Çocuklarda Epilepsi: Sebepleri, Belirtileri ve Tedavisi

Epilepsili çocukların birçoğu normal bir hayat sürebilir. Bazıları ilaç tedavisine ihtiyaç duyarken, tedavinin gerek olmadığı durumlar da vardır.

Bir çocuk henüz yetişkinlik dönemine gelmeden epilepsinin kendiliğinden kaybolma ihtimali vardır. Fakat bu durum bazı farklı faktörlere bağlıdır.

Bu hastalıkla alakalı olası sebepleri, belirtileri ve tedavi yöntemlerini bilmek çocuğunuzun hayatı boyunca bu durumu kontrol atında tutmanız açısından faydalı olacaktır.

Böylelikle oluşabilecek potansiyel zorluklardan ve gereksiz yere endişelenmekten kaçınabilirsiniz. Fakat en önemlisi, çocuğunuzun hayat kalitesini fark edilir bir ölçüde iyileştirmiş olursunuz.

Epilepsili çocuklar: sebepleri nelerdir?

Epilepsinin sebeplerinden biri beyindeki sinir ileticiler arasındaki dengesizlikten kaynaklanan elektrik aktarımı eksikliğidir. Bu durum, nöronlar arası sinyal iletiminden sorumlu kimyasalların miktarının normalde olması gerekenden fazla olduğu zamanlarda görülür.

Diğer bir olası sebep ise sinir ileticilerin sayısının azalmasıdır. Fakat, çocuklarda epilepsi çoğu zaman idiopatik bir durumdur yani sebebinin ne olduğu tam olarak bilinmemektedir.

Çok nadir durumlarda epilepsi krizleri kriptojenik ya da semptomatik olabilir ve belirli bir sebepten ötürü gelişirler. Menenjit, beyin tümörü, doğum sonrası gelişen komplikasyonlar, travma, anormallikler ve felç kaynaklı olabilirler.

Bazı vakalarda ailede epilepsi geçmişi de görülür. Buna ek olarak genlerde ve kromozomlarda anormallikler de gelişmiş olabilir.

Çocuklarda epilepsinin belirtileri

Bir çocuk birden fazla kez baygınlık geçirdiğinde epilepsi teşhisi konulur. Her çocukta kriz öncesi farklı bir belirti görülebilir. Bu belirtilerden bazıları baş ağrısı, davranış bozuklukları ve sindirim sorunlarıdır. Bu belirtilerin daha önceden fark edilmemesi ya da hiçbir belirti görülmemesi ihtimali de vardır.

Epilepsi nöbeti ve baygınlığın farklı şeyler olduğunu vurgulamakta fayda var. Nöbet birkaç saniye ya da birkaç dakika sürebilir. Bazı epilepsi nöbeti çeşitleri kasları gerer ve vücutta genel bir kasılma oluşmasına sebep olur.

Bazı nöbetler ise hipnotik ya da lipotimiktir ve birkaç saniye süren baygınlığa ya da hareketsizliğe sebep olur. Öte yandan bazıları absans nöbetlerdir ve çocuğun yüzünde birkaç saniye süren anlamsız bakışlar görülür.

Baygınlık sonucu vücut genelinde kasıl sarsılmalar görülebilir. Bu kasıl sarsılmalar tekrar edebilir, kontrol edilemez ve bu duruma genel bilinç kaybı da eşlik edebilir.

Diğer baygınlık çeşitleri ise kısmidir, vücudun sadece belirli bir kısmını etkiler ve bilinç kaybı olmadan gerçekleşir. Nöbet sonrası çocukta uyuşukluk görülebilir ve yaklaşık bir saat boyunca dış etkilere tepki veremeyebilir.

Çocuğumda epilepsi olduğunu nasıl anlarım?

Bir uzman tarafından fiziksel bir muayene yapılabilmesi için çocuğunuzun en az bir kere nöbet ya da baygınlık geçirmiş olması gerekir. Fiziksel muayenede çocuğunuzun vücudu ve nöbetin süresi hakkında bir takım sorular sorulur.
Uzman aynı zamanda çocuğun nöbet sırasındaki hareketleri, bilinç kaybı olup olmadığı ve vücudun herhangi bir bölgesinin etkilenip etkilenmediği hakkında da bilgi almaya çalışır.
Fiziksel muayenede her zaman elektroensefalogram(EEG) çekilir. Bu test beynin elektriksel aktivitesini ölçerek çocuğunuzun geçirdiği nöbet ya da baygınlığın çeşidinin ve olası sebeplerin belirlenmesini sağlar.

Kan testleri de oldukça önemlidir çünkü epilepsiye sebep olan olası etkenlerin teşhis edilmesine yardımcı olur. Nörolog uygun gördüğü taktirde akut nörolojik hastalık ya da başka hastalıkları kontrol etmek amaçlı tomografi de isteyebilir.

Son olarak, beynin manyetik rezonans(MR) görüntüsü de nöbetlerin beynin hangi bölümünden kaynaklandığını tespit etmek amacıyla gerekebilir.

Epilepsinin tıbbi tedavi yöntemleri

Genelde epilepsili çocuklar tıbbi tedaviye ihtiyaç duyar. Fakat bu durumun her çocuğu farklı şekilde etkileyen karmaşık bir hastalık olduğunu hatırlatmakta fayda var.

Sonuç olarak, her çocuk tedaviye aynı şekilde yanıt vermez ve bu yüzden her durum için sadece tek bir tedavi yöntemi uygulanmaz.

Neyse ki, nöbetlerin ve baygınlıkların sıklığını azaltmaya yardımcı birçok antikonvülsan ve antiepileptik ilaç bulunmaktadır.

Tedavinin etkili olabilmesi için doktorun verdiği yönergeleri harfiyen uygulamak çok önemlidir. Tedavinin işe yaraması için ilaç miktarının vücutta belli bir seviyenin üstünde olması gereklidir.

Tedaviye cevap vermeyen çocuklar için ise farklı seçenekler bulunur. Baygınlığı önleyebilecek tıbbi aygıtlar ve ketojenik diyet gibi beslenme şekilleri bulunur. Ketojenik diyette karbonhidratlara yer yoktur ve çocuğun glisemik indeksini düşürmeyi hedefler.

Epilepsinin çok ileri seviyede olduğu durumlarda beyin ameliyatı ihtimali vardır ve bununla ilgili oldukça başarılı sonuçlar elde edilmiştir.

Epilepsi tedavi edilebilir mi?

Epilepsi genelde ilaçla tedavi edilebilir veya kontrol altına alınabilir. Fakat bunun gerçekleşmesi epilepsinin çeşidi, vücudun antiepileptik ilaca karşı tepkisi ve atağın başladığı yaş gibi birçok farklı etkene bağlıdır. Diğer bir önemli faktör ise beyinde hastalığa sebep olabilecek herhangi bir hasar olup olmadığıdır.

Semptomatik epilepsilerin tedavisi zordur, hatta kontrol altına bile alınamayabilirler çünkü beyindeki bir anormallikten kaynaklanırlar. Buna ek olarak, semptomatik epilepsi sonucu oluşan nöbetler sinir sisteminde kademeli olarak hasara yol açabilir.