Çocuklarda Kızıl Hastalığı: Bilmeniz Gereken Her Şey

Çocuklarda Kızıl Hastalığı: Bilmeniz Gereken Her Şey

Son Güncelleme: 19 Haziran, 2018

Sağlık, bir ebeveynin aklından hiç çıkmayan konulardan biri. Önlemek veya zamanında tedavi etmek için en sık karşılaşılan çocuk hastalıkları hakkında bilgi sahibi olmak ise çok önemli. Kızıl hastalığı da bunlardan biri. 

Kızıl hastalığı nedir?

Kızıl, streptokok A grubu bakterilerden kaynaklanan bir enfeksiyondur. Bu mikrop, bazı insanların hassas olduğu bir toksin üretir.
Ancak bütün A grubu streptokok bakterilerinin toksin üretmediğini de unutmamakta fayda var. Ayrıca, her insan da bu bakteriler ve ürettikleri toksinlere karşı hassas olmayabilir.

Çocuklarda kızıl hastalığı en sık 4 ila 8 yaşları arasında görülür, hatta 2 yaşından önce görülmesi çok nadirdir.

Kızıl hastalığının sebepleri

A tipi streptokok bakteriler mukoza zarlarına enfeksiyon bulaştırma eğiliminde olur. B u da en çok enfekte olmuş tükürük damlaları aracılığıyla gerçekleşir. Birilerinin öksürdüğü, hapşırdığı ortamlarda bu bakteriler çevreye bulaştırılır.

Kızıl hastalığı daha nadir de olsa başka yollarla da bulaşabilir. Örneğin; iyi yıkanmamış ve temizlenmemiş yiyecekler, oyuncaklar veya bir çocuğun ağzına alabileceği herhangi bir şey.  Kızıl hastalığı ayrıca açık iltihaplı yaralardan da bulaşabilir ancak bu konuda sadece birkaç vaka bilinmektedir.

Kızıl hastalığının bir ila üç gün arasında değişen bir kuluçka dönemi vardır. Kuluçka dönemi, enfeksiyonun ilk kapıldığı an ile belirtilerin görülmeye başladığı an arasındaki süreyi ifade eder. İşte bu kuluçka dönemi sırasında bakteri kapmış çocuklar bunu başka insanlara da bulaştırabilir.

Kızıl hastalığının en çok yayıldığı yerler okullardır.  Ve enfeksiyon kış aylarında daha kuvvetli olur.

çocuklarda kızıl hastalığı

Çocuklarda kızıl hastalığı belirtileri

Bu enfeksiyon iki aşamada kendini gösterir. İlk aşamada, aslında bazı belirtiler görülür ancak bunlar kolaylıkla tonsilit (bademcik iltihabı) ile karıştırılabilir. Çünkü bu iki hastalığın belirtileri benzerdir.

Bu aşamada aniden başlayan yüksek ateş görülür. Yüksek ateşle birlikte, çocuklarda boğaz ağrısı ve baş ağrısı da görülebilir.

Sık sık görülmemekle birlikte kusma da bir belirti olabilir. Ek olarak, bazı kişiler mide ağrısı ve aşırı bitkinlik gibi belirtiler de gösterir.

İkinci aşamada artık ekzantem olarak da bilinen, ciltte kızarıklıklar başlar. Ki bu kızıl hastalığına ismini de veren, en karakteristik belirtisidir.

Ciltteki kızarıklıklar çocuğun yüzünde ve boyun çevresinde başlar. Ardından da vücudun geri kalanına yayılır.

İlk başta kızıl hastalığı kızarıklıkları güneş yanığı gibi görünebilir. Parmakla bastırıldığında o kırmızı rengi de kaybolur. Zamanla ciltteki kızarıklıklar küçük noktalar halinde kalır.

Kızıl hastalığının bir başka belirgin özelliği de bu kızarıklıkların dirsek, dizlerin arkası ve kol altlarında görülmesidir. Çünkü kızarıklıklar vücudun kıvrılan, katmanlı bölgelerinde daha yoğun görülürler.

Burun ve ağız çevresinde kızarıklıklar fazla görülmez. Ciltteki kızarıklıklarla birlikte, dilin rengi de kırmızıya dönebilir ve boyundaki bezler de dokunmaya karşı hassaslaşır.

Kızamık olmuş çocuk

İlk kızarıklıklar görüldükten yaklaşık 5 gün sonra artık geçmeye başlar. Bu sürede kızarıklıklar, aynı güneş yanığı gibi, pul pul olarak dökülür. Cildin tamamen normal haline dönmesi 8 haftayı bulabilir.

Kızıl hastalığı nasıl teşhis ve tedavi edilir?

Gözle görülen belirtiler dışında, kızıl hastalığını teşhis etmek ve diğer hastalıkları elemek için kullanılan en etkili yöntem boğaz kültürü alınmasıdır. Bu bir çeşit laboratuvar tahlili olup, kızıl hastalığını son derece hızlı teşhis eder.

Her durumda, çocukları kızıl hastalığına yakalanmış veya yakalanma ihtimali bulunan kişilerden uzak tutmak çok önemli.

Bu çocuk hastalığı genellikle penisilin veya amoksilin gibi bir antibiyotik ile tedavi edilir. Antibiyotik tedavisi de en az 6 gün sürer.

Çocuklarda kızıl hastalığı normalde çok ciddi bir rahatsızlık değildir ve gün geçtikçe de daha az görülmektedir. Düzgün tedavi edildiği sürece, kızıl hastalığı ebeveynlerin endişe etmesine gerek olmayan rahatsızlıklardan biridir.


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.


  • Basetti, S et al. “Scarlet fever: a guide for general practitioners.” London journal of primary care vol. 9,5 77-79. 11 Aug. 2017, doi:10.1080/17571472.2017.1365677
  • Palacios-López CG, Durán-Mckinster C, OrozcoCovarrubias L, Saéz-de-Ocariz M, García-Romero MT, Ruiz-Maldonado R. Exantemas en pediatría. Acta Pediatr Mex 2015;36:412-423.
  • Wessels MR. Pharyngitis and Scarlet Fever. 2016 Feb 10 [Updated 2016 Mar 25]. In: Ferretti JJ, Stevens DL, Fischetti VA, editors. Streptococcus pyogenes : Basic Biology to Clinical Manifestations [Internet]. Oklahoma City (OK): University of Oklahoma Health Sciences Center; 2016-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK333418/

Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.