Uyarım (Teşvik) Eksikliği Bebeklerin Gelişiminde Gecikmeye Neden Olabilir

Uyarım eksikliği bebeklerin gelişiminde eksikliklere sebep olabilir. Bu makalede uyarım eksikliğini nasıl fark edeceğimizi ve bu problemi zaman içerisinde nasıl çözeceğimizi göreceğiz.

Bebeklerin, özellikle ebeveynlerinden ve eğer varsa yaşça büyük kardeşlerinden bakıma, sevgiye ve ilgiye ihtiyaçları vardır. Bu ihtiyaçları karşılanmaz ise, onları motive edip heyecanlandıran temel etkileşimlere sahip olamayan bu bebeklerin, farklı seviye ve tipte gelişim bozuklukları oluşabilir.

Uyarım eksikliği bazı psikolojik, duygusal ve sosyal sonuçlara yol açabilir. Bu durum, gelişimleri boyunca entelektüel yeteneklerde gerileme, sosyal hayata uyumda zorluk çekme, zayıf duygu yönetimi ya da oto-kontrolde eksiklik gibi çeşitli durgunluklarla açıklanabilir.

Ufak yaştaki bir çocuğun olaylar karşısındaki agresif tepkisi hayatının ilk birkaç aylık bölümündeki bazı eksikliklerin göstergesidir. Bunlar ilgi, motivasyon ve erken uyarım yetersizliklerinin yarattığı hayal kırıklığının sonuçlarıdır.

Erken uyarım nedir ve ne içindir?

“Uyarım ya da erken ilgi çocuğa fiziksel, entelektüel ve sosyal gelişiminde en iyi gelişim fırsatını sunar. Böylelikle bu beceri ve yetenekleri, onların bu teşvikleri almamış hallerine göre daha zengin entelektüel ve fiziksel kapasiteye ulaşmalarına yardımcı olur.”

-Wikipedia

Uyarım, bütün annelerin çocuklarının gelişimi boyunca öğrenmeleri gereken önemli bir araçtır. Kişiliği sağlamlaştırmaya, öz saygının gelişimine ve sosyal bütünleşmeye katkı sağlar.

Çocuğun gebelikten 7 yaşına kadar geçireceği süreçte çok iyi bir şekilde uyarım altına alınması gerekmektedir. Çünkü bu zaman aralığında beyni şekillendirilmeye son derece uygundur.

Sevgi, bir bebeğin en temel uyarıcısıdır. Bu nedenle sevgi eksikliği, çocuğun toplumla kaynaşmasını ve dikkat çekme isteğini olumsuz bir şekilde etkileyebilir.

Bebeklerdeki uyarım eksikliği nasıl fark edilir?

Anneler içgüdüsel olarak bebeklerini tanırlar. Buna rağmen, bazen tamamen normal olmadığı halde bazı durumları fark edemeyebiliriz. Çocuğumuzun uyarım eksikliği durumlarını fark etmemizi kolaylaştıracak bazı yollar aşağıda belirtilmiştir:

• Yuvarlanma ya da oturma gibi ana motor becerilerin ağır gelişimi
• Elle küçük bir oyuncağı tutma gibi daha küçük motor becerilerde yaşıtlarına göre beceri noksanlığı
• Emekleme gibi temel aktivitelerin üstesinden gelememe
• Aşırı utangaçlık
• Konuşmayı öğrenmede gecikme ya da konuşma bozuklukları
• Öz saygı eksikliği (“bilmiyorum” ya da “yapamıyorum” gibi kelimelerin sık kullanımı)
• İletişime geçtikleri kişi sayısının azlığı

Uyarım eksikliği varsa ne yapılmalı?

Ufaklığımızın davranışlarından , yaşadığı uyarım eksikliğini bir kere saptadıktan sonra, eksikliğin seviyesine bağlı olarak ve   belki de bir profesyonele danışarak, bu durumu evin içinde düzeltecek girişimleri ele alabiliriz.

• Bebeğimizin büyümesindeki her aşamada, beraber dans etmek, şarkı söylemek ve saklambaç oynamak gibi yaşlarıyla uyumlu olarak gelişimlerine katkı sağlayacak her türlü uyarım ve aktiviteyi onunla tanıştırmak gereklidir.
• Sarılmalar, öpücükler, dokunuşlar, okşamalar, gülümseme ve konuşmalar sevgi, sabır ve huzur içeren uyarımlardır. Bu davranışlar bebeğinizle aranızdaki bağı kuvvetlendirir.
• Bebeğinizin ruh hali sadece yeterince ilgi çekmediği için bile değişebilir. Bebekler görmezden gelindiklerini hissederken hiçbir koşulda bir şey öğrenemezler. Onlara açıklayarak, tekrar ederek ve göstererek yardımcı olabiliriz.
• Çocuklarımızın ruh hallerini değiştirmenin en kolay yolu onlara sarılmak ve onlarla vakit geçirmektir. Kollarınıza dolanmış halde ne kadar zaman geçirmek isterlerse, alacağınız sonuçta o kadar olumlu ve tatmin edici olacaktır.
• Profesyonel yardım, çocuğumuzun zihinsel ve duygusal dünyasıyla ilgili daha karışık psikomotor vakalarda mükemmel bir seçenektir.
• Grup terapileri, aynı güçlükleri yaşayan diğer çocuklarla sosyalleşme olanağı sağlar. Müziğin, şekillerin, renklerin ve diğer egzersizlerin öğrenimi, devamında ev yaşamında da uygulanabilir.

Bebekler, doğdukları andan itibaren çevrelerindeki dünyayı öğrenme ve keşfetme ihtiyacı duyarlar. Bu aşamada, çevrelerindeki insanlar tarafından sevgi dolu, kuvvetli uyarımlarla desteklenmeleri hayatlarında birçok olumlu gelişmeyi de beraberinde getirecektir.