Kaplumbağa Tekniği ve Çocuklarda Özgüven

Kaplumbağa tekniği oto kontrolün geliştirilmesi için faydalı bir teknik olarak bilinmektedir. Ancak bu özelliğine ek olarak kaplumbağa tekniğinin çocuklarda özgüven gelişimine de sayısız faydaları bulunmaktadır.

Çocuklara kendilerini kontrol etme yeteneğini öğretmek kolay bir iş değildir. Özellikle eğer çocukta Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) ya da davranışsal problemler bulunuyorsa, bu daha zor bir süreçle karşı karşıya kaldığımız anlamına gelmektedir. Bu tür özel sorunları bulunan çocuklar için geliştirilmiş kaplumbağa tekniği gibi tekniklerin kullanılması önerilmektedir. Bu teknik oto kontrolün gelişimine fayda sağlamasının yanı sıra, çocuklar için çok sayıda fayda sunmaktadır. Bu yazımızda, kaplumbağa tekniği ve bu tekniğin özgüven üzerindeki etkilerinin detaylarını inceleyeceğiz.

Ancak öncelikle bilmemiz gereken şey, kendine hakim olma ya da oto kontrol adı verilen kavramın kişinin kendi davranışlarının, duygularının ve hislerinin yoğunluğunu, sıklığını ve süresini düzenleme becerisi olduğudur. Bu kavram, dürtüler, stres, kızgınlıklar, hayal kırıklıkları, saldırganlık vb. duyguların yönetilmesini de içermektedir.

Kaplumbağa Tekniği Nedir?

Kaplumbağa tekniği, adını aldığı hayvanın herhangi bir tehdit hissettiğinde kabuğuna çekilerek saklanması mantığından hareketle geliştirilmiştir. Benzer şekilde bir çocuk da, belli bir durumda kendi dürtülerini, davranışlarını ya da duygularını kontrol altında tutma ihtiyacı hissettiğinde tıpkı bir kaplumbağa gibi davranabilir. Çocuklar için bu oto kontrol tekniğini doğru bir biçimde kullanmak için aşağıda sıralanan adımların takip edilmesi gerekmektedir:

1. “Kaplumbağa” kelimesine tepki vermek: Bu kelimeyi her duyduğunda başını ellerinin arasına alarak hemen kabuğuna çekilmelidir.
2. Kaplumbağa pozisyonuna girince kaslarını gevşetip rahatlamak: Kas rahatlatma ve gerginliği azaltma yöntemi ile yıkıcı etkilere neden olan saldırgan davranışlardan kaçınmak amaçlanmaktadır.
3. Farklı problem çözme teknikleri kullanmak (modelleme, tartışma grubu, rol modellik, doğrulayıcı destek, sosyal destek, meditasyon vb.): Kaplumbağa tekniğini kullanmaya karar vermenize yol açan durumlarla başa çıkmak için alternatif yöntemleri de değerlendirmek gerekmektedir.

Bu üç adımı çocuklara aşamalı bir biçimde öğretmek önemlidir. Yani bir adım tam olarak öğrenilmeden diğer adıma geçmemek gerekir. Bu sayede çocuklar, kaplumbağa tekniğine yavaş yavaş alışır ve yapılması gereken her detayı doğru bir biçimde öğrenebilirler.

Kaplumbağa Tekniğini Kullanmanın Faydaları

Gördüğümüz gibi kaplumbağa tekniğinin temel amacı, çocukların kendilerini kontrol etmeyi öğrenmeleridir. Bu ana amaca ek olarak tekniğin şu konularda da fayda sağladığını belirtmemiz gerekir:

• Hislerin ifadesi edilmesi ve tanınmasına ilişkin yetenekleri geliştirmek.
• Sosyal kabiliyetleri geliştirmek.
• Farklı bakış açılarını ve fikirleri anlamak.
• Karar verme sürecini daha iyi bir seviyeye taşımak.
• Bir uyuşmazlık çıktığında bu sorunu daha kolay bir biçimde çözebilmek.
• Özgüveni geliştirmek.

Bu noktada kendinize, kaplumbağa tekniğinin çocukların özgüvenini nasıl geliştirdiğini sorabilirsiniz. Şimdi size konunun bu boyutunu açıklayacağız.

Kaplumbağa Tekniğinin Özgüven Üzerindeki Etkileri

Kaplumbağa tekniğini çok iyi bir biçimde öğrenerek uygulamanın, çocukların özgüvenlerinin gelişimi konusunda pozitif etkileri bulunmaktadır. Bunun nedenleri şu şekilde sıralanabilir:

• Çocuklar dışarıdan birinin (anne, baba, öğretmen vb.) yardımı ya da müdahalesi olmaksızın kendi kendilerini kontrol etmeyi öğrenirler. Bu sayede kendilerine ve sahip oldukları yeteneklere olan güvenleri artar.
• Uygun olmayan davranışlar içine girmediklerinde, anne ve babalarından, öğretmenlerinden ve diğer insanlardan olumlu geri dönüşler alırlar. Bunun sonucunda da saygı duydukları ve kendileri için birer rol model olan kişiler tarafından ödüllendirildiklerini gördüklerinde, kendi davranışları ve verdikleri kararlardan memnun kalırlar.
• Kendilerini, dürtüleri ile hareket eden ve mantıksız tepkiler veren birer çocuk değil, farklı problem çözme tekniklerini bilen yaşça daha büyük bir çocuk olarak görürler.