Juvenil Plantar Dermatoz: Bilmeniz Gerekenler
Juvenil plantar dermatoz, atopik dermatite bağlı en sık görülen durumlardan biridir. İspanyol Pediyatri Derneği’nin de belirttiği gibi, 3 ile 15 yaşları arasında görülme ihtimali daha yüksektir.
Ayak tabanlarının ve daha az ölçüde avuç içlerinin iltihaplanması ile karakterizedir. Ek olarak, hissedilen kaşıntı genellikle o kadar yoğundur ki, bu noktada atlet ayağı ve palmar sedef hastalığından ayırt edilmesi gerekir.
Juvenil plantar dermatozun sebepleri nelerdir?
Juvenil plantar dermatoz, atopik dermatit öyküsü olanlarda daha yaygın olarak görülür. Bunun yanı sıra, çocuklarda daha sık rastlanan bir rahatsızlıktır ve hastaların ortalama yaşı 8’dir. Olası sebeplerinden bazıları aşağıdaki gibidir:
- Sürekli sürtünmeye maruz kalma
- Hiperhidroz olarak da adlandırılan aşırı terleme, ayağın devamlı nemli bir durumda kalmasına neden olabilir.
- Hava almayan ayakkabılar, özellikle sentetik, plastik veya su geçirmez malzemeden yapılanlar.
- Cildin genetik yatkınlığı ve aşırı duyarlılığı.
- Mevsimsel değişiklikler. Yaz aylarında aşırı terleme ve sıcaktan, kış aylarında kapalı ayakkabı kullanımından dolayı durumda ağırlaşma gözlemleyebiliyoruz.
Juvenil plantar dermatozun dışa vurumu
Adından da anlaşılacağı gibi, juvenil plantar dermatoz, taban kemiği ve ayak parmakları arası dışında tüm ayak tabanını etkiler. Genellikle iki taraflı ve simetrik bir şekilde ortaya çıkar ve bazen avuç içlerini ve parmak uçlarını etkiler.
Bu rahatsızlıkta cilt kızarır, parlaklaşır, ağrır ve sürekli kaşınır. Yoğun kaşıntıya rağmen akıntı olmaz ancak etkilenen bölgelerde orta derecede bir soyulma gözlenir. Bazen bölgede pek çok acı verici çatlak bulunabilir ve bunlar etkilenen ayakta nem artışı ve aşırı terleme ile şiddetlenir.
Juvenil plantar dermatozun komplikasyonları
Juvenil plantar dermatoz sırasında gelişebilecek en sık komplikasyonlar ciltte ağrılı çatlaklardır. Bunların epitelyumu tamamen iyileştirmesi ve yeniden canlandırması haftalar hatta aylar alabilir.
Bazen hijyene yeteri kadar dikkat edilmediğinde deride ikincil bir bakteriyel enfeksiyon olabilir. Derideki enfeksiyonun periungual bölgeye uzandığı durumlarda ileride tırnak distrofisi ortaya çıkma riski de artar.
Ayırıcı tanıları elemek
Juvenil plantar dermatozun klinik belirtileri diğer dermatolojik durumlara benzerdir. Bu nedenle tanı koyarken aşağıdaki durumlara dikkat etmeliyiz:
- Sedef hastalığı palmo-plantar
- Palmo-plantar dishidroz
- Atopik dermatit
- Ayak mantarı
- Alerjik kontakt dermatit
- Eksfolyatif keratoliz
Teşhis anında şüphe duyulması halinde, doktorlar diğer teşhis ihtimallerini ortadan kaldırmak için mikolojik muayene yapabilirler.
Tanı nasıl koyulur?
Dermatologlar juvenil plantar dermatoz tanısını koyabilir. Bu nedenle patolojiyi hastadaki dış semptomlara dayanan bulgular belirler.
Teşhis için muayene gerekirse, doktorlar mikolojik bir nedeni olup olmadığını anlamak için deri kazıma; kontakt dermatit ihtimalini elemek için ise alerji testi yapabilirler. Doktorlar genellikle bu tür bir patoloji için biyopsi istemez.
Tedavi seçenekleri nelerdir?
Juvenil plantar dermatoz için özel bir tedavi yoktur ve bu, ortadan kalksa bile bir noktada tekrar etme eğiliminde olan bir durumdur.
Ayakkabının sebep olduğu sürtünmeyi azaltmak
Sentetik malzemeler sorunu çözmeye yardımcı olmadığından, her zaman ayağınıza uygun numarayı ve hava alabilen pamuklu çorapları tercih etmelisiniz.
Mümkün olduğunca, özellikle terledikten sonra spor ayakkabıları çok uzun süre giymemeye çalışın. Fazla terlediğinizde nemli bir ortam oluşmasını önlemek için çorapları düzenli olarak değiştirmenizi tavsiye ederiz.
Cildinizi nemlendirin
Atopik tüm yöntemlere benzer şekilde, ilk tedavi yöntemi olarak, cildinizi sürekli olarak nemlendirmenizi tavsiye ederiz. Duştan çıktıktan sonra veya yatmadan önce cilt doğru şekilde nemlendirilmelidir. Topuklarınız için vazelin veya üreli kremler kullanabilirsiniz.
Reçeteli kremler
Çatlamalar varsa, takrolimus veya kortikosteroid bazlı merhemlerin kullanımı çok faydalı olabilir. Topikal kortikosteroidler, düzenli olarak ve 10 günden fazla kullanılmamalıdır. Bunun sebebi, cildin buna çok kolay alışması (dolayısıyla etkinliğini azaltması) ve ayrıca uzun süreli kullanımda olumsuz etkilere sebep olabilmesidir.
Bununla birlikte, aklınıza takılan tüm soruları yanıtlayabilecek ve size uygun bir tedavi programı önerecek bir cilt doktoruna danışmak her zaman önemlidir.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Lachapelle JM, Tennstedt D. Juvenile plantar dermatosis: a report of 80 cases. Am J Ind Med. 1985;8(4-5):291-5. doi: 10.1002/ajim.4700080407. PMID: 4073027.
- Neering H, van Dijk E. Juvenile plantar dermatosis. Acta Derm Venereol. 1978;58(6):531-4. PMID: 83078.
- Ashton RE, Jones RR, Griffiths A. Juvenile plantar dermatosis. A clinicopathologic study. Arch Dermatol. 1985 Feb;121(2):225-8. PMID: 3977336.
- Pirkl S, Tennstedt D, Eggers S, Lachapelle JM. Juvenile plantar dermatosis: wann sind Epikutantestungen indiziert? [Juvenile plantar dermatosis: when are epicutaneous tests indicated?]. Hautarzt. 1990 Jan;41(1):22-6. German. PMID: 2138140.
- Jones SK, English JS, Forsyth A, Mackie RM. Juvenile plantar dermatosis–an 8-year follow-up of 102 patients. Clin Exp Dermatol. 1987 Jan;12(1):5-7. doi: 10.1111/j.1365-2230.1987.tb01843.x. PMID: 3652505.