Seni İzliyorum Anneciğim: Yeni Doğmuş Bir Çocuk Sizi Keşfederse
Yeni doğan çocuğumuzla göz göze geldiğimizdeki yaşadığımız mutluluk başka hiçbir şeye benzemez. Bebeğinizin gözlerini üzerinizde hissettiğinizde, onun sizi merakla izlediğini gördüğünüzde yaşadığınız şey inanılmazdır. Ancak ne gördüğünü, nasıl hissettiğini hiç düşündünüz mü? Acaba annelerinin yüzünü diğer aile fertlerinin yüzünden ayrıştırabiliyor mu?
Yeni doğan bir bebeğin gözleri ve görüşü ilk 6 ayda birçok değişimden geçer. Bu arada da, anne babanın oldukça dikkatli olması gerekmektedir: her küçük değişim ve bebeğin gözlerindeki dikkatin, odağın nerede olduğu önemlidir. Gözler iç dünyanın, dışarıyla buluştuğu muhteşem bir organdır. Gözler sayesinde bebeğiniz dünyayı keşfedecektir.
Şimdi, şu söyleyeceğimiz şeyden dolayı çok şaşırmayacaksınız. Bebeğiniz doğduktan sonra ilk haftalarda bebeğinizin gözü sizden ve anne sütünden başka bir şeyi görmez. Çünkü anne ve anne sütü bebeğin hayatını sürdürebilmesi için en önemli iki şeydir dünya üzerinde. Ancak başka şeylerde olmaya başlayacaktır.
Çocuğunuz yüzünüzü kavramaya ve sizi tanımaya başlayacaktır. Zamanla bebeğinizin gözlerinin sizi aradığını göreceksiniz, hatta sizi gördüğü zaman gözlerinin güldüğünü göreceksiniz. Hayatta kalma içgüdüsü şefkatin gücüyle birleşecektir ve bu kurulan bağ hiçbir zaman kırılmayacaktır.
Bugün, bebeğinizin gördükleri hakkında sizi biraz bilgilendirmek istiyoruz.
Seni izliyorum anne çünkü bana en yakın sensin
Bebeğin bakışları, dış dünyasıyla bir bağ kurabilmeye programlanmıştır, özellikle anne ve babayla. Yeni doğan bebekler uzunca bir süre uzağı göremezler, daha doğrusu bulanık görürler. Gözlerinden 30-40 santimetreden daha uzakta olan objeler, bebeklere seçilemez kadar bulanık görünür.
Görüşteki bu farklılık aslında hayatta kalma içgüdüsünün bir ürünüdür. Bu şekilde bebek, uzaktan gelebilecek hızlı bir hareket karşısında gereksiz yere strese girerek, korkmaz ya da endişelenmez. Bu süre zarfınca görebildiği şeyler, çevresindeki yüzler, annesinin göğsü ve biberondur.
Hadi daha enteresan şeyler üzerine konuşalım.
Yeni doğan çocuk annesi ile sadece göz temasıyla bir bağ kurar
- Seni izliyor, seni görüyor ve senin kim olduğunu biliyor. Doğumdan sonra bebeğin anneyle geçirdiği o duygusal ve fiziksel yakınlıktan daha önemli çok fazla şey olduğu söylenemez. İlk tensel temas olduğunda, anne bebeğini kucağına aldığında, ilk göz teması olduğunda hem anne hem bebek için büyük bir rahatlama olur. Bu bağ o ana kadar yaşanmış stresi her iki taraf için de dindirir.
- Yeni doğan bebekler için yüzümüz ve yüzümüzdeki organlar harika bir heyecandır. Ağız ses çıkarır, gözler etrafa bakar, yüzler bebeğinizin keşfetmesi gereken ve onun için önemli olan bütün kontürleri içerisinde bulunduran önemli bir şeydir.
Bebekler için bütün bunlar muhteşemdir.
Bebeğim şaşı bakıyor
Endişelenme, bebeklerin şaşı bakması tamamıyla normaldir. Doğduktan sonraki ilk 6 ayda, bebeğinizin beyni halen dikkatini bir yöne vermeye, odaklanmaya çalışır ve bebeğinizin beyni gelişim evresindedir. Kolay gibi kulağa gelse de, aslında hiç de değildir.
- İlk 2 ya da 4 haftada bebeğinizin şaşı bakması gayet normal bir şeydir. Görüşleri net değildir ve bu sebeple şaşı bakmaktadır. Bazen anne babalar bebeklerinin gözlerindeki şaşılığı görünce endişelenirler.
- Şunu unutmamalıyız ki, çocuğunuzun görsel gelişimi sadece gözlerde olmaz. Asıl gelişim beyinde olmaktadır.
- Bu sebeple, beyin gelişimi sırasında olabilecek en zorlu işlerden birisi her iki gözde koordinasyonu sağlamaktır. Sinir ağları, optik sinirlerinden geçerek beynin her iki tarafında da her göz için oluşmaktadır.
Bu oldukça karmaşık bir süreçtir ve gelişmesi biraz zaman almaktadır. Ancak en sonunda gözler arasında koordinasyon sağlayacak ve odak istenilen doğrultuda olacaktır.
Belli başlı görsel kilometre taşları
- Doğumdan iki ay sonra, bebeğinizin sizi gözleriyle takip ettiğini gördüğünüz zaman çok mutlu olursunuz. Bazen yüzünüze gülümsemeyle bakarken, bazense bir oyuncağa büyük bir merakla bakacaktır.
- İki ya da üç ay sonra, bebeğinizin yüzleri yavaş yavaş tanıdığına tanık olacaksınız. Hatta tanımadığı kişilerin yüzlerinden ise korktuğunu göreceksiniz.
- Tam da bu zamanlarda bebeğiniz görsel uyarılardan etkilenmeye başladığı için, görsel oyuncaklardan daha fazla keyif alacaktır. Kundağın tepesindeki dönen oyuncak görsel bir oyuncaktır. Bu zamanda bebeğinizin dikkatini bu şekilde çekebilirsiniz, ancak dikkat aralığı kısa olacaktır. Yine de, gelebilecek herhangi bir görsel uyarı karşısında oldukça isteklidir bebeğiniz.
- 6 ay sonra, görsel gelişimin büyük bir kısmı tamamlanır. Artık her iki gözün arkasındaki sinirler gelişimini büyük ölçüde tamamlamış olup, iyi derecede koordinasyon ve olgunlaşma gösterirler.
- Çocuklar şimdi çok meraklıdırlar, izlemeye, aramaya ve keşfetmeye. Daha da önemlisi, koordinasyonları müthişdir. Bir gözünü kapatsanız bile, diğer gözüyle başka bir uyaran aramaya çalıştığını görebilirsiniz. Ancak, bebeğiniz 6. ya da 7. ayına basmışsa ve hala gözlerinde şaşılık varsa ya da gözleri birdenbire şaşı olup, sonra eski haline dönüyorsa bir pediyatriste danışmak konusunda tereddüt etmeyin.
Bir bebeğin gözlerinin rengi
Çok yaygın olan bir mit vardır toplumda. Hiç duymadım demeniz neredeyse imkansızdır. Bu mit, bebeğinizin mavi gözüyle ilgilidir. Bebeklerin ilk başta mavi gözlü olmasının sebebinin, bebeğin halen anne sütü içmesi dolayısıyla olduğunu söylerler.
- Yukarıda anlattığımız yaygın inanışı destekleyen tek bir tane bilimsel kanıt yoktur. Kısacası, bu inanış doğru değildir. İris’in rengi aynı saç ve deri renginde olduğu gibi melanin adındaki bir proteine bağlıdır.
- Bebeğiniz yeni doğduğu zaman, gözleri gri ya da mavidir, çünkü bebeğiniz karanlıkta çok vakit geçirmiştir. Bebeğinizin gözlerindeki melanosit tam olarak gelişmemiştir. Bu gelişim biraz zaman almaktadır ve her geçen gün gözlerinin değişimini görebilirsiniz.
- Bu olgunlaşma ve göz renginin maviden başka bir renge değişmesi her çocuk için farklı devam etmektedir. Tabii eğer bebeğinizin gözleri mavi olacaksa, değişim farklı olacaktır. Bu gibi durumlar bebeğinizin genetiğiyle ilgilidir. Ancak, 6 ay sonra bebeğinizin göz rengi yavaş yavaş anlaşılabilir hale gelir. Tam olarak gelişimini tamamlaması ve değişimin durması 2 yaşında olur.
Daha önce de söylediğimiz gibi, çocuğunuzun gözlerinin odada sizi araması ve çocuğunuzun gözleriyle sizi izlemesi kadar güzel bir şey yoktur. Bebeğiniz sizi izleyerek, sizin onun için önemli biri olduğunuzu anlar, size ihtiyaç duyduğunu ve sizin hakkınızdaki birçok şeyi keşfeder. Aynı anlarda, gözlemleyerek çevresindeki şeyleri de keşfedecektir.
Bebeğinizin gözlerini asla ihmal etmeyin. Gözlerinde normal olmayan bir şey gözlemlerseniz, hemen iyi bir pediyatriste bebeğinizi gösterin.