Yeni Doğmuş Bebeklerdeki Sarılık ile İlgili Bilmek İstediğiniz Her Şey

Yeni doğmuş bebeklerde görülen sarılık bazı ebeveynlerce bilinmemesine rağmen bu hastalığın bebekleri etkilemediği anlamına gelmemektedir.

Yeni doğmuş bebeklerde sarılık: Hastalığın oluşum nedenleri ve belirtileri

Sarılık, yeni doğmuş bebekleri hayatlarının ilk günlerinde ya da ilk haftalarında etkileyen bir rahatsızlıktır. Hastalığın karakteristik özelliği bebeğin cildinde görülen sarımtırak renktir. Bu renk değişikliği genellikle bebeğin yüzünde başlasa da rahatsızlık ilerleyip ciddileşir ise ayaklara kadar iner.

Safra boyası, kırmızı kan hücrelerinin (alyuvarlar) azalması sonucu ortaya çıkan bir maddedir. Karaciğerin henüz yeterince gelişmemesinden kaynaklanan hastalıkta kırmızı kan hücreleri dışkı yolu ile vücuttan atılırlar.

Her bebek dünyaya kanında belli bir miktar safra boyası ile gelir ve eğer doğduğunda karaciğeri bu safra boyasını vücuttan atabilirse herhangi bir sağlık sorunu yaşamaz.

Bebek henüz anne rahmindeki koruyucu amniyotik sıvının içindeyken annesinin plasentası bebeğin vücudundaki pigmentleri (renk maddeleri) işlemden geçmeleri adına annenin karaciğerine taşıma görevini üstlenmiştir.

Doğum anından itibaren bebeğin karaciğerinin bu görevi devralması gerekmektedir. Fakat yeni doğmuş bebeğin karaciğerinin bu görevi layığı ile yapamadığı durumlarda safra boyası vücutta birikmeye başlar.

Bu durumun sonucunda da cilt ve gözün dış tabakası (sklera – göz akı) sararır ve bebek sarılık olur.

Yeni doğan bebeklerde görülen sarılık kandaki “yaşlı” alyuvarların sayısının azalması ile ilgili bir rahatsızlık olduğunda da ortaya çıkabilir. Bu tarz durumların en sık karşılaşılanları aşağıda sıralanmıştır:

• Anne ile bebek arasındaki kan grubu uyuşmazlığı
• Bağırsak bozuklukları
• Enfeksiyon

Çocukluktaki sarılık çeşitleri

Yeni doğmuş bebeklerdeki sarılık doğumdan sonra sık görülen bir durumdur. Neredeyse doğan her bebek hayatının ilk günlerinde bu rahatsızlığa yakalanır.

Yeni doğan bebeklerdeki sarılık çoğunluk ile tedavi görmeden kendiliğinden sonlanan, geçici ve zararsız bir hastalıktır. Bebeğin karaciğeri kandaki safra boyasını dışkı ile vücuttan atmayı kısa sürede öğrendiği için vücut kendisini tedavi etmiş olur.

Sarılığın “anne sütü sarılığı” olarak adlandırılan bir diğer çeşidi de vardır.

Anne sütü sarılığı, anne sütünde bulunan bir maddenin bebeğin vücudundaki safra boyasını işlemden geçirmesine engel olmasına neden olur.

Sarılığın bu türü de aynı önceki gibi bebeğin sağlığını tehdit etmez ve birkaç gün içerisinde kendiliğinden son bulur.

Yeni doğmuş bebeklerdeki sarılığın şiddetlenmesi

Prematüre (erken doğmuş) bebekler sarılığa diğer bebeklere göre daha yatkındırlar.

Yeni doğmuş bebeklerde görülen sarılık kendi kendine kaybolan bir rahatsızlık olmasına ve hemen müdahale edilebilmesine rağmen bazen daha ciddi sağlık problemlerine sebep olabilir.

Aşağıda oluşabilecek diğer sağlık sorunları sıralanmıştır:

• Karaciğeri doğrudan etkileyen rahatsızlıklar
• Çocukluk travmaları
• Enfeksiyonlar

Yeni doğmuş bebeklerdeki sarılık tedavisi fototerapi üzerine yoğunlaşmıştır. Gözleri korunmaya alınan bebek bulunduğu kuvözün içinde ultraviyole (morötesi) ışınlar ile tedavi edilir.

İleri derecede sarılığı olan bebekler devamlı olarak damardan sıvı alırlar. Rahatsızlığın en ileri aşamasında eğer gerekirse bebekte kan değişimi (kan transfüzyonu) gerçekleştirilir.

Sarılığın ileri boyutunda bebekler yorgun görünürler ve iştahları kesilir. Yaşadıkları bu yorgunluk ve iştahsızlık neticesinde çevrelerine olan ilgileri ve kilo almaları kesintiye uğramış olur.

Her ne kadar son derece nadir gerçekleşse de sarılığın beyni etkilediği de olur. Sarılığın beyni etkilediği durumlar şu şekilde sıralanır:

• Yeni doğan bebeklerde safra boyası ensefalopatisi
• Serebral palsi (beyin felci)
• Sağırlık

Anne sütü ile sarılığın üstesinden gelin

Yeni doğan bebeklerde görülen sarılık çoğunlukla birkaç gün içerisinde kendiliğinden yok olur. Bebeğin vücudu birkaç gün içerisinde safra boyası ile nasıl başa çıkacağını öğrenir.

Sık sık ve bol besin alımı bebeğin bağırsak hareketlerini hızlandırarak dışkılama yolu ile sarı maddeyi vücudundan atmasını sağlar.

Bebeğinizde sarı bir renk gözlemlediyseniz ve sarılık olmasından şüpheleniyorsanız çocuk doktorunuza başvurun.

Ama herşeyden önce bebeğinizin hastalığı kendi başına atlatabilmesi için ona bol bol anne sütü verin.