Çocuklar Neden Isırır ve Onları Nasıl Engelleyebiliriz

Birçok ebeveyn çocukların neden ısırdıklarını merak etmektedir. Isırmak, farklı nedenler ile çocukların 1 ila 3 yaşları arasındaki dönemde sık rastlanan bir alışkanlıktır.

Bebekler ve yürümeye henüz daha yeni başlayan küçük çocuklar ağızlarını, öğrenmek, keşfetmek ve çevrelerindeki dünya ile iletişime geçmek amacı ile kullanırlar. Ağzımız, tam gelişimini en hızlı tamamlayan ve son derece duyarlı olan organlarımızdan biridir.

Ayrıca, bebeklerin diş çıkarma zamanında diş etlerinde hissettikleri sızıyı dindirme ihtiyacı da olmasından dolayı yetişkinlerdeki otokontrole sahip olmayan bir bebek eline geçirdiği herhangi bir şeyi ısırabilir ya da çiğneyebilir.

Bu arada 1 ila 3 yaş arasındaki dönemi yaşayan çocuklar ise ısırmayı bir sosyalleşme yöntemi olarak kullanırlar. Peki ama çocuklar diğer insanları neden ısırırlar? Normalde ısırma eylemi, çocukların dikkat çekme yöntemi olabildiği gibi bazen de sadece bir oyuncağı tutma amaçlı olabilmektedir.

Çocuklar, hayat düzenlerinde kökten değişiklikler yaşadıkları zamanlarda sinirli ya da huzursuz olabilirler ve bu olumsuz hisleri de çevrelerindeki kişileri ısırarak gösterebilirler. Normalde bu alışkanlıkları yuvaya gitmeye başladıklarında ya da günlük bakım altına alındıklarında iletişim becerileri geliştiği için kendiliğinden son bulur.

Tabii ki bu ısırma alışkanlıklarının arka planında duygusal sorunlar gibi daha ciddi nedenler de yatıyor olabilir. Bu nedenle ısırma alışkanlığı olan çocuklarımızı bu davranışlarının nedenini keşfetmek için dikkatli bir şekilde gözlemlemeliyiz.

Aşağıda çocukların ısırma alışkanlıklarının ana sebeplerinden bahsedeceğiz.

Çocukların ısırmalarının 5 nedeni

The American National Association for the Education of Young Children tarafından gerçekleştirilen araştırmaların sonuçlarına göre küçük çocukların ısırmalarının 5 nedeni bulunmaktadır.

Keşif

Çevrelerindeki nesnelere karşı duydukları doğal merak nedeni ile bebekler çok küçük yaşlarda ısırma alışkanlığı edinebilirler. Daha önce de bahsettiğimiz gibi insan ağzı henüz çok küçük yaşlardayken gelişimini tamamlar.

Bebekler ve yürümeye henüz yeni başlayan çocuklar sahip oldukları tüm duyuları onları çevreleyen dünyayı keşfetmek amacı ile kullanırlar. Yani kısaca durup dururken yanlarına gelen bir çocuğun elini ısırmaya kalkışabilirler. Bu tarz bir durum yaşadığınızda onlara sadece bunu bir daha yapmamalarını söylemeniz yeterlidir.

İlgi çekmek

Çocukların ısırma eylemini gerçekleştirmelerinin bir diğer nedeni de ebeveynlerinin ve akranlarının ilgisi çekmek istemeleridir. Bu sebeple ısıran çocuklara bu davranışlarının neden yanlış olduğunu ve başkalarına zarar verebileceğini açıklamak çok önemlidir.

Bu tarz bir durum ile karşılaştığınızda onlara son derece ciddi bir şekilde bunu bir daha yapmamalarını söylemelisiniz. Çocuklarınıza kendilerini etraflarındaki kişilere zarar vererek değil konuşarak ifade etmeleri gerektiğini öğretin.

Öz savunma (kendini savunma güdüsü)

Çocuklarınız, çevrelerindeki diğer çocukların yabancı olduklarını yani aileden olmadıklarını anlamaya başladıklarında onları ısırmaya çalışabilirler.

Çocuklar ısırma eylemini diğer çocuklara karşı sıklık ile öz savunma amaçlı kullanırlar. Bu tarz bir durumda çocuğunuza güvende olduğunu ve etrafındaki çocukların ona zarar verme amaçlarının olmadığını açıklamalısınız.

Kontrol etme isteği

Çocukların kuvvetli bir otonomi ve kontrol etme güdüleri vardır. Diğer çocukları ısırdıklarında oluşan olayları fark ettiklerinde kendilerini daha güçlü ve kuvvetli hissedebilirler.

Bu davranışlarını düzeltmek için onlara doğru davranmayı, oyuncaklarını paylaşmayı, insanlara teşekkür etmeyi ve kibar davranmayı öğrettiğimizden emin olmalıyız. Çocuklarınıza şiddete başvurmadan da akranlarından saygı görebileceklerini öğretin.

Değişiklik

Çocukların ısırma eylemini gerçekleştirmelerinin altında yatan neden hayatlarında maruz kaldıkları büyük bir değişim ya da duygusal sorunlar olabilir. Örneğin aileye yeni katılan ikinci bir bebek çocuğunuzun bu tarz davranışlarının sebebi olabilmektedir.

Ailenin başka bir eve taşınması ya da yuvada yeni çocuklar ile iletişime geçmesi de çocukların ısırma nedenleri arasında en sık rastlanılanlardandır. Isırma eylemi, çocuğun bulunduğu durumda ilgi çekmek ya da duygularını ifade etmek amacı ile kullandığı bir yoldur.

Bu davranışa karşı ne yapmalıyız

Bir çocuğa bir şeyi yapmamasını söylememiz onun neyin yanlış neyin doğru olduğunu anladığı anlamına gelmemektedir. Çocuklar büyüdükçe çevrelerindeki kişilerin davranış kalıplarını kopyalarlar.

Bu nedenle ebeveynlerin çocuklarına iyi birer örnek teşkil etmeleri son derece önemlidir. Çocuklarınıza insanlar ile ilişki kurmanın başka yolları da olduğunu göstermelisiniz.

Çocuklarınıza karşı “sorunlarını konuşarak çöz”, “sıra ile oynayın”, “oyuncağı ile sen de oynayabilir misin diye izin al”, “sarıl”, “nazik ol” ya da “insanlara karşı saygılı ol” gibi cümleler söylerken bu cümlelerin içeriklerini kendi hayatınızda gerçekleştirerek onlara iyi bir örnek olabilirsiniz.

Çocuklarınız doğru ve güzel bir davranışta bulunduğunda onları kutlayın ki bu davranışlarının iyi bir şey olduğunu algılayabilsinler. Mesela arkadaşı ile uslu uslu oynayan çocuğunuzu mutlaka tebrik edin.

Çocuklar şiddete şiddet ile cevap vermeyi asla öğrenmemelidirler. Biri sizi ısırdığında bu sizin de onu ısırmanız gerektiği anlamına gelmemektedir.

Çocukların ısırma alışkanlıklarını nasıl durdururuz?

Yapmanız gereken ilk şey çocuğunuzu gözlemlemek ve onun bu eyleminin nedenini bulmaktır. Isırma eylemi bir günde çözebileceğiniz bir sorun olmadığı için sabırlı ve anlayışlı olmanız uzun vadede sonuç almanızı sağlayacaktır.

Çocukların ısırmasını engellemek için ne yapabiliriz?

• Çocuklarınızın ne zaman ve ne için ısırdığı konusu üzerinde düşünün.
• Çocuğunuz diğer çocuklar ile oyun oynarken gözünüz üzerinde olsun. Sizin oradaki varlığınız onlara güven verecektir.
• Eğer çocuğunuz birini ısırır ise sakinliğinizi bozmayın. Çocuğunuza yaptığı şeyin neden yanlış olduğunu açıklayın. Ona diğer çocukları asla ısırmamasını söyleyin. Ağızlarına sokmaları gereken tek şeyin yiyecek olduğunu bilmeliler!
• Etrafınızdaki diğer ebeveynlere bu konu hakkındaki stratejilerini sorun. Onlardan alacağınız fikirler de bu sorununuzu çözmenizde size yardımcı olabilir.
• Çocuklarınıza bağırmayın ve onları cezalandırmayın. Bunun yerine onları ve ısırma nedenlerini anlamaya gayret gösterin.

Unutmayın ki çocuklar büyüdükçe ve yeni şeyler öğrendikçe düzeltmemiz gereken çeşitli alışkanlıklar edinebilirler. Yapmamız gereken en önemli şey davranışlarının arka planındaki nedenleri anlamaktır.

Çocuklarınızı her zaman destekleyin. Eğer herhangi bir sorundan çıkış noktasını bulamıyorsanız neden diğer ebeveynlerden yardım istemeyesiniz ki? Diğer ebeveynlerin kendilerince geliştirdikleri yöntemler sizin de işinize yarayabilir.