Bebek Konuşması Nedir?
Yetişkin insanların bebeklerle ya da küçük yaşlardaki çocuklarla nasıl konuştuklarını mutlaka gözlemlemişsinizdir. Bu yaşlardaki çocuklarla konuşurken kullandığımız kelimelerin tonlamasını değiştirir ve cümleleri kurma şeklimize dikkat ederiz. Bu durum, bebek konuşması adı verilen bir kavramla açıklanmaktadır.
Çocukların konuşma ve dil kullanma becerisinin yıllar içerisinde kazanılan ve büyüdükçe gelişen bir yetenek olduğunun bilincinde olmak gerekir. Bu bağlamda, anne ve babaların kendilerini çocuklarına nasıl ifade ettikleri son derece önemli bir konudur. Çünkü çocuklar konuşmayı ilk etapta anne ve babalarından duyarak edinir ve öğrenirler.
“Öğrenmek tıpkı bir kuleye benzer; adım adım inşa edilmesi gerekir.”
– Lev Vygotsky –
Bebek Konuşmasının Özellikleri
Bebek konuşması adı verilen kavram, yetişkinlerin bebeklerle ve kimi zaman da altı yaşından büyük çocuklarla dahi iletişim kurmak için kullandıkları bir konuşma şeklidir. Bu bağlamda, bu tür bir konuşma şeklinin bebeklerle iletişim kurmaya yönelik olarak kullanıldığını söyleyebiliriz. Bu konuşma türünde kişi, dilin üç temel özelliğini değiştirerek cümlelerini kurmaktadır:
- Konuşmanın süresi
- Cümlelerin içerdiği anlam yoğunluğu
- Cümlelerin frekansı
Konuşma terapisti Marc Monfort’a göre, bebek konuşmasının özellikleri şu şekilde sıralanmaktadır:
- Yavaş bir şekilde konuşmak.
- Konuşurken yüksek bir ses tonu tercih etmek.
- Kelimeleri oldukça düzgün telaffuz etmek .
- İfadelerin açık bir biçimde anlaşıldığı entonasyon kullanmak.
- Kısa ve basit cümleler kurmak.
- Kelimeleri, cümlelerin bazı bölümlerini ya da bazen cümlelerin tamamını sık sık tekrar etmek.
- Kısıtlı sayıda kelime kullanmak, genel olarak en basit şekilde bir anlatım tarzı tercih etmek, küçültme sıfatlarını kullanmak.
- Sürekli bir biçimde konuya yönelik cümleler kurmak.
- Jestler ve mimiklerin sözlü anlatıma yoğun bir biçimde eşlik etmesini sağlamak.
“Çocuklarla iletişim kurarken yetişkinler kendilerini onlara adapte etmeye çalışmalıdır. Çocuklarla iletişimi basit ve sade bir şekilde gerçekleştirmeniz gerekir. Bu şekilde onların sizi anladıklarından emin olmalısınız.”
Bebek Konuşmasının Fonksiyonları Nelerdir?
Bebek konuşması, ufaklıkların kendilerine has özelliklerine ve gelişim ritmlerine ayak uydurmak için yardımcı görevi gören önemli bir araçtır. Bu sayede, bebeklerin ve küçük çocukların çok sayıda, yeterli ve birbirinden farklı dil modellerini duyarak bunları öğrenme şansı yakaladığını söyleyebiliriz.
Doğal bir biçimde gelişen bu uygulamalar, çocuğun iletişimsel kavrama konusundaki etkinliğini ve kontrol yeteneklerini artırmak amacıyla yapılmaktadır. Bu yüzden, aslında bebek konuşması adı verilen kavramın, ufaklıkların konuşma, dil öğrenme ve sözcükleri taklit etme kabiliyetlerinin gelişimi üzerinde temel bir destekleyici araç olduğu öngörülmektedir.
Daha önce de belirttiğimiz gibi, çocuklarla normal konuşma hızından daha yavaş ve kolaylıkla anlayabilecekleri şekilde konuşulur. Bu aşamada, özellikle telaffuz ve kullanılan kelimelere çok dikkat edilmelidir. Bu konularda gösterilecek hassasiyet, çocuğun uzun ve ilginç diyalog kurmaya başlama ve bu tip konuşmaları sürdürebilme yeteneklerine daha fazla odaklanmasına yardımcı olacaktır.
Çocuklarla Konuşmalarda Dikkat Edilmesi Gereken Diğer Konular
Anne ve babalar çocuklarıyla nasıl iletişim kurduklarına dikkat etmeli ve bu konuda çok özenli davranmalıdırlar. Bu kritik konu, özellikle erken yaşlardaki çocuklar için çok faydalı ve onların dil becerilerinin zenginleşmesi için son derece önemlidir. Diğer taraftan, bebek konuşmasına ek olarak, çocuklarla uygun bir biçimde konuşmak için uygulanabilecek çok sayıda başka strateji de bulunmaktadır.
Bebeklerin dil becerilerini geliştirmek için takip edilebilecek yöntemlerden bazıları şu şekilde sıralanabilir:
- Çocukla aynı hizada bulunarak iletişim kurun, göz temasını kaybetmeyin.
- Konuşma ve dinleme yeteneklerinin gelişmesi için onunla birlikte oyun oynayın.
- Ona çocuk şarkıları söyleyin.
- Markete alışverişe gitmek gibi günlük işlerinizde çocuğunuzun da sizinle birlikte olmasına özen gösterin.
- Onu aktif bir biçimde dinleyin, çocuğun söylemeye çalıştığı kelimeleri tekrar edin ve çözmeye çalışın.
- Pozitif destek yöntemlerini kullanın.
Sonuç Olarak
Kısaca özetlemek gerekirse, dil ve konuşma becerisi doğumdan itibaren bebeğin çevresi ile kurduğu bir dizi iletişim yönteminin sonucunda kazandığı doğal bir yetenektir. Çocuklar etraflarındaki insanları, özellikle de anne ve babalarını dinleyerek konuşmayı öğrenirler. Bu nedenle, küçük yaşlardaki çocuklara yönelik olarak kullanılacak bebek konuşması ve diğer pozitif iletişim teknikleri, onların dil becerilerini sağlıklı bir biçimde edinmeleri açısından çok önemlidir.
“Bir çocuğun anlama seviyesi ve sözlü ifade yeteneği, onun kişisel gelişimi, sosyal entegrasyonu ve tabii ki okul hayatındaki başarısı için kilit öneme sahiptir.”
– Marc Monfort –
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Díez-Itza, E. (1993). Variaciones tonales en el habla a los niños y adquisición del lenguaje. Estudios de Psicología, 14(50), 33-47.
- García, M. M. R. (1993). La influencia del habla de estilo materno en la adquisición del lenguaje: valor y límites de la hipótesis del input. Anuario de psicología/The UB Journal of psychology, 45-64. https://www.raco.cat/index.php/AnuarioPsicologia/article/download/61191/88756
- Monfort, M. (2001). El niño que habla. Madrid: Cepe.
- Serena, F. J. C. (2001) El balbuceo. Disponible en este enlace.