Tütünün Çocuklar Üzerindeki Etkileri: Dikkat!

Dünya Sağlık Örgütü'ne göre tütün, dünyadaki hastalık, sakatlık ve önlenebilir ölümlerin başlıca nedenidir. Tütünün çocuklar üzerindeki etkilerini okuyun.
Tütünün Çocuklar Üzerindeki Etkileri: Dikkat!

Son Güncelleme: 23 Kasım, 2019

Günümüzde, 14 yaş altı çocukların %10’undan fazlası evlerinde tütün dumanına maruz kalıyor. Çocukların yetişkinlere kıyasla tütün dumanının etkilerine karşı daha hassas olduğu göz önüne alındığında bu ciddi bir sorundur. Bu yazımızda tütünün çocuklar üzerindeki etkileri bulunuyor.

Gebelikte tütün kullanımı

Gebelik sürecinde tütün kullanımı çok tehlikelidir. Doğrudan tüketim kadar olmasa da, bir annenin hamilelikte pasif içici olması da oldukça tehlikelidir. Sigara içmek kadınlarda doğurganlığı azaltır ve düşük yapma riskini artırır. 

Bununla beraber, yapılan araştırmalara göre gebelikte tütün kulanımı yenidoğanlarda ciddi sorunlara yol açabilir. Bu sorunlara örnek olarak düşük doğum ağırlığı, erken doğum, artan sakatlık ihtimali, ani bebek ölümü sendromu riski vb. verilebilir. Gebelikte sigara kullanımı doğmamış bebekler için kesinlikle gereksiz ve önlenebilir bir risktir.

Sigara kullanan kadınlar hamile kaldıklarında ya da en kısa sürede bırakmalıdır. Uzmanlar babanın da sigarayı bırakmasını önermektedir. Böylece anne pasif içicilikten kurtulacak ve annenin tekrar sigaraya başlama riski azaltılmış olacaktır.

Emziren anneler için tütünün anne sütüne geçebileceğini belirtmek önemlidir. Bunun sonucunda anne sütüyle beslenen bebekler bu maddenin zararlı etkilerine maruz kalır.

elinde sigara tutan hamile kadın

Tütünün çocuklar üzerindeki etkileri

Pasif içicilik sigara kullanmayan bireylerin sigara dumanına maruz kalmasıdır. Çevresel tütün dumanı sürekli olarak tütünün havaya yaydığı zehirli maddeleri solumamıza neden olur. Bu toksinler sağlığımız için oldukça zararlıdır.

Çocuklarda pasif içicilik, astım ve zatürre gibi solunum yolu hastalıklarında artışla doğrudan ilgilidir. Aynı zamanda kulak enfeksiyonlarının oluşumunda da artışa yol açar.

Pasif içicilik özellikle bunlara neden olabilir:

  • Akut solunum yolu hastalıkları. Tütün dumanı zatürre, bronşit ve bronşiyolit gibi enfeksiyonların %30 oranında artmasına yol açabilir.
  • Boğaz ve kulak ağrısı, öksürük gibi solunumsal belirtilerde artış. Tütün dumanına maruz kalmak mukoza zarını tahriş eder. Bu durum gözlerde ve burunda da ağrıya neden olabilir.
  • Astım ve astım belirtilerinin kötüleşmesi. Tütün dumanı astım krizlerinin sıklığını %20 oranında artırır.
  • Akciğer kanseri riskinin artması.
  • Kalp hastalıkları riskinin artması.

Vücutları henüz tam olarak gelişmediğinden çocuklar tütün dumanına karşı özellikle hassaslardır. Bu da tütünün zehirli maddelerinden kaynaklanan zarara yetişkinler kadar karşı koyamadıkları anlamına gelmektedir.

Buna ek olarak, çocukların dakikada aldığı nefes sayısı yetişkinlerden fazladır. Yani daha çok duman vücutlarına girer.

Çocukların sigaraya başlaması nasıl önlenir?

Eğer ailesi sigara kullanıyorsa bir çocuğun gelecekte sigaraya başlama riski daha yüksektir. Çocuklar sürekli olarak tütünün zararlarına maruz kaldığı bir evde yaşıyorsa, ileride kendilerinin de aktif olarak sigara kullanma olasılığı çok daha fazladır.

Çocukların sigaraya başlama yaşı gün geçtikçe düşmektedir. Bu gibi durumlarda tütünün etkileri yetişkinlerde olduğundan çok daha ciddi görülür:

  • Büyüme ve gelişmede gecikmeler meydana gelebilir.
  • Şeker hastalığı ve obezite riski artar.
  • Hiperaktivite ve dikkat eksikliği gibi davranış değişikliklerine yatkınlık görülür.
kucağında çocuğu ve sigara içen baba

Yapılan araştırmalara göre sigara içen ergenlik dönemindeki gençlerin alkol ve diğer uyuşturucu maddeleri kullanması daha olasıdır.  Aynı zamanda riskli cinsel davranışlarda bulunmaları da muhtemeldir.

Bir birey sigaraya ne kadar erken başlarsa sağlığı üzerindeki zararlı etkilerin o kadar fazla olacağını belirtmeliyiz. Buna ek olarak, sigaraya erken yaşta başlamak bırakmayı zorlaştırmaktadır.

Özetle tütünün çocuklar üzerindeki etkileri

Dünya Sağlık Örgütü’ne göre tütün, dünyadaki hastalık, sakatlık ve önlenebilir ölümlerin başlıca nedenidir. Sadece bizim sağlığımıza değil, çocuklarımızın sağlığına da zararlıdır. Çocuklar tütünün zararlı bileşenlerine karşı özellikle hassastır.

Bu sebeple evimizde tütün kullanımından kaçınmalı, duman ve toksin dolu yerlerden uzak durmalıyız. Günümüzde sigarayı bırakmanıza yardımcı olabilecek birçok yönteme erişimimiz var. Siz de yapabilirsiniz!


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.


  • Flores, A., Iglesias, V., & Oyarzún, M. (2011). Exposición a humo de tabaco ambiental: efectos sobre la salud respiratoria infantil. Neumol pediátr6, 16-21.
  • Bertrand, P. (2011). Efectos clínicos de la exposición directa e indirecta a tabaco en los niños. Neumología Pediatrica8.
  • Sánchez-Zamorano, L. M., Téllez-Rojo, M. M., & Hernández-Avila, M. (2004). Efecto del tabaquismo durante el embarazo sobre la antropometría al nacimiento. salud pública de méxico46, 529-533.

Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.