Oyun Merkezleri Çocukların Gelişimine Katkı Sağlıyor
Oyun merkezleri ilk olarak 1960’larda pedagojik alanlar olarak ortaya çıktı. O tarihten bu yana oyun merkezleri, öğrenme bozuklukları ya da gelişimsel bozuklukları olan çocukların ailelerine yardım etmek için kullanılıyor. Bu alanlar ailelere destek imkanı sağlıyor, çocuklara farklı oyuncaklarla oynama şansı tanıyor ve düşük gelirli aileler için kaynak oluşturuyor.
Bu alanların işlevi zamanla gelişti ve değişti. Oyun merkezlerinin amaçları farklılaştı ve buralarda çeşitli servisler sunulmaya başlandı. Günümüzde oyun merkezleri farklı sosyal gruplardan çocukların kaynaşması ve çocukların oyun yardımıyla gelişimlerinin desteklenmesi için faaliyet gösteriyor.
Oyun Merkezleri: Konsept ve Özelikleri
Oyun merkezleri, çocuklukta oyun oynamanın öneminin bilinciyle hareket eden merkezlerdir. Bu merkezler, hem mekan olarak, hem de oyuncak, oyun, monitör vs. olarak çocukların diledikleri gibi oyun oynayabilecekleri bir ortam yaratır.
Oyun merkezlerinin temel özellikleri şu şekildedir:
- Çocuk ve gençliğe geçiş dönemindekilerin bir araya geldikleri alanlardır.
- Çocukların istedikleri gibi yararlanabilecekleri oyuncak ve oyunlar sunarlar.
- Ödünç verme sistemiyle çocukların istedikleri oyuncakları eve götürmelerine izin verilebilir.
- Farklı sosyal gruplardan ve çevrelerden çocukları bir araya getirirler.
Oyun merkezlerindeki çalışanlar, merkezdeki cihazların korunmasından ve bakımından sorumludurlar. Aynı zamanda bazı oyun merkezlerinde çocuklarla ilgilenen çalışanlar da bulunabilmektedir.
Hangi Tür Oyun Merkezleri Bulunmaktadır?
Farklı tarzlarda oyun merkezlerine rastlayabiliriz. Bunlardan biri, binaların içerisinde oyun alanı yaratmak amacıyla açılan kalıcı oyun merkezleridir.
Kalıcı oyun merkezlerinin yanı sıra, geçici oyun merkezleri de vardır. Geçici oyun merkezlerinde, aktiviteler herhangi bir konu ile sınırlandırılmaz. Örneğin, yılın belirli zamanlarında o döneme ait etkinlikler yapılabilir.
Bununla birlikte hareketli ve yapısı değişebilen oyun merkezleri de bulunmaktadır. Bu merkezler farklı yerlere taşınabilir ve kırsal bölgeler gibi şehirden uzak alanlardaki çocukları oyunla buluşturabilirler.
Ayrıca, organizasyon ve yönetim şekillerine göre bu merkezler şu şekillerde de konumlanabilirler:
- Özel şirketlerin sahip olduğu, kamu tarafından finanse edilen merkezler
- Kamuya ait, özel fonlu merkezler
- Kurum ve kuruluşlar
Özelleşilen alanlara göre bu merkezler şu tarzlarda olabilirler:
- Hastane içindeki merkezler: Çocuk ve ergen hastaların yararlanması için hastanelerin içinde açılabilirler.
- Özel merkezler: Özel ihtiyaçları olan çocuklar için açılan merkezlerdir.
- Okul içindeki merkezler: Eğitim kurumları içinde açılabilirler.
Oyun Merkezlerini Gelişim Alanlarına Dönüştüren Nedir?
Oyun merkezlerinin temel amacı çocukları sosyal etkileşim ve etkinlikler aracılığıyla uygun gelişim alanına kavuşturmaktır. Bundan dolayı, oyun merkezlerindeki çalışanların amaçları şu şekildedir:
- Psikomotor, bilişsel, sosyo-efektif becerileri oyun aracılığıyla geliştirmek.
- Oyun aracılığıyla çocukların karakter gelişimine katkı sağlamak.
- Sosyokültürel, ekonomik ya da kişisel eksiklikleri gidermek.
- İş ve aile yaşamı arasındaki dengeyi sağlamak.
- Çocukların yaşına ve ihtiyaçlarına uygun oyuncaklar temin etmek.
- Çocuklar ve ebeveynleri arasında sosyal ve iletişim bazlı etkileşimi artırmak.
- Değerler eğitimi, hoşgörü, işbirliği, birlik beraberlik ve karma eğitim gibi davranış ve durumları desteklemek.
- Bağımsızlık, düzen, birlikte yaşama alışkanlıklarının gelişimini desteklemek.
Kesinlikle…
Bir oyun merkezi, oyun aracılığıyla güven duyarak bir şeylerin paylaşabildiği bir alan yaratabilmeli. Örneğin; çocuklar hayallerini, duygularını ve kurguladıkları şeyleri bu alanlarda paylaşabilmeliler.
Ayrıca bir oyun merkezi, gelişim ve sosyalleşmeyi destekleyen bir bilgi ve yaratıcılık yuvası da olmalıdır. Bundan dolayı, oyun merkezleri çocuklar için oluşturulan gelişim alanlarıdır diyebiliriz.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Santos, A., Salgado, J. Á. (2006). ¿Para qué sirve una Ludoteca?. Educational Psychology, 12(2), 123-132. Recuperado de https://journals.copmadrid.org/psed/art/efb76cff97aaf057654ef2f38cd77d73
- Antón, A. M., Rodríguez, G. S. (2011). Concepto y tipos de ludotecas. Lecturas: Educación física y deportes, (161), 5.