülkede yer alan uygulamalara göre, kişinin sağlığı bütün sosyal ve bilimsel çıkarların önündedir. Üniversite hastanelerinde ayrıca hastayı öngörü, teşhis ve bilimsel proje ya da öğretim durumlarında kullanılacak farklı teknikler konusunda uyarma zorunluluğu vardır.

Doğumda yer alacak ekip hakkında bilgi sahibi olma

Anne, doğumda bulunacak tıbbi ekibin ismini, görevini ve niteliğini bilme hakkına sahiptir. Ayrıca, önceki tecrübeleri hakkında bilgi almak da isteyebilir.

Doğuma ilişkin belgeler

Eksiksiz bir tıbbi öykü, imzalı rıza formları ve doğum planı, herhangi bir davada kullanılabilecek temel belgelerdir.  Kurumun hastayı bilgilendirmek ve farklı seçenekler arasında seçim yapma olanağı tanımak amacıyla kullandığı farklı belgeler de dava süresince kullanılabilir.

Bu tür belgelerde, hasta ve tıbbi personel arasında geçen iletişime dair bilgiler de bulunur. Ayrıca, annenin haklarının bilincinde olduğuna ve kendisine sunulan seçenekler olduğunu kabul ettiğine dair ifadeleri yer alır.

Doğum planı ise, annenin isteklerini belirten yasal bir belgedir. Özel durumlar ortaya çıktığında, hasta başka kurumlara da danışma ve görüşleri karşılaştırma hakkına sahiptir. Doktorlar, bu bağlamda medikal protokollere uyma ve annenin isteklerine uyum sağlama zorunluluğuna sahiptir.

Özetlemek gerekirse

Irkı, sosyal, ahlaki, ekonomik, ideolojik veya politik durumu göz önünde bulundurulmaksızın, doğum yapacak her kişinin halk sağlığı kurumlarında eşit hakkı vardır.