Çocukların Matematiksel Becerileri Nasıl Geliştirilebilir?
Peki ya gelişmiş matematiksel beceriler ne gibi fayda sağlar? Ve bu beceriler nasıl geliştirilebilir?
Matematik nedir?
Matematik sayıların ve onlar arasında olan ilişkinin bilimidir. Fakat matematiksel becerilerin tanımı bundan biraz daha farklıdır. Peki ya bu ifade ne anlama gelmektedir?
Matematiksel beceri kavramı
Temel olarak matematiksel beceri kavramı farklı bilgileri yorumlayabilmek amacıyla sayıları ve temel işlemleri kullanma yeteneği anlamına gelir. Bu sayede sürekli karşımıza çıkan farklı tip problemler üzerine çalışıp bunları çözüme kavuşturabiliriz.
Çocuklarda matematiksel becerilerin gelişimini teşvik etmek onların öğrenme süreci için oldukça faydalıdır. Kısacası, matematiksel beceriler sayesinde gerçek dünya problemleri ve matematik ilişkilendirilebilir. Başka bir deyişle:
Matematiğin temeli basit olanı karmaşık bir hale getirmek değil karmaşık olanı basite indirgemektir.
-Stan Gudder-
Bizi çevreleyen dünyada bulunan her şeyi ölçme ve nitelendirme ihtiyacının temeli insanlığın başlangıcına dayanır. Bundan yola çıkarak, matematiksel becerileri geliştirme ve uygarlaşma süreci nesiller boyu devam eden ve etmekte olan bir süreçtir diyebiliriz. Bu sebeple, çocukların matematiksel becerilerini geliştirmelerini teşvik etmek ve bu konuda onlara destek olmak oldukça önemlidir.
Matematiksel becerilere dahil olan konular
- Bilgiyi ve veriyi işleyebilme ve yorumlayabilme yeteneği,
- Günlük hayatta temel matematik elemanlarının (ölçümler, geometrik elemanlar vs.) yönetimi,
- Farklı içeriklerdeki problemleri anlamlandırabilme süreci.
Çocukların matematiksel becerilerini geliştirmenin önemi
Temel kavramları ve bunları arasındaki ilişkiyi anlamlandırmayı sağladığından ötürü mantıklı ve matematiksel düşünce oldukça önemlidir.
Bu bağlamda matematiksel becerilerin kişinin gelişimine katkıda bulunarak hedefe ulaşma sürecini kolaylaştırdığı söylenebilir.
Problem çözme süreci karar verme ve aksiyon alma becerilerinin kazandırılmasını sağlarken aynı zamanda zeka gelişimini de destekler. Son olarak, farklı kavramlar arasında bağlantı kurma ve hedefe ulaşmak için plan yapma becerilerini geliştirir.
Çocukların matematiksel becerilerini geliştirme yolları
Çocukların matematiksel becerilerinin gelişimi söz konusu olduğunda en uygun yöntemi bulmak için çocuğun yaşı mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır.
İşte matematiksel becerileri geliştirebilmenin bazı yolları:
1. Kişisel deneyimler
Çocuklarınızın farklı objeleri keşfetmelerine izin verin. Bu şekilde onların kendi kişiliklerini tanımalarına, objeler arası benzerlik ve farklılıkları belirlemelerine ortam hazırlamış olursunuz. Bu şekilde farklı durumları ve problemleri anlamlandırma becerileri desteklenmiş olur.
2. Lojistik faaliyetler planlamak
Çocuğunuzla birlikte sınıflandırma, karşılaştırma ve tanımlama işlemlerini içeren farklı aktiviteler yapın. Bu şekilde farklı objeler arası ilişki kurma becerisi geliştirilebilir.
3. Gözlemlerden faydalanarak eylemler arası neden sonuç ilişkisi kurmayı öğretin.
Günlük hayatta alınan kararların bir takım etkileri ve sonuçları olduğu çocuklara mutlaka öğretilmeli. Bu şekilde, problem çözme için tümdengelimci akıl yürütme becerileri geliştirilebilir.
Matematiksel işlem becerilerini geliştirebilmek amacıyla çevreyi daha iyi anlayabilmek için çocukların farklı durumları gözlemlemeleri teşvik edilmelidir.
4. Problemlere yaklaşma becerilerini geliştirebilmek için oyunlardan faydalanın.
Sudoku, kart oyunları ve bulmacalar gibi oyunlardan faydalanarak düşünme becerilerinin gelişimine destek olabilirsiniz. Onlara düşünmelerini gerektiren problemler sunun.
Bu problemleri sunarken onların yaşını mutlaka göz önünde bulundurun çünkü karmaşık problemler motivasyonlarını düşürerek pes etmelerine sebep olabilir.
5. Anlamaları, açıklamaları ve soru sormaları için onları motive edin.
Çocuklar, anlaşılması güç gözüken problemler de dahil olmak üzere günlük hayatta karşılaşabilecekleri durumları anlamaları, açıklamaları ve bunlara mantıklı açıklamalar getirmeleri için motive edilmelidir.
Onlara ihtimalleri hayal edebilecekleri sorular sorun. Örneğin, “…. olsaydı nasıl tepki verirdin?” gibi sorular sorabilirsiniz.
6. Matematiksel problemleri çözüme kavuşturmak için uğraşmalarını sağlayın.
Matematiksel bir problemle karşı karşıya kaldıklarında çocuğunuza çözüm konusunda yol gösterebilirsiniz ancak sonuca kendi çabasıyla ulaşmasını sağlayın. Örneğin, bazı sayılara hangi işlemleri uygulaması gerektiği konusunda ipucu verebilirsiniz.
Çocukların matematiksel becerilerini geliştirmenin faydaları
Çocukların matematiksel becerilerini geliştirmelerini desteklemek onlara ne gibi faydalar sağlar?
- Kalem ve kağıt kullanmadan matematiksel işlemler yapmak konsantrasyon ve dikkat seviyesini arttırır.
- Uzmanlara göre, gelişmiş matematik becerileri problem çözme konusunda çok yönlülüğü ve özgüveni geliştirir.
- Karar vermeden önce anlamalarını sağlar.
Analitik düşünme becerilerinin gelişmesine ve bilgi birikiminin artmasına katkı sağlar
Analiz etme süreci farklı konuları detaylı bir şekilde inceleyip bir sonuca varmak anlamına gelir. Bu şekilde bir konuyu detaylı bir şekilde anlama becerisi gelişir.
Analitik düşünce sayesinde doğruları ve gerçekleri tespit etmeye yardımcı olan inceleme ve araştırma becerileri de gelişir. Bu da çocuğun gelecekte başkaları tarafından manipüle edilme ve kandırılma ihtimalini azaltır.
Matematik aynı zamanda teknoloji gibi diğer bilim dallarıyla da ilgilidir. Matematiksel becerilerinin gelişmesi, analitik düşünme yeteneğini geliştirmenin yanı sıra bilgi birikimini de arttırır ve bu sayede öğrenilenler daha kolay bir şekilde uygulamaya konulabilir.
Çocukların kıvrak bir zekaya sahip olmalarını sağlar
Tek başına matematik kavramların işleyişi hakkında bilgi verirken gelişmiş matematiksel beceriler farklı konuları anlayarak bunlar arasında ilişkiler kurmanızı sağlar.
Bu sayede kişi kendini açık, anlaşılır ve kesin bir şekilde ifade edebilir ve bu da iletişim becerilerini kuvvetlendirir.
Günlük hayat seçim yapılmasını ve karar verilmesini gerektiren yüzleşmelerle doludur. Bu durum kaçınılmazdır. Gelişmiş matematiksel beceriler çocuğunuzun kıvrak bir zekaya sahip olmasını ve dolayısıyla hayatta doğru kararlar vermesini sağlar.
İşte tüm bu sebepleren ötürü çocuğunuzun matematiksel becerilerinin gelişmesine destek olmak onun geleceği için çok önemlidir.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- León Chero, V., Lucano Fernández, V., & Oliva Chinga, J. D. D. (2014). Elaboración y aplicación de un programa de estimulación de la competencia matemática para niños de primer grado de un colegio nacional. http://tesis.pucp.edu.pe/repositorio/handle/20.500.12404/5702
- Betín Canole, L. M. Estrategias didácticas para estimular las competencias matemáticas en niños de transición del colegio Jean Piaget en Chinú, Córdoba. https://repository.usta.edu.co/handle/11634/16101
- Padilla, M. E. O. (2009). Competencia matemática en niños en edad preescolar. Psicogente, 12(22). http://revistas.unisimon.edu.co/index.php/psicogente/article/view/1173
- Zabala, J. M. G. (2008). 3-2 Ideas clave. El desarrollo de la competencia matemática (Vol. 7). Graó.