Dikte Etme Yöntemi ve 12 Faydası

Dikte etmek ya da belirli bir metni yüksek sesle okuyarak yazdırmak, çocuklarda kelime haznesinin ve yazı yazma becerilerinin gelişimi için pek çok fayda sunmaktadır. Bu özelliklerinden ötürü öncelikli olarak kullanılabilecek bir eğitim metodudur.
Dikte Etme Yöntemi ve 12 Faydası

Son Güncelleme: 10 Ocak, 2021

Kaç kez çocuğunuzla konuştuğunuzda onun sizi iyi bir şekilde anlamadığını ya da size gerektiği kadar dikkatini vermediğini gördünüz? İşte bu istenmeyen durumu daha az yaşamanız için bazı faydalı araçlar ve yöntemler bulunmaktadır. Bunlardan biri de aşağıda detaylarını vereceğimiz dikte etme yöntemidir.

Şaşırtıcı olsa da dikte etme egzersizleri son derece basit fakat pek çok faydayı da beraberinde getiren egzersizlerdir. Bazen ufaklıklara ulaşmak ve onlarla aramızdaki iletişimi istenen düzeye çıkarmak için karmaşık formüllere ihtiyacımız yoktur.

Dikte Etme Yöntemi

Dikte etme çocuklar için sıkıcı ve rutin bir uygulamadır. Ancak aynı yöntem eğer kullanmayı bilip olumlu özelliklerini ön plana çıkarabilirsek ideal ve eğlenceli bir aktivite haline de dönüşebilir.

anne ve oğlu bilgisayar başında

Örnek olarak eğlenceli dikte cümlelerini aklınıza getirin. Bunlar ufaklıkların gülüp eğlenmelerine ve espri yeteneklerinin gelişmesine yardımcı olur. Bu nedenle, bu eğitim yöntemiyle çocuklarımızın neler öğrenebileceklerini açıklayacağız.

Bu arada dikte etmenin ne olduğunu zaten biliyorsunuz değil mi? Ufak bir hatırlatma yapalım: Bir metin seçersiniz ve siz bunu yüksek sesle okurken çocuk da duyduklarını yazar. İşte bu kadar basit bir yöntemdir. Ancak buna karşın hem okulda hem de evde çocuklar için inanılmaz faydaları olduğunun altını çizmek gerekir.

Dikte Etme Yönteminin Faydaları

Dikte etme yönteminin nasıl uygulanması gerektiği bilindikten sonra bu yöntemin ufaklıklara sağladığı tüm faydaları teker teker onlara sunabiliriz. Şimdi konunun detaylarına dikkatlice göz atalım.

Mantıksal Düşünceyi Geliştirir

Çocuk kelimeleri kavrar ve tekrarlar, bir araya getirir, ne anlama geldiklerini anlar ve bir cümle içinde nasıl doğru şekilde kullanılacağını görür. Bu sayede metnin semantik yapısını anlayarak mantıksal düşünce yetenekleri de gelişir.

Yaratıcılığı Harekete Geçirir

Dikte etmek çocukların yaratıcılıklarını güçlendirir. Bunun nedeni çocukların kelimeleri kullanarak kelime dağarcıklarını zenginleştirmeleridir. Böylelikle kelime kapasiteleri artan çocuklar duygularını, hislerini ve düşüncelerini daha iyi bir şekilde ifade edebilirler.

Konsantrasyonu Artırır

Özellikle dikkat eksikliği problemi bulunan, çok gergin ya da hiperaktif çocuklar açısından son derece önemli bir özelliktir. Çünkü bu uygulama, çocuğun konsantre olmasını ve dikkatini tam olarak vermesini gerektiren bir aktivitedir. Dikte süresince çocuğun kendisini dış dünyadan soyutlayarak odaklanması gerekir.

Hafızayı Güçlendirir

Çocuk cümlelerin tamamını aklında tutarak bunları deftere yazması gerektiği için kısa süreli bellek büyük oranda gelişir.

Bu bağlamda, dikte etme yöntemi kelime dağarcığının artmasına yardımcı olduğu için ufaklıklar yeni kelimeler de öğrenirler. Bu sayede orta ve uzun vadede bu kelimeleri hatırlayıp kullanmaları için kendiliğinden bir bilinç oluşur.

Dikte Etme Yönteminin Bir Diğer Faydası: Takım Çalışmasına Özendirir

Arkadaşlar arasında kullanıldığında dikte etme yöntemi takım çalışmasına katkı sağlayan bir uygulamadır. Örnek olarak, çocuklardan biri diğer arkadaşlarına bir metin dikte edebilir ve böylelikle ortaklaşa çalışmak ve birlikte hareket etmek zorunda kalırlar. Bu durum aynı zamanda dostluğun gelişip derinleşmesi açısından da faydalıdır.

Okuduğunu Anlama Becerisini Geliştirir

Okuduğunu doğru olarak anlayan bir çocuk diğer insanları anlama konusunda da kendisini geliştirir. Yani sadece keyif için ders çalıştığında ya da kitap okuduğunda her şeyi daha iyi anlayacak ve karşısına çıkan kavramları çok daha kolay bir şekilde sindirecektir.

Kelime Dağarcığının Genişlemesini Sağlar

Dikte etme çocuklarda kelime dağarcığının gelişmesine katkıda bulunur. Bu sayede çocukların ifade etme yetenekleri gelişir, konuşurken kendilerini daha güvende hissederler, iletişim kurma konusunda daha rahat olurlar, kendilerini daha kolay bir biçimde ifade ederler ve diğer insanlarla daha rahat bir şekilde sohbet açabilirler.

Dikte Etme Hayal Gücünü Geliştirir

Metin ne kadar çok hayal gücüne hitap eder ya da çocukların öğrenebilecekleri ne kadar çok kavram barındırırsa, hayal güçlerinin gelişmesi ve çok daha geniş bir biçimde düşünme kapasitelerini kullanma olasılıkları o denli yüksek olur. Bu sayede daha fazla kelime kullanarak daha büyük hayaller kurma şansına sahip olurlar.

Kolay Okumaya Yardımcı Olur

Bir çocuğun gelecekteki yaşantısında okumak gerçekten çok önemli bir yer tutar. Çünkü işte, okulda, boş zamanlarında vs. hep bir şeyler okuyacaktır. O nedenle, dikte etme yöntemi sayesinde çocukların okuma anlamında hem şimdiki hem de geleceğe yönelik gelişimlerine önemli bir katkı sağlamış oluruz.

sınıfta çocuklara okuyarak dikte eden bir öğretmen

Kendi Kendine Düzeltme Yapma Yeteneğini Geliştirir

Çocuk bu yöntem sayesinde kendi kendine düzeltme yapmayı öğrenir. Böylelikle hata yapmanın hayatın bir parçası olduğunun ve bu hataları kendine ya da özgüvenine herhangi bir biçimde zarar vermeden düzeltebileceğinin farkına varır.

Dikte Etme ve Dinlediğini Anlama

Aynı zamanda çocukların dinlediklerini anlama yeteneğini de önemli ölçüde geliştirir. Bu sayede diğer insanlar onlarla konuşurken kendilerine söylenen şeyleri daha iyi anlama şansına sahip olurlar.

Okumayı Teşvik Eder

Okumak çocuklar için harika bir alışkanlıktır. Yaşamları boyunca gerek okulda, gerek işte, gerekse de keyif için her zaman bir şeyler okumak durumunda kalacaklardır. Dikte etme yöntemi sayesinde içinde yaşadıkları dünyayı daha kapsamlı ve iyi bir biçimde anlayacaklar, ufuklarını, kültürlerini ve bilgilerini genişleteceklerdir.

Kısacası, eğer çocuklarınız ya da öğrencilerinizle günlük olarak pratik yaparsanız, dikte etme yönteminin sunduğu ve yukarıda listelediğimiz 12 fayda ve belki de daha fazlasından yararlanma şansına sahip olabilirsiniz. O halde iyi şanslar!


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.


  • Cassany, D. (2004). El dictado como tarea comunicativa. Universidad Colegio Mayor de Cudinamarca: Tabula Rasa.

Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.