Bebeğinizin gelişimini hızlandırmak için eğlenceli oyunlar
Onunla oyunlar oynadığınızda bebeğinize gereken ilgiyi ve zamanı gösterin. Onun gözlerinin içine bakıp onunla konuşun. Bu bebeğinizin özgüvenini kurmasında da yardımcı olacaktır.
Çocuğunuz büyüdükçe onun için oyun hem çok zevkli bir araç haline dönüşecek; hem de onun sosyal, duygusal, fiziksel ve bilişsel gelişimi için faydalı olacaktır.
Peki, bebeğinizin gelişimini hızlandırmak için ne tip eğlenceli oyunlar oynayabilirsiniz? Bu yazımızda sizlerle bu oyunlar içerisinden birkaçını paylaşmak istiyoruz.
Bebeğinizle eğlenceli oyunlar oynayarak onun gelişimini hızlandırmak için öneriler
İlk olarak tekrar etmenin önemini vurgulamak istiyoruz çünkü birçok oyun ilk denemelerinizde bebeğinizin gelişimini hızlandırma konusunda yardımcı olmayabilir. Fakat devam eden süreçte tekrar ederek çocuğunuz için faydalı sonuçlar görmeye başlayacaksınız.
Bebeğinizin dikkatini çekmek için kendinizi yiyip bitirmenize de gerek yok. Bebeğinizin yaşına, mizacına ve duygusal ruh haline göre çocuğunuzun ne kadar ona sunduğunuz oyunlar için dikkat verebileceği değişecektir.
Size önerimiz onunla oynadığınız oyunu her beş dakikada bir değiştirmeniz. Bebeğinizin ne zaman oyundan keyif aldığını anlamanız da bir o kadar kolay: Oyunlar onun için keyifliyse bebeğiniz gülümseyecek ya da kahkaha atacaktır.
Bebeğiniz oyunu geçiştirmeye çalışabilir, diğer bir tarafa bakıp ilgilenmeyebilir ya da onunla oynamak istediğinizde ağlayabilir. Tüm bunlar aslında oyunu değiştirmeniz için sinyal verir ya da çocuğunuzu belki de kendi başına bırakmanız gerekiyordur.
Çünkü birçok yeni doğan bebek kolaylıkla sıkılıp öfkelenebilir. Bu noktada taklitler yaparak, resimli kitaplara başvurarak ya da yumuşak ve sakin şarkılar açarak onu yatıştırmayı deneyebilirsiniz.
3 aylık öncesi bebeğinizin gelişimini nasıl hızlandırabilirsiniz?
Bebeğiniz eğer üç aylıktan daha erken bir yaştaysa onu eğlendirmenin en iyi yolu onun duyu ve hislerine hitap etmek olur. Bebeğinizde farklı çeşitlerdeki duyuları uyarmanız onun farkındalığını artırır.
Bu noktada dokunma, görme, koklama ve duyma, sesler çıkararak onu büyülemek, kokular ve şekiller kullanmak faydalı olacaktır. Bu üç aydan sonra bebeğiniz artık etrafındaki objeleri eliyle kavramaya başlar.
- Şimdi dans etme ve şarkı söyleme zamanı. Eğer bebeğiniz kötü bir ruh halindeyse onu neşelendirmek için onunla dans etmeniz gibisi yoktur. Arka planda müzik açın ve bebeğinizi bir beşiğe koyun ya da kollarınızın arasına alın. Daha sonra hafif hareketlerle onu nazikçe o yandan öbür yana sallayın; ya da bir yukarı bir aşağı onu hareket ettirin. Bunların dışında ona şarkı söylemeniz de ona iyi gelecektir. Fakat şarkı söyleyecekseniz bunu başlangıçta oldukça kısık ve yumuşak bir ses tonuyla yapın ve giderek daha güçlü ve yüksek sesten şarkı söylemeye devam edin. Tabii bu şarkıları söyleyebilmek için çocuk şarkıları öğrenmeniz faydalı olacaktır.
- Gözlerimin önündeki büyülü dünya. Bebeğinizin yüzüne bakacak şekilde sakin bir şekilde sallayabilmeniz için bir tahta kaşığa kıyafet parçaları, şeritler ya da parlak kurdeleler yapıştırın. Ya da esnek bir çubuğa bir oyuncak yapıştırın ve bebeğinizin gözü önünde bu oyuncağı zıplatın. Bunu yaparken de oyuncak onun yüzü önüne geldiğinde “Zıp! Zıp!” deyin.
4 ila 6 aylık arası bebeğinizin gelişimini nasıl hızlandırabilirsiniz?
Bu dönem bebeğiniz daha hareketli olmaya başlar: vücudunu bir yandan öbürüne çevirebilir, oturabilir, ona verdiğiniz objeleri elinde tutabilir, eliyle objeleri ustalıkla idare edebilir ve objeleri ağzına götürebilir.
Bu yüzden 4 ila 6 yaş arasında çocuğunuza sunduğunuz oyunlarda fiziksel hareketleri oyunlar içerisine katabilirsiniz. Onu dizinizin üzerine alıp havaya kaldırmanızdan bu dönem çok hoşlanacak.
Bu gibi fiziksel hareketlerde bulunurken ona şarkı söyleyebilirsiniz ya da onu gıdıklayabilirsiniz. Tüm bu uyarılmalara bebeğiniz bu dönem daha fazla karşılık verecektir.
- Baloncuklar! Bebeğiniz baloncuklara odaklanmaktan çok hoşlanır ve bu baloncuklar onlar için çok büyülü görsel bir görüntü sunar. Bebeğiniz eğer sinir bozucu bir ruh halindeyse bu kaynağa başvurun ve onun nasıl rahatladığını izleyin. Bir de işin güzel tarafı bu sabun köpüğü kaynaklı su baloncuklarını istediğiniz her yerde kullanabilirsiniz: parkta, küvette, evde… Her yerde kullanabilmeniz dışında baloncuklar hem ucuz hem de oldukça etkili bir tekniktir.
- Seni yakalayacağım! Bebeğiniz artık bu dönemde karşı koyamadığı yeni bir oyunun beklentisi içerisinde heyecanlanır. Annesi onu öpücüklere boğmak, sarılmak ya da gıdıklamak üzere oyuncu bir ses tonuyla “bak şimdi seni yakalayacağım” diyerek bebeğinin peşine düşer. Göreceksiniz ki bu onları hem gülme krizine sokacak hem de çok eğlendirecek.
- Bu kurt seni yiyecek! Bu hikâyeyi bir yerlerde görmüş olmalısınız. Öncelikle bebeğinizin parmaklarından ya da ellerinden başlayarak giderek her kurduğunuz cümleyle beraber bir kurt gibi davranın ve en son onub göbek kısmına gelip kurtun onu yiyeceği hikâyesini paylaşıp onu eğlendirin. Bu oyunlar eğer bebeğinizin çoraplarını, ayakkabısını giydirmek istiyorsanız ya da onun bezini değiştirmek için onun dikkatini dağıtmak istediğinizde oldukça faydalı olacaktır.
7 ila 9 aylık arası bebeğinizin gelişimini nasıl hızlandırabilirsiniz?
Bu dönemde bebeğiniz emeklemeye başlayacak. O yüzden onun gelişimini hızlandırmak dışında onun fiziksel anlamda bir üst seviyeye geçmesi yani emeklemeye başlaması için yardımcı olmalısınız. El-göz koordinasyonu da bu dönemde gelişir ve bir elinden diğer eline objeleri taşıyabilir hale gelir.
Onunla sihirbazlık yapıp bir objeyi önce gösterip daha sonra onun göremeyeceği bir yerde tutabilirsiniz. Bunu yaparken de “Nerede bu oyuncak? İşte burada!” gibi yönlendirmelerle ona sürpriz yapıp onu eğlendirebilirsiniz.
Böyle yaptığınızda bebeğinize var olan bir şeyin aslında temelli yok olmadığını da öğretirsiniz. Bu da onun motor gelişimine destek olacaktır.
- Dokunun ve ses çıkarın. Bebeğiniz masadaki objelere vurarak ya da iki objeyi birbirine dokundurarak ses çıkarabilir. Bu dönem bebeğinizin etrafındaki dünyayı binbir şekilde incelemesi için oldukça uygundur. Bunların dışında ilginç sesler çıkaran şeyler (boş kutular, metal kaşık ya da zil) kullanabilirsiniz. Tüm bunlar onun dokunma duyusuyla algılayabildiği şeyler olacak.
- Engel yarışı. Bebeğiniz emeklemeye ya da yürümeye başladığı dönemde önüne çıkan objeleri hareket edebilmek için bir kenara itebilmeye başlar. Bunlar bebeğinizin motor yeteneklerinin gelişimi açısından büyük önem taşır. Bu noktada çocuğunuzun önüne engel olarak yastık, telefon rehberi, yorgun ebeveynler ya da temiz çamaşır koyabilirsiniz.
- Bebekler toplar ve topun hareketinden büyülenir. Eğer bebeğinizle eğlenmek istiyorsanız, toplarla hokkabazlık yapabilirsiniz, ardından da topları bir yerlere fırlatabilirsiniz. Top yere değdiğinde oldukça ilginç bir ses çıkarır (“Pufff!). Sonra topun bebeğinize doğru yuvarlanmasına izin verin ve bebeğinizin topu eline alıp ellerinde sıkıştırmasını izleyin. Zaman içerisinde topu çocuğunuza yuvarladığınızda karşılık olarak o da size yuvarlamaya başlayacaktır. Sonrasında oyunun bitmesine yakın topu büyük bir kutunun içine fırlatın.
1 yaşını geçmiş bebeğinizin gelişimini nasıl hızlandırabilirsiniz?
1 yaşını geçmiş bebekler için faydalı gördüğümüz ve özellikle onların motor gelişimleri için yardımcı olacak oyunlar konusunda sizi bilgilendirmek istiyoruz. Bu motor beceri geliştiren hareketler bebeğinizin ayakta dik durup, yerden kalkıp tırmanması gibi aktiviteler içerir.
Bunun dışında bebeğinizin okumaya yönelik motor yeteneklerini geliştirebilmek için onun kıyafetlerine isim verebilir ya da beraber bir kitabın sayfalarını çevirebilirsiniz.
- Objelerle şansınızı deneyin. Bebeğiniz objeler ve dış dünya arasındaki bağlantıyı bu dönemde anlamaya çalışır. Bu sebeple onun objeleri alıp bir yerlerde biriktirdiğini ya da onları sıraya soktuğunu görebilirsiniz. Bunun dışında objelerin içini doldurup boşaltabilirler. Bebeğinize bir ayakkabı kutusu ya da çanta verirseniz bebeğiniz bu kutuya objeler yerleştirip daha sonra onları kutudan çıkarabilir. Hatta bebeğinize küçük bir kaptan büyük bir kaba su ya da kum taşımasını öğretebilirsiniz.
- Hep beraber hareket edelim. Bebeğiniz ayakta durmayı öğrendiğinde onu hareket etmeye teşvik edebilmek için onun en sevdiği oyuncağı koltuğun ya da masanın diğer bir ucuna koyun. Ona bir objeyi oda içerisinde bir yerden bir yere sürüklemesini öğretin. Bu tip bir aktivitede bebeğiniz oyuncakları ya da içi boş büyük kutuları bir yerden bir yere taşıyabilir.
- Beni taklit et! Bebeğiniz diğer insanların davranışlarını taklit etmeye bayılır. Bu tip taklit benzeri davranışları bebeğinizde oluşturmak için garip sesler çıkarın ve bebeğinizin çıkardığınız sesleri tekrarlayıp taklit etmesi için onu teşvik edin. Bebeğiniz sizi taklit edebilir ya da kendine özgü sesler çıkarabilir. Eğer kendine özgü sesler çıkarıyorsa siz de ebeveyn olarak onun çıkardığı sesi taklit edebilir ya da yeni bir ses üretebilirsiniz.
- Banyo yapmayı oyunlaştırın. Çocuklar suyla oynamaktan, su sıçratmaktan ve duş perdesine dokunmaktan ve sabunla oynamaktan hoşlanır. Banyo yapmanın eğlenceli taraflarını vurgulamak için yeni oyuncaklar edinin ya da var olanları kullanın. Çocuğunuzun banyo deneyimini zenginleştirmek için kullanmadığınız saklama kaplarını suyla doldurabilir ve sonra boşaltabilirsiniz. Hatta bu kapları içini doldurduğunuz küvette yüzdürebilirsiniz. Diğer eğlenceli bir şey ise bir plastik şişenin kapağında delikler açarak bu şişeyi ev yapımı bir çiçek sulama kabına dönüştürmek olabilir.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Jeta, P. M. P. A. (1998). El desarrollo emocional infantil (0-6 años): Pautas de educación. In Ponencia presentada en el congreso de Madrid. España. http://www.waece.org/biblioteca/pdfs/d069.pdf
- Choca, F. (2007). VÍNCULO EN EL BEBÉ PREMATURO. Revista de APPIA-Octubre, (16), 56. https://www.bvspsi.org.uy/local/TextosCompletos/appia/079737212007001605.pdf
- Villanueva Suárez, C., & Sanz Rodríguez, L. J. (2009). Ansiedad de separación: delimitación conceptual, manifestaciones clínicas y estrategias de intervención. Pediatría Atención Primaria, 11(43), 457-469. http://scielo.isciii.es/scielo.php?script=sci_arttext&pid=s1139-76322009000400008
- Huerta, R. (2011). El juego simbólico. PULSO. Revista de Educación, (34), 227-230. https://revistas.cardenalcisneros.es/index.php/PULSO/article/view/122/98
- Vernengo, M. P., Zucchi, A., Silver, R., Felberg, L., Mindez, S., Mrahad, M. C., … & Raznoszczyk de Schejtman, C. (2008). Dimensiones del juego madre-bebé en el primer año de vida: Escala de Interacción Lúdica. In XV Jornadas de Investigación y Cuarto Encuentro de Investigadores en Psicología del Mercosur. Facultad de Psicología-Universidad de Buenos Aires. https://www.aacademica.org/000-032/242
- Silberg, J., & Castillo, L. S. (1998). Juegos para desarrollar la inteligencia del bebé. Oniro.