Çocuklarda Ekolali: Nedir ve Bu Konuda Ne Yapılabilir?
Çocuklarda ekolali diye bir şeyi hiç duydunuz mu? Bu az bilinen bir dil bozukluğudur. Bu bozukluğa sahip bir çocuk, başka bir kişinin söylediği bir kelimeyi veya ifadeyi istemeyerek tekrar etme eğilimindedir.
Çocuklarda ekolali adı verilen bu konuşma bozukluğu yankı olarak kendini gösterir ve kompulsif ve yarı otomatik tekrarlama ile karakterize edilir. Bu çocuklar genellikle konuşmacının orijinal tonlamasını taklit ederler. Ekolalinin ne olduğunu bildiğinize göre, bu konuda neler yapabileceğinizi düşünüyor olabilirsiniz. Bunu öğrenmek için yazımızı okumaya devam edin!
Ekolali Türleri
Çocuklarda ekolali bozukluğunun birkaç çeşidi vardır. Her birinin farklı yönlerini göz önünde bulundurarak farklı sınıflandırmalar arasında ayrım yapabilirsiniz.
Örneğin, uzmanlar bu dil bozukluğunun farklı tipolojilerini orijinal ifade ile tekrarlanan form ve iletişimsel işlevi arasında geçen süreyi dikkate alarak ayırt edebilirler.
Yankı Üretme Süresine Dayalı Sınıflandırma
- Anında Ekolali: Tekrarlanan ifade orijinal ifadenin hemen ardından üretilir.
- Gecikmiş Ekolali: Tekrar, belirli bir süre geçtikten sonra gerçekleşir. Bu süre dakikalar, saatler hatta haftalar olabilir.
İletişimsel Fonksiyona Göre
- İşlevsel Ekolali: Bu durumda çocuk, iletişimsel veya bilgilendirici bir niyet ifade eder.
- Fonksiyonel Olmayan Ekolali: Bu tür bir ekolalinin iletişimsel bir amacı yoktur. Bu nedenle kendiliğinden uyarıcı olarak kabul edilir.
Orijinal Cümle ve Yankının Yapısal Karşılaştırmasına Dayalı Tipoloji
- Kesin Tekrar: Orijinal model ve tekrarlama tamamen aynı ve eşittir.
- Azaltılmış Tekrarlama: İlk versiyonun sadece bir kısmı tamamen aynı şekilde yeniden üretilir.
- Genişletilmiş Tekrarlama: Bu durumda, bazı değişiklikler yapılmasına rağmen, sözün genel yapısında dikkate değer değişiklikler olmaz.
- Azaltılmış Tekrarlama: Bu, cümle modelinde değişiklik olduğunda ortaya çıkar. Çocuğun genel cümle yapısını yeniden düzenlemedeki yaratıcı yeteneği gösterir.
Ekolali nasıl tedavi edilir?
Çocuklarda ekolali bozukluğunun karmaşıklığı, tedavisinde yatmaktadır. Her şey tedavi edilmekte olan patolojinin türüne bağlıdır. Doğru müdahaleyi belirlemek için kalıcı sınıflandırmanın oluşturulması esastır.
Fonksiyonel Gecikmiş Ekolali Tedavisi
Bu tür müdahale fikri, bazı iletişimsel işlevlere sahip olduğu sürece, gecikmiş yankının içine girmekten ibarettir. Nihai amaç çocuğun isteklerini yerine getirmesine yardımcı olan sözel modelleri sağlamaktır.
Elbette, çocuğa sunulan alternatif onların gelişim seviyelerine göre ayarlanmalıdır. Benzer şekilde, yankılama alternatifi iletişimin veya bilginin doğruluğunu arttırmalıdır. Burada amaç, daha sonra her bir konuşma ünitesinden en iyi şekilde faydalanmaktır.
Çocuklarda ekolali bozukluğunu tedavi süreci, çok büyük sabır göstererek sürekli çalışmayı gerektirir. Her aşamada, sözler daha yüksek bir karmaşıklığa ulaşır. Çocuk başarılı bir şekilde bir cümle oluşturduğunda, doğru şekilde formüle edilmiş ifadelerine cevap vermenin bir yolu olarak işlev gören bir eylem güçlendirilir.
Ekolaliye Acil Müdahale
Bu tür bir süreçte, terapist ekolali bozukluğunu bir dizi ayırt edici uyarana tabi tutmaya çalışacaktır. Amaç, çocuğun istemeden yaptığı bu tekrarı hangi ortamda üretmesinin doğru olduğunu anlaması, tespit etmesi ve belirlemesidir.
Bunun gerçekleşmesi için çocuğun tekrar etmesinin faydalı olduğu şeylerle anlamsız olan şeyleri ayırt edebilmesi çok önemlidir. Böylece çocuk, sadece açıkça talep edildiğinde duyduğu bir şeyi tekrarlamayı öğrenir. Bu durumda, uzmanlar farklı profesyonel yöntemlere başvurabilirler.
Fonksiyonel Olmayan Ekolali İçin Uygulanacak Prosedür
Burada bir çelişkiyle karşı karşıyayız. Bu bozukluk işlevsel olmadığında dil gelişiminin engellendiğine işaret eder ve bundan etkilenen birey için büyük bir iletişim bariyeri oluşturur.
Bu nedenle, uzman ekolali bozukluğunu tamamen ortadan kaldırmaya çalışacaktır. Bunu başarmak için en etkili stratejilerden biri çocuğa bu tekrarların belirli bağlamlarda yararlı olmadığını açıklamaktır.
Bu arada, bu tip bir patolojide sıklıkla eş zamanlı olarak bir dizi davranış tekniği kullanılabilir. Bu bakımdan, öz düzenleme ile birlikte çelişen davranışların güçlendirilmesi ve zaman aşımı yöntemleri sunulur.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Benito-Arranz, S. (1983). La ecolalia. Valoración y sentido en niños autistas. Revista de Psiquiatria y Psicologia Medica. https://psycnet.apa.org/record/1985-14629-001
- Cáceres Acosta, O. (2017). El uso del pictograma en el proceso de enseñanza-aprendizaje del niño con autismo (Doctoral dissertation). https://accedacris.ulpgc.es/bitstream/10553/54026/2/0750462_00000_0000.pdf
- Gortázar, P. (2002). Intervención en casos con autismo: estado de la cuestión, presentación caso clínico. In Homenaje al Doctor Jorge Perelló Gilberga (pp. 143-170). Servicio de Publicaciones. http://centros.edu.xunta.es/cfr/pontevedra/oblogdeorientacion/PEDRO_GORTAZAR_1.pdf
- Martínez, F. D. (2004). Repetición, ecolalia, patologización. Estudios de lingüística clínica: lingüística y patología, 31.
- Díaz-Atienza, F. C. G. P., García, G., & Martín, A. (2004). Diagnóstico precoz de los Trastornos Generalizados del Desarrollo. Revista de Psiquiatría y Psicología del Niño y del Adolescente, 4(2), 127-144. http://www.asmi.es/arc/doc/Diagnostico+precoz+de+Trastornos+Generalizados+Desarrollo.pdf
- Moreno-Flagge, N. (2013). Trastornos del lenguaje. Diagnóstico y tratamiento. Rev Neurol, 57(Supl 1), S85-94.
- Morocho Supe, M. A. (2017). La ecolalia y el incremento del vocabulario en niños y niñas de 2 a 3 años del Centro de Educación Inicial Arco Iris de la ciudad de Ambato (Bachelor’s thesis, Universidad Tècnica de Ambato. Facultad de Ciencias Humanas y de la Educaciòn. Carrera de Educaciòn Parvularia). https://repositorio.uta.edu.ec/handle/123456789/25914
- Sarao-Pedrero, B. D. (2018). La ecolalia. Cinzontle, 3(10). http://revistas.ujat.mx/index.php/Cinzontle/article/view/2614
- Villaprado Loor, J. E. (2021). La comunicación en las personas autistas no verbales, a través de los SAAC (Master’s thesis, Quito, EC: Universidad Andina Simón Bolívar, Sede Ecuador). https://repositorio.uasb.edu.ec/handle/10644/8575