Çocuklarda Beyin Gelişimine Dair Bilmeniz Gereken 5 Prensip

Çocukların beyin gelişimlerinin süreçlerini ve aşamalarını bilmek, çocuklarımızın sağlıklı bir şekilde gelişmelerine yardımcı olmak için elimizdeki en iyi araçlardan biridir.

Küçük çocukların psikolojik ve duygusal yönden olgunlaşmasının, beslenmenin çok ötesinde ve sonsuz sevgi ile sağladığımız günlük bakımdan kaynaklanan özelliklere bağlı olduğunu unutmayalım.

Kabul edelim: hiçbirimiz nörobilim uzmanı değiliz ve dolayısıyla, çocuklarımızın sinir gelişimi konusunda endişelerimiz oluyor. Doğru şeyi mi yapıyorum? Bebeğime daha erken uyarımda bulunmalı mıyım? Bu tür sorular aklımızdan geçer.

Bu sorular çok normaldir ve bu nedenle, çocuğunuzun beyninin gelişimi hakkında biraz daha fazla şey öğrenmenizi tavsiye ediyor ve aşağıda, ana hatlarıyla belirttiğimiz 5 ilkeyi sizlerle paylaşmak istiyoruz.

Hiçbir şeyin, bizi bu mükemmel ve sofistike organ, yani beynimiz kadar büyümediğini söyleyebiliriz. Beynimizin en esnek ve potansiyel sahibi olduğu dönem çocukluktur.

Ebeveynler olarak, küçük çocuklarımızı daha mutlu hale getirmek için, iyi bir beyin gelişimini kolaylaştırma becerisine sahibiz.

1. Zekanın % 50’si genlerimiz tarafından belirlenir

Birçok ebeveyn akıllı bir çocuğa sahip olmak ister. Bunun nedeni genelde zekayı kişisel başarıyla ilişkilendirmemiz, başarı için çok daha temel olan başka faktörlerin olduğunu bilmiyor olmamızdır. Mesela, mutluluk bu faktörlerden biridir.

• Tüm bunlar bizi, biraz kafa yormaya götürüyor: Bebeğimiz bir dizi özellik ile doğar. Bu özelliklerden biri olan zeka, genlerin % 50’si tarafından belirlenir. Bir başkası içe dönüklük veya dışa dönüklük gibi kişilik özellikleridir.
• Bununla birlikte, bu genetik temeller, küçüğünüzün, gelecekte nasıl olacağını belirleyemez. Onu büyütme biçiminiz, büyüdüğü bağlam ve öğrenme fırsatları, kişiliğinin diğer yarısını hazırlayacaktır.

Bu nedenle, kilit bir konuyu unutmamalısınız: duygusal zeka.

2. Çocuklarda beyin gelişimi “içten dışa” gider

Çocuğun beyin gelişiminin “içten dışa” gittiğini söylerken neyi kast ediyoruz?

• Beynin temel mimarisi, doğuştan başlayıp yetişkinliğe kadar devam eden bir süreçten geçer.
• Ancak Maria Montessori’nin dediği gibi, 0 ile 6 yaşları arasında meydana gelen beyin gelişimi, diğer evreler içinde özel bir yere sahiptir. Fakat başka bir şeye işaret etmek istiyoruz: En önemli dönem 0 ile 3 yıl arasıdır.
• Beyin, bu dönemde büyük değişimler yaşar, beynin iç kısmından en dış kısmına doğru bir büyüme yaşanır.
• İç yapılar duygusal dünya ile ilgilidir. Daha sonra hızlı büyüme ile bağlantılar, rafine ve daha verimli hale gelir.
• Böylelikle, çocuk beyin gelişiminin son evreleri, en hassas süreçlerin karar verme, analiz, dikkat ve daha fazlası ile ilgili olduğu serebral kortekste yer almaktadır.

Bu durdurulamayan ve benzersiz süreç, bir çocuğun duygusal dünyasına bakmanın ne kadar önemli olduğunu, bir kez daha anlamaya teşvik ediyor. Ancak o zaman optimal ve güçlü serebral olgunlaşmayı kolaylaştırabiliriz.

3. Stres, çocuklarda beyin gelişimini etkiler

Nörologlar bizi kuşkusuz bir çok annenin ve babanın bildiği bir şey hakkında uyarıyor: yoksulluk, istismar, bağlanma eksikliği veya annenin depresyonu nedeniyle ,erken çocukluk döneminde stresin devam etmesi, çocukların beyin gelişimini ciddi biçimde etkiliyor.

Aslında, travma geçiren bazı çocukların çok daha küçük bir hipokampusa sahip oldukları bilinmektedir. Bu beyin yapısı, hafıza ve duygusal dünyayla bağlantılıdır.

4. Sihirli Yaş, yani 3. Yaş

Peki ama bu aşamadan nasıl yararlanabiliriz? Akılda tutulması gereken bazı temel anahtarlar:

• Duyguların gelişimi: Küçüğünüz, çıplak ayakla yürürken, renklerin ve seslerin dünyasını keşfederek, farklı dokuları hissederek, dokunarak çevre ile etkileşimde bulunmalı.
• Dil becerilerinin gelişimi: Sesli okuma yapın, küçük çocuğunuzun şarkıları öğrenmesine yardımcı olun.
• Motor becerilerin gelişimi:Mümkün olan her zaman, çocuklarınızın elle ilgili ince motor becerisini, özellikle el göz koordinasyonunu geliştirecek uygulamalara yer verin. Ayrıca serbest hareket kabiliyetini geliştirmek için, güvenli yürüme ve hareket etmesini pratik edin.
• Duygusal ve sosyal katsayıların gelişimi: 3 Yaş , duygusal zeka ve empati, ya da duyguları tanımak gibi anahtar özellikler üzerinde çalışmaya başlamak için en uygun yaştır.

5. Çocuklarda beyin gelişiminin anahtarı sevgidir

Sevgi, dünyayı döndüren ve küçüğümüzün korunduğunu, değer ve ilgi gördüğünü hissetmesini sağlayan motor gücüdür.

Örneğin, sevgi ve güvenli bağlanma, hipokampusun optimal gelişimini kolaylaştırır ki bu, öğrenmede, hafızanın gelişiminde ve stresle başa çıkmada esastır.

Sonuç olarak, çocukların gelişiminde uzman olmasanız bile bu tavsiyeleri çocuğunuza hemen uygulayabileceğinizden emin olabilirsiniz. Anneler ve babalar olarak, çocuklarımız için nelerin iyi olduğunu adeta içgüdüsel olarak biliriz…