Çocukların Beyin Gelişimi İçin En İyi 6 Besin
Yiyecekler sadece fiziksel gelişim için gerekli besin maddelerini barındırmaz. Bazı yiyeceklerin çocuğunuzun beyin gelişimine olumlu katkıları bulunduğunu biliyor muydunuz? Bu yazımızda çocuğunuzun beyin gelişimi için en faydalı yiyecekleri konu alıyoruz.
Hepimizin bildiği gibi süt ve sütten yapılan diğer ürünler kemiklerin gelişimi için oldukça faydalıdır. Benzer şekilde meyve ve sebzelerin de gelişim ve sağlık için faydalı oldukları bilinmektedir.
Peki, mental gelişim ve düşünsel aktiviteler için faydalı olan yiyecekler hakkında herhangi bir bilgiye sahip misiniz? Eğer bu konu hakkında hiç bir bilginiz olmadığını fark edip paniğe kapıldıysanız üzülmeyin. Çünkü sizinle aynı durumu paylaşan büyük bir çoğunluk bulunmaktadır.
Elbette, beynin gelişimi için faydalı olan bu yiyecekler, çocuğunuzun geleceğin Einstein’ı olmasını sağlayacak süper reçeteler olduğu anlamına gelmemektedir. Ancak yine de bu besinlerin, dengeli bir beyin gelişimi için önemli derecede faydaları bulunmaktadır. Şimdi çocukların beyin gelişimi için en iyi besinleri inceleyelim.
Bebeklerin Beyinleri İçin Faydalı 6 Mükemmel Yiyecek
Hafıza, konsantrasyon ve öğrenme, özellikle bazı yiyeceklerde bulunan besin maddeleri ile geliştirilebilir. Bu besin maddeleri sadece çocukluk döneminde değil, bebek daha anne karnındayken bile önemli etkilere sahiptir. Bir annenin doğru bir biçimde beslenmesi, rahimdeki bebeğin bilişsel (kognitif) gelişimini etkileme potansiyeline sahiptir.
Çocukların beyin fonksiyonlarının gelişimi için en faydalı besinler şu şekildedir:
1- Mavi Balıklar
Bu balıklar, daha düşük sıcaklığa sahip sularda yaşarlar ve mavi tonlarda renklere sahip olduklarından genel bir sınıflandırma amacıyla bu şekilde adlandırılmaktadırlar. Bu kategoride bulunan bazı balıklar; sardunya, barbun, ton balığı, somon balığı, alabalık, kılıç balığı, kalkan, uskumru, hamsi, pomfret, yılan balığı, ringa balığı, sazan, kedi balığı ve bufa balığıdır.
Bu balıklar önemli derecede Omega 3 barındırır. Omega 3, beyin hücrelerinin oluşmasını sağlayan doğal bir yağ türüdür. Aslında, sinir sisteminin toplam ağırlığının yaklaşık % 60’ı da yağlardan oluşmaktadır. Bu nedenle mavi balıklar, ufaklıkların gelişimleri için eşsiz birer besin kaynağı konumundadır.
2- Makarna
Bildiğiniz gibi karbonhidratlar vücudun ihtiyacı olan enerjiyi sağlarlar. Bu sadece fiziksel olarak gerekli olan enerji ile ilgili değil, aynı zamanda beyin fonksiyonlarının yerine getirilmesi ile de ilgilidir. Çünkü beyin, bir insanın günlük enerjisinin yaklaşık % 20’sini tüketmektedir.
Makarna gibi yavaş bir şekilde sindirilen karbonhidratlar, beynin ihtiyaç duyacağı yakıt olarak gereken glikozun her zaman yedekte bulunmasını sağlarlar. Bu besin maddesinin gün içerisinde herhangi bir zamanda tüketilmesi tavsiye edilmektedir. Tahıllar ise, özellikle sabah kahvaltısında tüketildiklerinde, gece boyunca süregelen açlık sonrasında beynin yeniden kendine gelmesine yardımcı olur.
3- Yumurta Sarısı
Yumurta sarısının vücuda temel katkısı, B vitamin grubunda yer alan kolin (vücut beslenmesinde gerekli olan renksiz bazik madde) içermesinden kaynaklanmaktadır. Bu besinin en belirgin faydası, miyelin adı verilen, sinir iplikleri ile eklemler arasında yer alan ve nöron aracısı da denilen maddeyi vücuda sağlamasıdır.
Kolin maddesi aynı zamanda lifli sebzelerde de bulunmaktadır. Bu maddenin beyinde bulunan bağlantıların oluştuğu ilk yaşlarda alınması, bebeğin beyin gelişimi açısından oldukça önemlidir. Elbette yumurtayı diğer maddeler ile birlikte vermek ve aşırı miktarlarda yumurta sarısı ile çocuğu beslememek önemlidir.
4- Baklagiller ve Kırmızı Et
Bu iki ayrı besin maddesini neden tek başlık altında sunuyoruz? Çünkü her ikisi de iki temel besin maddesini içermektedir.
Bu besin maddelerinden ilki proteindir. Bilindiği gibi proteinler, vücuttaki dokuların oluşmasında çok önemli bir görev üstlenmektedir.Her protein özellikle sinir sisteminin gelişimine katkıda bulunan amino asitleri barındırmadığından, en ideal beslenme şekli değişik türlerde proteinleri almaya gayret etmektir.
Benzer biçimde, hem baklagiller hem de kırmızı et zengin birer demir kaynağıdır. Bu mineral, vücuda alınan oksijeni absorbe ederek bunu kan yoluyla beyne ulaştırma özelliğine sahiptir. Bu şekilde, dikkat eksikliği, konsantrasyon problemleri ve genel yorgunluk sorunlarının önüne geçilebilmektedir.
Hafıza, konsantrasyon ve öğrenme, özellikle bazı yiyeceklerde bulunan besin maddeleri ile geliştirilebilir.
5- Şeker
Büyük olasılıkla şu anda, şekerin nasıl oluyor da çocukların beyin gelişimi için faydalı besinler listesine eklendiğini merak ediyorsunuz. Şeker aslında beynin aktif kalması ve canlı tutulması için önemli bir besin maddesidir. Ancak şekerin aşırı kullanımından da kaçınılması gerekmektedir. Çünkü aşırı şeker tüketimi, yalnızca vücudun zarar görmesine ve şeker (diyabet) gibi bazı hastalıkların ortaya çıkmasına sebep olacaktır.
Yani her gün iki ya da daha fazla miktarda meyve çocuğun beyin gelişimine olumlu katkı sağlayacaktır. Özellikle muz, beyin fonksiyonlarının gelişmesi için tavsiye edilen meyvelerin başında gelmektedir. Bunlara ek olarak yeterli ve dengeli miktarda çikolata ve kakao tüketimi de kötü değildir.
6- Süt ve Süt Ürünleri
Yukarıda sayılan besinlere ek olarak yoğurt, süt ve peynirin de kesinlikle ihmal edilmemesi gerekmektedir. Bu besinler önemli miktarlarda kalsiyum içerirler. Bu madde, sinir sistemi fonksiyonlarını düzenlemesi ve kan basıncını düşürmesi nedeniyle beslenme düzeni içerisinde çok önemli bir yere sahiptir. Kan basıncı genellikle zihinsel yorgunluk sonucu ortaya çıkan stres nedeniyle yükselmektedir.
Kalsiyum, sinir sinyallerinin iletiminde temel bir rol üstlenmektedir. Her ne kadar süt ve süt ürünleri kalsiyumun temel sağlayıcıları olsa da, bu madde ayrıca kuru yemişlerde, sebzelerde ve meyvelerde de bulunmaktadır.
Bunlara ek olarak yoğurt gibi belirli süt ürünleri aynı zamanda, balıklar başlığı altında faydalarına değindiğimiz vücut için faydalı yağları da içermektedir.
Sonuç olarak doğru beslenme, çocukların her anlamda bütünsel bir gelişimi için temel bir ihtiyaçtır. Bu sadece fiziksel anlamda gelişim değil, aynı zamanda mental gelişimi de içermektedir. Bu nedenle, yukarıda belirttiğimiz besin maddelerini, çocuğunuzun beyin fonksiyonlarının gelişimi için yiyeceği yemekler arasında bulundurmakta tereddüt etmemeniz gerekmektedir.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Asociación Española de Pediatría. Nuevas recomendaciones de consumo de pescado de la Agencia Española de Seguridad Alimentaria y Nutrición. Enero 2020.
- Benton D. The influence of children’s diet on their cognition and behavior. European Journal of Nutrition. Agosto 2008. 47 (Suppl 3): 25-37.
- Blusztajn JK., Slack BE., Mellott TJ., Neuroprotective actions of dietary choline. Nutrients, 2017.
- Centros para el Control y la Prevención de Enfermedades. Desarrollo temprano del cerebro y salud. U. S. Department of Health and Human Services. Febrero 2021.
- Cooper RE., Tye C., Kuntsi J., Vassos E., Ahserson P., Omega 3 polyunsaturated fatty acid supplementation and cognition: a systematic review and meta analysis. J Psychopharmacol, 2015. 29 (7): 753-63.
- Ekstrand B, Scheers N, et al. Brain foods – The role of diet in brain performance and health. Nutrition Reviews. Junio 2021. 79 (6): 693-708.
- Hein S, Whyte R, et al. Systematic review of the effects of blueberry on cognitive performance as we age. The Journals of Gerontology. Junio 2019. 74 (7): 984-995.
- Hirsch L. El cerebro y el sistema nervioso. Nemours Children’s Health. Mayo 2019.
- McIsaac J-L, Kirk S. F, et al. The association between health behaviours and academic performance in Canadian Elementary school students: a cross-sectional study. Environmental Research and Public Health. Noviembre 2015. 12 (11): 14857-14871.
