Çocuklara Beklemeyi Öğretmek İçin Tavsiyeler
Çocuklara beklemeyi öğretmek çok önemlidir çünkü bu, onların günlük hayatla baş etmek için gerekli savunma mekanizmalarını kazanmalarını sağlar. Çocuklar için sabır; gözlem, odaklanma ve öğrenmeyi içerir.
Sabır, herkes için önemli bir değerdir fakat bu içgüdüsel bir beceri değildir. Çocukların bunu erken yaştan itibaren aşamalı olarak öğrenmesi gerekir. Çocuklar da tıpkı bizim gibi hızla değişen ve gelişen bir toplumda yaşadıkları için bu, kolay bir iş değildir.
Bununla beraber, ebeveynler, bebeklerinin ihtiyaçlarını her zaman hızlı bir şekilde karşılamak için ellerinden geleni yaparlar. Fakat çocukların büyüdükçe, her şeyi anında elde edemeyeceklerini ve bazen sabırlı olmanın gerekli olduğunu öğrenmeleri gerekir.
Çocuklara beklemeyi öğretmek hakkındaki bu tavsiyeleri uygulamaya geçmeden önce bekleme mekanizmasının ve hislerin nasıl çalıştığını anlamak çok önemlidir.
Çocuklar yaşlarına göre sabır kavramıyla ilgili nasıl davranırlar?
İlk 12 ay boyunca bebekler, hislerini kontrol edemez ve net bir şekilde ifade de edemez. Açlık, acı ya da yorgunluk gibi bir rahatsızlıklarını ağlayarak ifade etmeye çalışırlar.
Bebekler için beklemek, panik, korku ve zayıflığa sebep olur. Bu bekleme süreci eğer çok uzarsa travmatik bir deneyime dönüşebilir, bu yüzden, bebeklerin ihtiyaçlarını hızlıca karşılamak çok önemlidir.
12 aylık ve üç yaş arasında olan bebeklerin, hisleri üzerinde az da olsa kontrolü olur fakat zaman algıları olmadığı için kendilerini başkalarının yerine koymakta güçlük çekerler. Duruma bağlı olarak, onlara bekleme süresi çok uzun ya da çok kısa gelebilir.
Zaman kavramına karşı algıları geliştiğinde, onlara anlayabilecekleri gibi net bir zaman aralığı vermek en iyisi olacaktır. “Uyuyup uyandıktan sonra”, “baban işten eve gelince” ya da “yemeğini bitirdiğinde” bunlara örnek olabilir.
Bu örnekler, onlara daha çok hitap edecektir. Bu aşamada, çocukların isteklerini yerine getirmeden önce bir ya da iki dakika beklemek iyi olacaktır. Çocuklar dört yaşından sonra, sabır kavramını ve ihtiyaçlarının karşılanmasından önce beklemeleri gerektiğini daha iyi anlayacaktır.
Bu yaştan sonra çocuklar bağımsız olmayı ve kendilerine bakmayı da öğrenirler. Eğer isteklerinin karşılanması acil değilse, bekleyebilirler.
“Sabırlı olmayı bilenler, istedikleri her şeyi elde ederler”
–Benjamin Franklin–
Çocuklara beklemeyi öğretmek için tavsiyeler
İşte, çocuklara beklemeyi öğretmek için işinize yarayacak birkaç tavsiye:
1. Durumu açıklayın
Çocuklarınıza istediği bir şeyi neden hemen elde edemeyeceğini ve beklemesi gerektiğini sakince açıklamanız gereklidir. Çocuklar bu sayede neden ve ne kadar süreyle beklemeleri gerektiğini anlamış olurlar.
Örneğin, eğer bir oyuncak istiyorlarsa onlara bunun için doğum günü, ailecek bir kutlama ya da yılbaşı zamanını beklemeleri gerektiğini anlatın. Çocuklarınızın bir süre beklemesini sağlayarak, onların arzuları ile dış dünya arasındaki dengeyi kurmayı öğrenmesine yardım etmiş olursunuz.
2. Takdir ve ödül
Çocuklarınıza, sabır gösterdiğinde onu takdir ettiğinizi ve onunla gurur duyduğunuzu hissettirin. İyi davranışları için onları tebrik edin ve bekleyerek gösterdikleri çaba için ona ödül verin ya da ayrıcalık tanıyın.
3. Görsel ögeler kullanın
Net zaman tanımları da çocuğunuzun beklemeyi öğrenmesine yardımcı olur. Örneğin, saatin üzerine hayvan ya da meyve şeklinde etiketler yapıştırabilirsiniz.
Saatin yelkovanının ata ya da elmaya gelmesini beklediğinizi söyleyerek çocuğunuzun anlamasını kolaylaştırabilirsiniz. Çocuğunuz saati söylemeyi öğrendiğinde, ona zaman kavramına saygı duymayı öğretmek için bir saat hediye edebilirsiniz.
4. Organize olun
Eğer çocuğunuzun gün içinde (doktor randevusu, saha gezisi, yemek, vs. gibi) bir sebeple beklemesi gerekeceğini biliyorsanız, onların ilgisini çekecek bir oyun bulun. Onu eğlendirmek için, peluş oyuncağı, en sevdiği kitabı, kalemleri ya da sevdiği atıştırmalıkları da unutmayın.
Kısacası, çocuklara beklemeyi öğretmek söz konusu olduğunda, yukarıda bahsettiğimiz dört tavsiye işinizi çok kolaylaştıracaktır. Çocuğunuzun sabırlı olmayı öğrenmesi ve bunun değerini anlaması onun için gelecekte de çok faydalı olacaktır.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Isaacs, D. (2003). La educación de las virtudes humanas y su evaluación (No. 370.034 Is14e Ej. 1 022524). EUNSA.
- Savater, F. (2001). El valor de educar. Educere, 5(13). https://www.redalyc.org/html/356/35601319/
- Shapiro, L. E. (2002). La salud emocional de los niños (Vol. 16). Edaf.
- Snel, E. (2013). Tranquilos y atentos como una rana: la meditación para los niños con sus padres. Editorial Kairós.