Ergenlerde Benmerkezcilik Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Kişilik arayışındaki ergenlerde benmerkezcilik sürekli karşımıza çıkan bir durumdur.
Gençliğin, düşünce ve duygu dünyalarına da etki eden çeşitli biyolojik değişimlerin geçirildiği bir dönem olduğunu unutmamalıyız. Bu dönemde gençler henüz kişiliklerini tanımlayamamış olmakla birlikte bir benlik algısı da edinmemişlerdir.
Bu açıdan, gençler her şeyin merkezinde olduklarını düşünürler. Belirsizliğin getirdiği baskı çeşitli sosyal adaptasyon süreçleri ile birleşince, neredeyse bilinçsiz bir şekilde bir savunma mekanizması olarak benmerkezci olmaya başlarlar.
Tabii eğer bu davranış desteklenirse, ilgi odağı olduklarını ve bu olmadan bir hiç olduklarını düşünürler. Bunun bir soruna dönüşmesine engel olmak için, sağlıklı bir bakış açısı edinmek ve sağlıklı sınırlar koymak oldukça önemlidir.
Ergenliğin Çeşitli Dönemleri
- Ergenliğin ilk dönemleri: 10 – 13 yaş arasında gerçekleşir. Karakter daha sağlam hale gelir ve isyankarlık başlar. Genellikle hemcinslerle arkadaşlıklar kurulur .
- Ergenliğin orta dönemleri: 14 – 16 yaş arasında gerçekleşir. Grup arkadaşlıkları daha da pekişir, sevgililik ilişkileri başlar ve soyut düşünceler yoğunlaşır. Daha anlayışlı bireyler olurlar.
- Ergenliğin son dönemleri: 17 – 19 yaş arasında gerçekleşir. İlk ilişkiler ve cinsel temaslar bu dönemde gerçekleşir. Hali hazırda okuyan ya da çalışan genç yetişkinler ilişkilerinde daha sakin ve daha az eleştirel olurlar.
Ergenlik Çağındakilerin Kişilik Özellikleri
Genç insanların karamsar, geveze, anlaşılmaz olmaları ve yanlış anlaşıldıklarını hissetmeleri belli bir noktaya kadar normaldir.
Dış görünüşlerine önem vermeleri, sürekli kendileri hakkında konuşmaları ve farklı davranışlarının kabul edilmesini beklemeleri de oldukça yaygın olarak görülür. Bu, öz farkındalık ve sosyal öğrenme sürecinin bir parçasıdır.
Gençler kendilerini topluluktan sıyırmak ve ayrı bir birey olarak görmek isteyeceklerdir. Bu bir güvenlik hissi yarattığı gibi, güven ve özgüven inşası sürecinin de bir parçasıdır. Fakat bu ayrım ileri boyutlara ulaşarak bizleri ergenlerde benmerkezcilik kavramı ile karşı karşıya getirebilir.
Ergenlerde Benmerkezcilik: Gençler Neden Kendilerini Çok Fazla Düşünürler?
Öz imge ergenliğin temelini oluşturur. Görünüş, kilo, uzunluk ve giyim tarzı, olmak istedikleri insanı inşa etme ve o tarzdaki insanlarla iletişime geçmek için olmazsa olmazlarındandır.
Benzer şekilde, bağımsız olma ihtiyacı da bu sürecin bir parçasıdır. Doğal olarak yaş aldıkça ebeveynlerimizle olan duygusal bağımızda bir azalma görülür. Ergenlik de hayattaki oldukça önemli dönemlerden biridir.
Bundan dolayı, gençlerin düşünceleri ya da örnek aldıkları şeyler artık ebeveynlerinin etkisi altında olmaz ve kendi kararları her şeyden önce gelir.
Bu, ergenlerin etraflarıyla ilgili daha eleştirel ve analitik olmalarını sağlayan soyut düşüncelerin gelişmesi sayesinde olur.
Kısaca, istedikleri şey kabul ve ilgi görmektir. Bundan dolayı, istedikleri ya da diğerlerini memnun edeceğini bildikleri kişi olmaya çalışırlar. Bu yüzden de, onlara karşı nasıl davrandığımızın farkında olmamız oldukça önemlidir.
Diğerlerini memnun etmek için başka biri gibi davranmak hiçbir zaman iyi bir şey değildir ve bu kişilik krizlerinin yaşanmasına ve ergenlerde benmerkezcilik furyasının patlak vermesine sebep olabilir.
Ergenlerde Benmerkezcilik İle Nasıl Başa Çıkılır?
Benmerkezci olmak gençlerde kendi istediklerini her şeyin üstünde tutmalarına, ilgi odağı olduklarını düşünmelerine ve her zaman haklı olduklarını sanmalarına sebep olur. Bu sizi rahatsız edebilir fakat bu da hayatın bir dönemi ve bununla da başa çıkılması gerekiyor.
Ergenlerde benmerkezcilik agresiflikle değil de saygı ile karşılanırsa daha kolay aşılabilir.
Güvensizlik hissetmelerine sebep olmayın ve güvensizliklerini beslemeyin. Anlayışlı, açık görüşlü olmaya çalışın ve baskı kurmadan güvenilir biri olduğunuzu gösterin.
Benzer şekilde, gerektiğinde bazı sınırlar belirleyin. Anlayışlı olmak her şeye izin vereceğiniz anlamına gelmiyor.
Her zaman olumlu tepki veremeseniz de istikrarlı olmalısınız. Bazı günler bunu yaptığınız için kendinize teşekkür edeceksiniz.
Son bir öneri: Bu dönemin tadını çıkarın. Çocuğunuzun hayatındaki bu aynı zamanda neşe dolu olan dönemin tadını çıkarın. Nasıl “suç ortağı”, arkadaş, rehber ve destek olacağınızı öğrenin.
Kim benmerkezci olmadığı bir ergenlik geçirdiğini söylüyorsa ya yalan söylüyordur ya da abartıyordur. Gençlerde bu tarz davranışların görülmemesi pek de rastlanan bir şey değil. Sonuçta bu dönemde her yeni günde farklı belirsizliklerle karşılaşılıyor ve kişi kendi içine doğru uzun bir yolculuğa çıkıyor.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Gamiño, C. M. (1993). Identidad y plan de vida en la adolescencia media y tardía. Perfiles educativos, (60). https://www.redalyc.org/pdf/132/13206008.pdf
- Föller-Mancini, A., Heusser, P., & Büssing, A. (2015). ¿ Egocentrismo o altruismo en la adolescencia? Un estudio empírico sobre los estudiantes de colegios Waldorf, cristianos y públicos. Educar em Revista, (56), 115-129. https://www.scielo.br/scielo.php?pid=S0104-40602015000200115&script=sci_arttext
- Oliva, A. (2004). La adolescencia como riesgo y oportunidad. Infancia y aprendizaje, 27(1), 115-122. https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1174/021037004772902141