Çocuklarda Öfke: Anne Babalar Ne Yapabilir?

Çocuklarda öfke çok yaygındır. Öfke nöbetleri, tekmeler ve hatta fiziksel semptomlarla ortaya çıkabilir.

Eğer kontrol edilmezse, öfke yıkıcı hale gelebilir. Bu nedenle çocuğunuza bu duyguyu nasıl sağlıklı bir şekilde ele alacağının öğretilmesi önemlidir.

Öfke, 2 ile 4 yaş arasında yoğun olarak görülen bir duygudur.

Çocuk haksızlığa uğradığın düşünür ya da hoşuna gitmeyen bir durumla karşılaşırsa, hayal kırıklığı duyguları ortaya çıkacaktır.

Bu konuyla ilgilenirken, birçok ebeveyn kendilerini çıkmazda hissedebilir. Peki yetişkinler bu durumu nasıl yönetebilir?

Çocuklarda öfke nedir ve kendini nasıl gösterir?

Öfke, çocuklar için başa çıkması zor bir duygudur. Bazı durumlara karşı hoş olmayan bir his ya da rahatsızlıktan oluşur ve onları büyük ölçüde rahatsız eder.

Çocuklar kaslarını gererek öfkelerini ifade edebilir ki bu durum, çocuğun kan basıncını artıracaktır.

Öfkenin terleme, cilt kızarıklığı ve baş ağrıları gibi başka belirtileri de vardır.

Ayrıca çocuğun davranışları da etkilenir: Hiç sebepsiz yere hareket etme güçlüğü yaşayabilir.

Çocuklarda öfke şu şekilde de kendini gösterebilir: tekme, itme, oyuncak atma, saç çekme, çığlık atma, ısırma ve eşyaları kırma.

Çocuklarda öfkenin nedenleri

Bir çocuğun öfkesine genellikle aşağıdaki gibi iç veya dış sorunlar neden olur:

• Stres.
• Onları korkutabilecek fiziksel veya duygusal problemler.
• Bir şey yapamama nedeniyle hayal kırıklığı veya iktidarsızlık.
• Bipolar bozukluk.
• Depresyon.
• İlgi görme isteği.
• İletişim güçlüğü.
• Uyarıma karşı hiper duyarlılık.
• Yorgunluk, güvensizlik ve kıskançlık.

Öfkelerini göstermek küçük çocukların kendilerini ifade etmelerinin bir yoludur.

Çocuklara öfkeyle nasıl başa çıkacaklarını göstermenin önemi

Öfke duygusu, istenmeyen davranışlara neden olabilir.

Hayal kırıklığı karşısında her zaman agresif bir şekilde tepki veren çocuklar, gelecekte şiddete başvuran yetişkinlere dönüşebilirler.

Bu sosyal, duygusal ve fiziksel alanlarda birçok sonuç doğurabilir.

Çocuklarda öfkeyi kontrol etmek için 12 teknik

Arada sırada bir öfke nöbeti normal olsa da, ebeveynler çocuklarının bu duyguyu kontrol etmesine yardımcı olmaya gayret etmelidir.

Bunu başarmak için çocuğunuzu eğitme zamanı geldiğinde aşağıdaki stratejileri dikkate almalısınız.

• Kontrolünüzü kaybetmeyin. Eğer çocuğunuz öfkelendiğinde bağırıp çağırırsanız, durumu daha da kötüleştirirsiniz. Ayrıca çocuğunuza, bağırmanın kabul edilebilir bir davranış olduğunu öğretmiş olursunuz.
• Çocuğun kendini kontrol yeteneklerini geliştirmesine yardım edin. Bu şekilde, olumsuz durumlarla başa çıkmak için onları hazırlamış olursunuz.
• Sakinleşmeleri için onlara zaman verin. Onlarla tartışmak yerine onlara biraz alan tanıyın.
• Sabırla ve sevgiyle kararlı bir şekilde hareket edin. Bu, çocuğun aile içindeki rolünü kabul etmesini sağlayacaktır.
• Kendinizi çaresiz veya üzgün hissettiğinizde çocuğunuzu düzeltmekten kaçının, aksi hâlde çocuğa kötü muamele etme riskiyle karşılaşabilirsiniz.
• Ona örnek olun. “Söylediğimi yap, yaptığımı değil” sözü işe yaramaz.
• Çocuğunuza sinirlenmesinin normal olduğunu ama aşırı tepkilerini kabul etmeyeceğinizi anlatın.
• Onlara duygularını tanımayı ve duygularını sözlü olarak ifade etmeyi  öğretin.
• Çok fazla şeker yemesi ya da TV izlemesine neden izin vermediğinizi açıklayın.
• Çocuğunuzu, duygularını yönlendirebilmesine yardımcı olabilecek eğlenceli aktivitelere teşvik edin.
• Çocuğunuzu iyi yaptığı şeyler için övün ve tebrik edin.
• Çocuğa hatalarını tanımayı, haksız olduğunda hatasını itiraf etmeyi ve özür dilemeyi öğretin.

Çocukların öfkesini kontrol etmelerinin faydaları

Ebeveynlerin çocuklarına duygularını en iyi şekilde nasıl ifade edebilecekleri ve nasıl yönlendireceklerini öğretmeleri önemlidir.

Bunun avantajlarından biri, ebeveynler ve çocukları arasında daha iyi bir iletişimi teşvik etmesidir.

Çocuk ayrıca, ağlamak yerine kendisini ifade etmenin başka yolları olduğunu öğrenecektir.

Duygularını nasıl kontrol edeceğini ve başkalarıyla etkileşimde bulunmayı öğrenerek empati kurmayı öğrenecektir. 

Son olarak, çocuk hem annesi hem de babasının onun için birer öğretmen olduğunu görecektir.

Çocuğunuzun çok güç sakinleştiğini ya da  sık sık öfkeye kapıldığını fark ederseniz, bir uzmana danışmanız en iyisidir.

Uzmanlar çocuklarınızın durumunu değerlendirerek öfkelerini kontrol etmeye yardımcı olabilecek daha fazla teknik sunma kapasitesine sahiptir.