Bebekler İçin Özel Mama Sütü: Bilmeniz Gerekenler
Bazı durumlarda çocuk doktorları, daha özel ihtiyaçları olan, normal yapay sütün uygun ya da yeterli olmadığı bebekler için özel mama sütü önerebilirler.
Emzirme döneminde, bebekler için en faydalı gıda şüphesiz anne sütüdür. Fakat çoğu kez farklı farklı sebeplerden ötürü anne sütü yerine mama sütü kullanılması gerekebilir. Günümüzde, prematüre bebekler, laktoz-intoleransı olan bebekler gibi özel ihtiyaçları olan bebekler için de özel sütler üretilmektedir.
Emzirme
Söylediğimiz gibi, bebekler için ideal olan ilk 6 ay anne sütü emmeleridir. Anne sütünün kendine has pek çok özelliği vardır. Bunlardan bazıları şunlardır:
- Miktar ve içerik olarak her bir çocuğun ihtiyacına uyum sağlar.
- Kardiyovasküler hastalıkları önler.
- Yenidoğanların bağışıklık sistemine katkı sağlar.
- Doğum sonrası annenin toparlanmasına yardımcı olur ve rahmin kasılmasını hızlandırır.
- Anne ve çocuk arasındaki bağı artırır.
Fakat annelerin yenidoğan bebeklerini emzirmeleri her zaman mümkün olmayabilir. Bu duruma engel olabilecek pek çok komplikasyon çıkabilir:
- Meme iltihabı
- Meme uçlarında çatlak
- Bebeğin annenin meme ucunu ağzına alamaması
- Anne sütünün yetersiz olması
Anneler kişisel olarak da emzirmemeyi tercih edebilirler.
Durum ne olursa olsun, bebeğin ihtiyaçlarını karşılayabilmek için yapay süt ya da mama sütü gibi çeşitli alternatifler vardır. Bebek büyüdükçe nasıl anne sütü bebeğin ihtiyaçlarına uyum sağlıyorsa, bebeğin beslenme düzeni değiştikçe yapay süt de bu sürece uyum sağlar.
3 çeşit mama sütü vardır:
- Başlangıç tipi mama sütü: ilk 6 ay kullanılır.
- Devam sütü: 6 ay ile 1 yıl arasında kullanılır. 6 aydan sonra süt tek başına yetmeyeceği için, tahıl, meyve ve sebze gibi ek gıdalara başlanabilir.
- Büyüme sütü: 12 ay ile 3 yıl arasında kullanılır.
Eğer yapay beslenmeye geçmek istiyorsanız ya da bundan başka seçeneğiniz yoksa, hijyene çok dikkat etmelisiniz. Biberonu maden suyu ya da kaynatılmış çeşme suyu ile yıkamalısınız.
Mama sütü toz formundadır. 30 mililitre sıcak su için bir kap mama eklenmesi gerekir. Biberonun sıcaklığına dikkat edin. Örneğin, mikrodalgalar biberonu eşit derecede ısıtmadığında biberon yanabilir.
Özel Mama Sütü
Önceden de söylediğimiz gibi, daha özel ihtiyaçları olan, normal yapay sütün uygun ya da yeterli olmadığı bebekler için özel mama sütü önerebilir. Bu gibi durumlarda çocuk doktorları en uygun sütü önerecektir.
Özel süt kullanılması gereken bazı durumlar şunlardır:
- Prematüre doğma: Bebeğiniz prematüre doğmuşsa, kalori yoğunluğu, protein ve yağ miktarı daha fazla ve daha iyi emilen bir mama sütü tercih edilebilir. Bu sütler fosfor ve A, D vitaminleri açısından zengindir ve kilosu az olan bebeklere uygundur.
- Laktoz intoleransı: Bu gibi durumlarda laktozsuz mama sütü kullanılır. Çünkü bu bebekler karbonhidratın sindirilmesinden sorumlu bir bağırsak enzimi olan laktozu tüketemezler. Laktoz yerine uzmanlar genelde süte başka bir karbonhidrat, genellikle maltodekstrin eklerler.
- İnek sütündeki proteine alerji: Bu gibi durumlarda kullanılan mama sütü yapısı değiştirilmiş hidrolizat proteini içerdiği için alerjiye sebep olmaz. Süt proteinleri bağırsakta daha kolay emilsin diye hali hazırda kısmi olarak, küçük parçalar halinde sindirilir.
- Regurjitasyon (kusarak çıkarma): Bu durumlarda kullanılan mama sütünde, kusma sorununun önüne geçilmesi için sütün midedeki akışmazlığını artırmak adına koyulaştırıcı kullanılır. Ayrıca mide boşalmasına yardımcı olmak için daha az yağ içerirler. Bunlara önceden reflü karşıtı mamalar adı verilirdi fakat gastroözofageal reflüye engel olmadıkları, yalnızca fışkırtma ya da kusmaya engel oldukları için artık bu şekilde adlandırılmamaktadırlar.
- Emilim bozukluğu
- Yağı sindirememe
- Kalp hastalıkları
Diğer Mama Sütü Türleri
Galaktosemi gibi durumlarda, örneğin soyadan yapılan bazı mama sütleri de kullanılır. Fakat doktorlar 6 aydan küçük çocuklar için bu tarz mama sütlerinin tüketilmesini önermiyorlar. Bunun dışında, ufak mide problemlerinin ya da kabızlık, kramp gibi sıklıkla görülen belirtilerin önüne geçmek için kullanılan mama sütleri de vardır.
Çocuk doktorları her bir çocuk için durumu ayrı ayrı değerlendirip en uygun mama sütünü önerirler. Bir uzman tarafından tavsiye edilmedikçe bu tarz mamalar kullanılmamalıdır. Beslenme eksikliği ya da yersiz aşırı beslenme yüzünden bebeğimizin sağlığını tehlikeye atmak istemeyiz, değil mi?
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Satriano, R., Lopez, C., Tanzi, M. N., Jasinski, C., Rebori, A., Peregalli, F., … & Aria, R. (2012). Recomendaciones de uso de fórmulas y fórmulas especiales. Archivos de Pediatría del Uruguay, 83(2), 128-135.
- Artazcoz, M. G. O. (2007). Lactancia artificial: técnica, indicaciones, fórmulas especiales. Pediatria integral, 318.
- de Miguelsanz, J. M., Vicente, C. A., Temprano, M. M., & Hinojal, M. T. (2018). Principales fórmulas especiales utilizadas en lactantes. Acta pediátrica española, 76(3), 50-54.
