Ebeveyn Türleri: Nasıl Bir Babasın?

Etkili bir ebeveyn olmak, çocuk yetiştirme konusunda son derece önemlidir. Bu yüzden, nasıl bir baba olacağınıza karar vermek çocuğunuzun yetişkinlik sürecinde büyük bir fark yaratabilir.

Son zamanlardaki trendlere uyum sağlıyorsanız, nasıl bir baba olduğunuzu nereden bilebilirsiniz? Zamanla, babaların aile içindeki rolü farklı alanlarla daha ilgili olmaya başladı. Günümüzde, babalar eskiye oranla çocukların ihtiyaçları konusunda ve aile içerisinde daha aktif bir rol oynuyor.

Bir babayı iyi yapan nedir?

İyi bir baba, çocuğunun olumlu bir biçimde terbiye edebilmek için gerekli olan otorite ve ahlaki değerlere sahip olan kişidir.

Ahlaki ve manevi değerleri, şefkatli bir ortamda çocuğa aşılamada iyi bir rol model olmak da önemlidir. Bunu mümkün kılabilmek için, baba etkili bir iletişim kurar ve barış, dürüstlük, anlayış, saygı ve sevgiye dayalı bir ilişki kurar.

Nasıl bir baba olduğunuzu nasıl anlarsınız?

Nasıl bir baba olduğunuzu anlamak için, modern psikolojinin sunduğu tanımları anlamak gerekir. Kişinin ebeveynlik tarzı, çocuğun bakımına ilişkin harcadığı çabanın seviyesine bağlıdır. Aşağıda, ebeveynlik tarzlarının dört sınıflandırmasını inceleyebilirsiniz.

Otoriter babalar

Bu, tıpkı büyük babalarımız gibi eski moda ebeveynlik tarzını sürdüren bir babadır. Sabit fikirlidirler, esnek olmazlar ve çok az sevgi gösterirler. Neyin en iyi olduğu konusunda kendi algılarına dayalı kuralları dayatırlar.

Bu tarz ebeveynlikte, çocuğun hatalarının ve kusurlarının üzerinde durulur. Otoriter babalar, çocukların başarılarını ve iyi yönlerini takdir etmekte başarısız olurlar. Aşağıda, otoriter babaların bazı karakteristik özelliklerini bulabilirsiniz:

• Kurallara uymamanın bir sonucu olarak cezalandırma yöntemini kullanırlar.
• Kuralların ardında yatan sebebi açıklayamazlar. Otoriter babalar saygı ve mutlak itaat isterler.
• Çocuğun duygularını anlama konusunda ilgisiz davranırlar.

Günümüzde bile, bu ebeveynlik tarzını onaylayan ebeveynler vardır. Bununla birlikte, babaların da çocukların yetiştirilme sürecine daha çok dahil olduğu modern bir trend vardır. Bunun sonucunda ise, pek çok baba daha esnek olmaya başlamıştır.

Ortada görünmeyen baba

Genellikle, bu durum ayrılık veya boşanmanın bir sonucudur. Ayrıca, baba yeni bir partnerle yaşamaya başladığında da böyle bir durum meydana gelebilir.

Babalar çoğu zaman çocukların hayatının bir parçası olmaktan kaçınmak ve babalık görevlerini yerine getirmemek için bahaneler uydurur. Ortada görünmeyen babaların bazı karakteristik özellikleri aşağıdaki gibidir:

• Ortada görünmeyen babalar okula, partnere veya aile üyelerine karşı sorumluluklarını devrederler.
• Çocukları sorun yaşadığında, onlara öğüt vermezler veya destek olmazlar.
• Çocukların sorunları veya aktiviteleri ile ilgilenmezler.

Ortada görünmeyen bir baba olduğunuzu fark etmek, çocuklarınızla olan ilişkinizi iyileştirmek için olumlu bir ilk adım olabilir.

Çocuğunuzun hayatına ne kadar dahil olduğunuzu değerlendirmek çok önemlidir. Çocuğunuz büyüdüğünde, sizi örnek alır. Çocuğunuzun hayatına daha fazla dahil olabilmek için harekete geçmek, şimdi ve gelecek için çok faydalıdır.

Serbest aile

Bu, otoriter ebeveynliğin tam tersidir. Serbest aileler, kurallar koymaz. Aksine, çocuklarına sonsuz özgürlük tanırlar. Ayrıca, çocuklarından talepte bulunmazlar ve onları kontrol etmeye çalışmazlar. Bu, düzensiz aileler ortaya çıkarır. Bu tarz ebeveynliğin bazı özellikleri aşağıdaki gibidir:

• Aile içerisinde kural ve standartlar yoktur.
• Neyin doğru neyin yanlış olduğuna dair bir rehber yoktur.

Serbest ailelerin, disiplin ve sınır koymanın kötü davranma ile eşdeğer olmadığını anlaması gerekir. Bunlar, aslında sevginin bir dışavurumudur.

Sorumlu aile

Bu tarz ebeveynlik, modern topluma göre idealdir. Bu tarzı en iyi tanımlayan kelime dengedir. Sorumlu babalar, talepkar ve kontrolcü olmalarının yanı sıra çocukların beklentilerini karşılamaları için gerekli olanları da sağlar.

Bu, sevgi, iletişim ve anlayış dolu bir ebeveynlik tarzıdır. Çocukların otonom, bağımsız ve sorumlu olmalarına yardımcı olur. Bu tarz sorumlu ebeveynlerin temel özellikleri aşağıdaki gibidir:

• Her kuralın faydasını açıklayarak, net kurallar koymak.
• Sevgi ve empati çerçevesinde gelişen disiplin.
• Güvende olma hissi barizdir.

Şüphesiz, bu ebeveynlik tarzı yüksek ahlaki değerleri ve geleceğe uyum sağlama yeteneği iyi olan bireyler yetiştirir.

Diğer babalar

Nasıl bir baba olduğunuzu anlamak için diğer davranışları da analiz etmek gerekir. Bunlardan bazıları:

• Aşırı korumacı: Aşırı korumacı bir bakış açısı olan ebeveynler, dünyayı çocukları için tehlikeli bir yer olarak görür. Bunun sonucunda, keşfetme ve deneme yoluyla öğrenme fırsatından çocukları mahrum bırakırlar ve çocukların üzerine fazla düşerler.
• Görüş bildirme: Bazı ebeveynler, sorunları onlar yerine çözmektense çocuklara nasıl davranacaklarına dair seçenekler sunarlar.

Özetlemek gerekirse, nasıl bir baba olduğunuzu bilmek, çocuklarınızla olan ilişkinizi geliştirmenize olanak tanır. İdeal olan, uzun vadede olumlu sonuçlar getirecek şekilde davranmaktır. Bu yazımızı okuduktan sonra, nasıl bir baba olduğunuzu düşünüyorsunuz?