Çocuklarda Pamukçuk Yaralarını Tedavi İçin Ne Yapılmalıdır?
Pamukçuk adı verilen yaralar aslında ağızda oluşan bir çeşit ülserdir. Özellikle yemek yerken çok ciddi bir acı ve yanmaya neden olurlar. Çocuklarda ise bu yaralar rahatsız edici derecede bir keyifsizliğe yol açabilirler. En kötü yanı ise bu yaraların bir kısmının uzun süre iyileşmemesidir. Bu nedenle çocuklarda görülen pamukçuk sorununun tedavisi için ufak bazı püf noktaları bilmekte fayda bulunmaktadır.
Çocuğunuzun ağzındaki pamukçuk yarasını fark etmek için bir uzman olmanıza gerek yoktur. Bunlar, yuvarlak, beyaz veya sarımsı, etrafı kırmızı bir bölgeyle çevrelenmiş yaralar olarak görülmektedir. Bu fiziksel görünüşlerine ek olarak, çocuklar tarafından sürekli olarak şikayet edilen – tabii ki mantıklı olarak – yaralar olma özelliği taşımaktadırlar.
Sıcak, tuzlu, acı ve asitli yemekler yendiği zaman bu yaralar daha fazla rahatsızlık verirler. Ayrıca bazı sıvılarla ya da diş fırçalarken daha şiddetli bir acıya yol açarlar. Genel olarak çocuklarda görülen pamukçuk – bebeklerde de görülebilmektedir – tek bir yara olarak ortaya çıkar. Ancak birden fazlasının bir arada görüldüğü durumlar da olabilmektedir. Genellikle 7 ila 10 günlük bir zaman içerisinde kaybolurlar. Eğer bu yaralar oldukça büyükse normal iyileşme süreci daha fazla da sürebilir.
Çocuklarda Pamukçuk Neden Ortaya Çıkar?
Çocukların ağzında görülen pamukçuğun nedenlerini ortaya çıkarmak her zaman mümkün değildir. Ancak bunların birçoğu viral bir enfeksiyonun başlangıcı olarak ortaya çıkmaktadır. Bunun yanında bazıları da, gerek sindirim problemleri gerekse alerjik sorunlarla bağlantılı olarak belirli yiyeceklere reaksiyon olarak ortaya çıkabilmektedir.
Bu yaraların ağızda çıkmasının potansiyel sebepleri arasında stres, vitamin eksikliği ya da demir, B 12 ve folik asit gibi çeşitli besin eksiklikleri gösterilebilir. Bunun yanında, çok agresif bir biçimde ağız temizliği yapmak, diş onarımı ile ilgili çeşitli işlemler ya da küçük bir dudak ısırması bile bağışıklık sisteminin bu şekilde reaksiyon göstermesine sebep olabilmektedir. Bu durumların her birinde bu sorunun kendiliğinden geçmesini beklemek yerine soruna müdahale etmeniz tavsiye edilmektedir.
Çocuklarda Görülen Pamukçuk Nasıl Tedavi Edilir?
Aft olarak da adlandırılan bu yaralar, diş etlerinde, dudakların iç kısımlarında ya da yanakların iç yüzeylerinde görülebilmektedir. Bu nedenle, bu yaralar çocukların yedikleri yemeklerin tamamıyla temas eder. Bu temas sonucunda da çok ciddi bir biçimde acıya yol açar. Bundan dolayı, pamukçuk yaralarını tedavi etmek için iyi seviyede bilgi sahibi olmak çok önemli bir konudur. İşte bu konuda ihtiyacınız olacak bilgilerden bir kısmı şu şekildedir:
1. Acıyı Gidermek İçin Parasetamol
Çocuklarda görülen pamukçuk özellikle çok büyükse ve iyileşmesi uzun bir süre alıyorsa, bunların tedavisi için en sağlıklı ve uygun yöntem doktordan gerekli ilaçları yazmasını istemek olacaktır. Eğer çocuk aşırı derecede bir acı çekiyorsa, doktor bu acıyı dindirmek için parasetamol alınmasını önerebilir.
Pamukçuk yaralarına kendiniz müdahale etmek için bir sonraki bölümde açıklayacağımız ürünleri de kullanabilirsiniz. Bu aşamada, antibiyotik ya da enfeksiyon giderici ilaçların bu tür yaralarda genellikle bir işe yaramadığını özellikle belirtmek faydalı olacaktır.
2. Antiseptik Solüsyon
Antiseptik solüsyonlar yaranın olduğu bölgeye küçük bir fırça ile uygulanabilir ya da sprey olarak satın alınabilir. Bu solüsyonlardan az miktarlarda olmak üzere günde 3 ya da 4 kez uygulanması durumunda yaraların kısa bir süre içerisinde iyileştiği görülecektir.
“Sıcak, tuzlu, acı ve asitli yemekler yendiği zaman bu yaralar daha fazla rahatsızlık verirler. Ayrıca bazı sıvılarla ya da diş fırçalarken daha şiddetli bir acıya yol açarlar.”
3. Ağız Temizleme Ürünleri
Bu tür yaralarda olumlu etkisi bulunan ve her yerde bulunabilecek bazı ürünlere kolay bir biçimde ulaşılabilmektedir. Elbette bunları uygularken alkol içerikli olanlardan uzak durmak gerekmektedir. Çünkü alkol, yaranın bulunduğu bölgede daha fazla rahatsızlığa yol açabilir. Diğer yandan, ağzı su ve tuz karışımı ile temizlemek de etkin bir yöntemdir. Geleneksel olarak kullanılan yöntemlerden biri de, her ne kadar yapılırken çok büyük bir acıya neden olsa da, pamukçuğun üzerine sodyum bikarbonat ve suyu doğrudan uygulamaktır.
4. Daha Kuvvetli İlaçlar
Bazı özel durumlarda, bu tür yaraların çıkış noktasına müdahale etmek için daha spesifik ilaçların kullanılması gerekebilir. Bu tür durumlarda, klorheksidin glukonat (chlorhexidine gluconate) ağız gargarası ya da kortikosteroid genellikle başvurulan ilaçlar arasında bulunmaktadır.
Çocuklarda görülen pamukçuk yaralarını tedavi etmek ve aynı zamanda bunların ortaya çıkmasını önlemek için en etkin yöntemlerden biri sindirim problemlerinin üzerine gitmektir. Bunun nedeni, çocukluk döneminde belirli bazı yemeklere karşı daha fazla hassasiyetin bulunmasıdır.
Ne Zaman Endişeye Kapılmalıyım?
Daha önce de belirttiğimiz gibi, çocukluk döneminde görülen pamukçuklar bir viral enfeksiyonun belirtisi olarak ortaya çıkmış olabilirler. Bu nedenden dolayı, eğer çocukta ateş ya da salgı bezlerinde şişme gibi diğer uyarı belirtileri gözlemleniyorsa, daha farklı problemlerin önüne geçebilmek için bir doktora başvurulması gerekmektedir.
Aynı zamanda bu rahatsızlığın normalden çok uzun sürmemesine ya da bilinenden fazla acı vererek normal hayatı etkileyecek boyuta ulaşmamasına dikkat etmemiz gerekir. Eğer çocuk kendini halsiz ve zayıf hissediyorsa ve aynı zamanda yaranın yol açtığı acı çok fazlaysa mutlaka bir doktora gitmeniz tavsiye edilmektedir.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Bonet, R., & Garrote, A. (2015). Aftas bucales. Farmacia Profesional, 29(1), 27-31. https://www.elsevier.es/es-revista-farmacia-profesional-3-articulo-aftas-bucales-X0213932415727469.
- Carrozzo, M., (2009). Vitamin B12 for the treatment of recurrent aphthous stomatitis. Evid Based Dent, 10(4), 114-5. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20023621/.
- Comunidad de Madrid (s.f.). Calculadora de dosis pediátricas. Consultado el 13 de mayo de 2023. https://www.comunidad.madrid/servicios/salud/calculadora-dosis-pediatricas.
- Comité de Medicamentos de la Asociación Española de Pediatría (2021). Paracetamol (acetaminofén). Consultado el 13 de mayo de 2023. https://www.aeped.es/comite-medicamentos/pediamecum/paracetamol-acetaminofen.
- Crespo, R., Martínez, B. (2011). Aftas de la mucosa oral. Avances en Odontoestomatología, 27(2), 63-74. http://scielo.isciii.es/pdf/odonto/v27n2/original1.pdf.
- Giridkar, K. (2021). Enjuague bucal mágico: ¿Es eficaz para las llagas en la boca causadas por la quimioterapia? Consultado el 13 de mayo de 2023. https://www.mayoclinic.org/es-es/tests-procedures/chemotherapy/expert-answers/magic-mouthwash/faq-20058071.
- Manual MDS. (2022). Estomatitis aftosa recidivante. Consultado el 31 de mayo de 2023. https://www.msdmanuals.com/es/hogar/trastornos-bucales-y-dentales/s%C3%ADntomas-de-los-trastornos-orales-y-dentales/estomatitis-aftosa-recidivante?query=Estomatitis%20aftosa%20recurrente