Büyüdükçe Bebeklerin Uyku Düzeni Nasıl Değişir?
Bebeklerin uyku düzeni büyüdükçe değişir. Bir çocuk yeterince uyumadığında, bunun hem fiziksel ve zihinsel sağlığa hem de ailenin geri kalanına bazı etkileri olur.
Ebeveynler olarak, çocuğumuzun karnını doyurmak için pek çok gece uykumuz bölünmüştür. Elbette, hepimiz iyi bir gece uykusu uyumak isterdik ancak bebeklerin doğumdan sonraki ilk birkaç ay boyunca uyku düzeni biraz zorlayıcıdır. Bununla birlikte, zamanla düzen değişir.
Peki bebeklerin uyku düzenindeki bu değişiklikler nasıl oluyor? Bebekler ve çocuklar kaç saat uyumalı? Bu soruların yanıtlarını aşağıda vereceğiz.
Büyüdükçe bebeklerin uyku düzeni değişir
Öncelikle, yaşına bağlı olarak bebeklerin uyku düzenlerinin değiştiğini söylemek gerekir. 0-4 aylık bebekler uyumayı öğrenmek zorundadır. Bu nedenle 3 aylık bir bebek ile 7 yaşındaki bir çocuk aynı uyku düzenine sahip olamaz. Her birinin farklı ihtiyaçları vardır ve bu yüzden uykuları da aynı değildir.
Sirkadiyen ritimler uykuyu kontrol etmekten sorumludur. Bunlar ihtiyacımız olan ve bizi rahatlatan hormon olan melatonin miktarını düzenlerler. Ayrıca stres hormonunun (kortizol) ne kadarının salgılanması gerektiğini kontrol de eder.
Bu ritimler gece ve gündüzün değişmesiyle düzenlenir ve diğer şeylerin yanı sıra hücre yenilenmesi ve beyin aktivitesi için de önemlidir.
Sirkadiyen ritimler güneş ışığı tarafından düzenlendiğinden, 4 aylıktan küçük bebeklerde henüz harekete geçmemiştir. Bu nedenle de bebek, ne zaman gündüz ne zaman gece olduğunu ayırt edemez durumdadır.
Bebeklerin uykuya dalmalarına yardımcı olacak gerekli uyku düzenlerine hala sahip olamamalarının nedeni budur. Bunlar daha sonra gelişir.
Doğumdan sonraki ilk birkaç ay bebekler nasıl uyur?
Bebekler 4 aylık olana kadar, uykuya dalar ve sonra acıktığı, susadığı ya da rahatsız hissettiği için uyanır. Uyku döngüleri genellikle yaklaşık 40 ila 50 dakika sürer.
Uyku düzeninin sirkadyen ritimleri takip etmeye başlaması, dört ay sonrasında olur. Dört aylıktan sonra her uykuda beş uyku fazı da görülür. Bunlardan biri REM ve diğer dördü REM dışı uykudur.
Bu nedenle, dört aydan sonrası çocukların sahip olmasını istediğimiz uyku düzenini oluşturmaya başlamak için idealdir. Bu andan itibaren çocuğun ihtiyaç duyduğu günlük uyku saatleri, büyümesiyle doğru orantılı olarak yavaş yavaş azalacaktır.
Bir çocuk yaşına göre ne kadar uyumalıdır?
Tıpkı yetişkinlerde de olduğu gibi, çocuklar da ihtiyaç duyduğu zaman uyumadıklarında kendilerini daha sinirli hissederler, konsantre olamazlar ve farklı görevleri yerine getirme becerileri azalır.
Ebeveynler olarak aklımızı kurcalayan en önemli sorulardan biri, çocukların büyüdükçe kaç saat uykuya ihtiyaç duyduklarıdır. Amerikan Pediyatri Akademisi’nin verdiği bilgilere dayanarak bu soruyu yanıtlamaya çalışacağız.
Yeni doğan bebeğin uykusu
Yeni doğan bebekler, birçok yönden gelişmeye devam ettikleri için gün içinde uzun saatler uyumaları gerekir. Bu, hem gündüz hem de gece toplam 17 saat veya daha fazla uyuyabilecekleri anlamına gelir.
4 ay 12 ay arası
Bu yaşlarda, bebeklerin günde 12 ila 16 saat uyumaları gerekir.
- 4-5 aydan itibaren, gün boyunca 4 saat uyku (3 şekerleme olacak şekilde.)
- 6 aydan itibaren, günde 3 saat (2 şekerleme.)
1-2 yaş arası bebeklerde uyku düzeni
Şekerlemeler de dahil olmak üzere, 1-2 yaş arasındaki bebeklerin 11 ila 14 saat uykuya ihtiyacı vardır. Bu yaşta şekerleme sayısı günde bire düşürülür ve bu şekerleme süresi 1,5 ile 2 saat arasında olmalıdır.
3-5 yaş arası uyku düzeni
3-5 yaş arasındaki çocuklar 10 ila 13 saat uykuya ihtiyaç duyarlar ve gün içerisinde şekerleme yaparlar.
6-12 yaş arası uyku düzeni
Bu yaşlarda çocuğun uyku ihtiyacı azalır ve çocuğa bağlı olarak günde 9 ila 12 saat uykuya ihtiyaç vardır.
Ergenlikte uyku düzeni
Gençler her gün 8-10 saat uykuya ihtiyaç duyar. Bu yaşta çocuklarımızın ne kadar uyuduğunu kontrol etmek daha zor olsa da, yeterli miktarda uyumalarının fiziksel ve zihinsel sağlıkları için ne kadar önemli olduğunu onlara açıklamak önemlidir.
Çocukların uykusunu iyileştirmek için ipuçları
İyi bir uyku uyuyabilmek için, çocuklarda uyku alışkanlıkları oluşturmak önemlidir. Daha önce de belirttiğimiz gibi, bunu uyku düzeninin oluşmaya başladığı 4. aydan itibaren yapmaya başlamalısınız. Çocuklarınızın daha iyi uyumasına yardımcı olacak bazı ipuçlarına göz atalım.
Uyku rutinleri oluşturun
Çocukları yatağa yatırmadan önce aynı rutinleri tekrar edersek, gevşemeleri ve kendilerini uykuya hazırlamaları kolaylaşacaktır. Akşam yemeğinden önce banyo yapmak, akşam yemeği yemek, bir masal okumak ve bundan sonra yatmak rutinlere örnek verilebilir.
Program hazırlayın
Bu çok önemlidir. Çocukları, hem uyumaya hem de uyanmaya alıştırmak gerekir. Bu şekilde, yaşlarına göre ihtiyaçları olan miktarda uyumalarına yardımcı olabiliriz.
Uykudan önce televizyon, tablet veya telefon yasak
Ekrandan gelen ışık çocukların beyinlerini harekete geçirir ve gevşemelerini engeller. Uyku öncesinde elektronik aletlerden kaçınmalı, bunun yerine birlikte sohbet etmeli veya kitap okumalısınız.
Uyumaya elverişli bir ortam seçin
Oda, doğru sıcaklık, iyi havalandırma, yeterli miktarda nem ve gürültüden uzak olma gibi uyku için uygun koşullara sahip olmalıdır. Kısacası, gördüğünüz gibi bebeklerin uyku düzeni büyüdükçe değişir. Bunun nedeni, artan yaşla beraber ihtiyaçların da sürekli değişmesidir.
Bu ipuçlarını takip ederek, çocuklarınız için doğru bir uyku düzeni oluşturabilirsiniz. Bunları daha önce bilmiyorduysanız, optimal fiziksel ve zihinsel sağlık için çocukların ihtiyaç duydukları uykuyu almanın onlar için ne kadar önemli olduğunu göreceksiniz.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Arboledas, G. P. (2010). Bases fisiológicas y anatómicas del sueño. Evolución del sueño en la infancia y adolescencia. Clasificación internacional de los trastornos del sueño. Hábitos de sueño de la población española. Pediatría integral, 691.
- Rana, M., Riffo Allende, C., Mesa Latorre, T., Rosso Astorga, K., & Torres, A. (2019). Sueño en los niňos: fisiología y actualización de los últimos conocimientos. MEDICINA (Buenos Aires), 79(Supl III), 25-28.
- Healthy Children. (n.d.). Los buenos hábitos del sueño: ¿cuántas horas de sueño necesita su niño? Asociación Americana de Pediatría.
https://www.healthychildren.org/Spanish/healthy-living/sleep/Paginas/healthy-sleep-habits-how-many-hours-does-your-child-need.aspx