Özel İhtiyaçları Olan Çocuklar ve Aileleri
Onları etkileyen belirli durumlardan dolayı, bazı çocukların özel ihtiyaçları olabilir. Bundan dolayı da bu çocuklarla özel olarak ilgilenilmesi gerekir. Bazı durumlarda, bu özel ihtiyaçlar sağlıkla ilişkili olabilir. Fakat bahsettiğimiz durumlar bununla sınırlı değildir. Öğrenme güçlüğü olan çocuklar, travma atlatan çocuklar, gelişimsel anlamda gecikme yaşayan çocukların da özel bir bakıma ihtiyaçları olabilir.
Kimlerin Özel Bakıma İhtiyacı Vardır?
Herhangi özel bir durumu olan her çocuğun özel bakım görmeye hakkı vardır. Özel ihtiyaçları olan çocuklar dediğimiz grup, çok geniş bir yelpazede şekillenebilir.
Örneğin, öğrenme güçlüğü olan ve eğitim anlamında özel bir ilgiye ihtiyaç duyan çocuklar da özel ihtiyaçları olan çocuklar kategorisine girebilir. Bunun yanında, sağlık açısından özel ilgiye muhtaç olanları da tabii ki bu gruba dahil edebiliriz.
Bilişsel bozukluklar, herhangi bir sendrom, kronik ya da ölümcül hastalıklarla doğan çocuklar, sağlık açısından özel ilgiye muhtaç olan çocuklar kategorisine girer. Eliane Tatsh, Ivone Evangelista ve Andressa da Silveria; bu çocukların geçici ya da kalıcı da olsa, sürekli bakıma ihtiyaçları olduklarını belirtir. Ayrıca bu çocuklara, hem sosyal anlamda hem de sağlık açısından yardımcı olacak hizmetlerin sunulması gerekir.
Aileler İçin Destek Açısından Öneriler
Amerikan psikolog Nicholas özel ihtiyaçlara sahip çocukları olan ailelerden oluşturduğu bir destek grubu ile röportajlar gerçekleştirdi. Ebeveynlere, çocuklarının bakımı için en makul fiyata, en iyi bakımın nerede olduğunu sordu.
En fazla öne çıkan öneriler aşağıdaki şekilde:
- Ebeveyn kooperatifleri. Ufak bir araştırma ile çevrenizde size yardımcı olabilecek kurum ve destek ağlarını bulabilirsiniz.
- İnziva. Bazı kuruluşlar kısa bir süreliğine dinlenmeye ihtiyacı olan aileler için böyle hizmetler sunabilirler.
- Özel çocuk bakım evleri gün içinde çocuklarınızla ilgilenebilecek yerlerden bazıları.
Özel İhtiyaçları Olan Çocuklar İçin Özel Eğitim
“Özel bir eğitime ihtiyaç duyan çocuklar” başlığına ilk kez Warnock Raporu’nda yer verildi. İngiliz Eğitim Komisyonu tarafından oluşturulan bu raporda, bu öğrencilerin eğitim hayatında zorlandıklarına değinildi. Bundan dolayı da, ihtiyaçlarına yönelik özel bir eğitim almaları gerekiyordu.
Bu noktada, özel eğitime ihtiyaç duyan kişilerin akademik alandaki normalin dışındaki performanslarına parmak basılıyor. Bu performans, diğerlerinin gerisinde bir performans olmak zorunda değil. Kimi durumlarda, özel eğitime ihtiyaç duyan çocuklar diğerlerinden daha önde de olabilirler.
Psikolog Mónica Montes ve María Auxilio Castro, bu öğrencilerinin eğitim süreçlerinin beceri ve sahip oldukları imkanlara göre farklılık gösterebileceğini belirtmiştir. Diğer bir deyişle, özel eğitim, çocukların sınırlarına göre şekillenen bir eğitim değildir.
Montes y Castro’ya göre, özel ihtiyaçları olan çocuk kavramı, eğitim hayatında zorluk yaşayan çocukların bilincinde olunmasını sağlar. Bundan dolayı, bu öğrencilerin yeterliliklerine odaklanılır, eğitim anlamındaki engellerine değil.
“Aslında herkes dahidir. Ama siz kalkıp da balığı ağaca tırmanabilme yetisine göre değerlendirirseniz, balık tüm hayatını bir ahmak olduğunu düşünerek geçirir.”
-Albert Einstein-
Özel İhtiyaçları Olan Çocuk ve Zorbalık
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, özel ihtiyaçları olan çocuklar sıklıkla zorbalığa maruz kalıyorlar. Hatta örgütün verilerine göre, engelli çocuklara diğer çocuklara göre 4 katı daha fazla zorbalık yapılıyor. Yani, engelli çocukların zorbalığa en fazla maruz kalan grup olduklarını söyleyebiliriz. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre bu durum en çok şu riskleri doğuruyor:
- Toplum içinde damgalanmak
- Ayrımcılık
- Engelli olmaya karşı cahilce ve duyarsız davranışların çoğalması
- Bakım desteğinin olmaması
Son olarak özel ihtiyaçları olan çocuklar ve onların ebeveynleri ve bakıcıları hayatta çok büyük zorluklarla karşılaşabilirler. Bu yüzden, gündelik yaşamlarının kolaylaşması için gerekli desteği almaları gerekir. Bu destek sayesinde, çocuklar potansiyellerini en üst seviyede kullanabilmeli ve daha kaliteli bir yaşam sürebilmeliler.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Martin, N. (2005). Fortaleciendo relaciones. Cuando nuestros niños tienen necesidades especiales. Future Horizons. Estados Unidos: Texas.
- Aguilar, L.A. (s.f.). El informe Warnock. Educación especial, integración escolar. Recuperado de: https://pdfs.semanticscholar.org/1d03/62c1713e075c2dba48f95f83e6195bc8e7d9.pdf
- Montes, M. y Castro, M.A. (2014). Juegos para niños con necesidades educativas especiales. Editorial Pax. México D.F.
- WHO. (2014). Los niños con discapacidad son víctimas de la violencia con más frecuencia. Recuperado de: https://www.who.int/mediacentre/news/notes/2012/child_disabilities_violence_20120712/es/