Annelerin Zihinsel Çalışma Yükü

Birçok çift iş yükünün her iki birey arasında eşit olarak bölündüğünü düşünmektedir. Bununla birlikte, birçok durumda evin tüm işlerinin planlanmasına yönelik zihinsel yük kadınlara yüklenmiştir.

Günümüzde birçok çift ev ve aile ile ilgili görev yükünün eşit olarak paylaşıldığını düşünmektedir. Bununla birlikte, lojistik ve planlama görevi çoğunlukla kadınlar üzerine atfedilen bir görev olarak kabul görmeye devam etmektedir. İşte annelerin zihinsel çalışma yükü derken tam olarak bundan bahsediyoruz.

Şüphesiz toplum saygı ve eşitlik konusunda oldukça değişmiştir. Günümüzde erkekler ev işlerine geçmişe nazaran daha çok yardımcı olma eğilimindedir. Kadınların da çalışma dünyasında daha fazla yer aldığını göz önünde bulundurursak, gün geçtikte daha fazla çift ev ile ilgili görevleri kendi aralarında paylaşmaktadır. Mantıklı ve adil olan da budur.

Bununla birlikte, olan bitene daha yakından baktığımızda çoğunlukla işlerin göründüğü kadar eşit şekilde paylaşılmadığını görebiliriz. Yemek, temizlik, çocuklara banyo yaptırmak gibi fiziksel işlerin paylaşıldığı bir gerçektir. Fakat planlama, organizasyon ve yönetim gerektiren işler neredeyse tamamen kadınların sorumluluğu altındadır. 

Zihinsel yük nedir?

Zihinsel yük kavramı aile hayatının farklı alanlarının düzgün bir şekilde işlemeye devam edebilmesi için gerekli olan tüm görünmez işleri ifade etmektedir. 

Yapılmayı bekleyen her görevin tek tek nasıl ele alınması gerektiğini sürekli ve bilerek düşünmek zorunda olmaktır. Yapılması gereken her şeyi öngörmeyi, organize etmeyi ve hatırlamayı kapsamaktadır.

Sosyolog Susan Walzer çalışmalarında bu terim ve bu terimden ortaya çıkan cinsiyetler arası dengesizlikler üzerinde durmuştur. Fakat bu eşitsizliğin farkına varmak için öncelikle fiziksel görevler ile zihinsel görevlerin birbirinden ayrılması gerekmektedir.

Fiziksel görevler:

• Ev temizliği.
• Market alışverişi.
• Çocukları okula götürüp getirmek.
• Yemek yapmak.
• Çamaşırları katlamak.

Zihinsel görevler:

• Diş macunu gibi evde bulunan bazı ürünlerin bitmek üzere olduğunu anlamak ve bitmeden önce yenisinin alınmasını sağlamak.
• Çocuğun okul gezisi olduğunu ve okuldan bir saat önce çıkacağını hatırlamak.
• Yemekleri önceden planlamak ve yemek yapmak için gerekli olan malzemeleri önceden buzluktan çıkarıp çözülmesini sağlamak.
• Yaklaşan bir düğünde çocukların ne giyeceğine karar vermek ve etkinlik için her şeyin temiz ve ütülenmiş olduğundan emin olmak.

İkinci kategoride sıraladığımız görevler neredeyse tamamen kadınlara yüklenmiş gibi durmaktadır. Erkekler bu zihinsel işlemlere kadınlar kadar zaman ayırma eğiliminde değildirler. Eğiliminde olsalar bile genellikle ev işleri veya sorumlulukları değil, kendi işlerine zaman ayırmaktadırlar. Kadınlar ise aile bireylerinin yanı sıra kendi çalışma, sosyal ve ailevi hayatlarını da düzenleme, organize etme ve planlamaktadır.

Zihinsel çalışma yükü nasıl tespit edilir?

Sosyal tembellik kadınlara evlerinin tüm sorumluluğunu yüklemeye devam ediyor.  Aslına bakarsanız bu, bizim haksız bir durumla karşı karşıya olduğumuzu tespit etmemizi de zorlaştırmaktadır.  Hatta bu durum sorgulanamayacak kadar benimsenmiş ve bu işlerin kadınlar tarafından yapılması gerektiği kabul edilmiştir. Aslına bakarsanız bireyler olarak değerimiz ev ve aile hayatımızı ne kadar başarılı yönettiğimize göre ölçülmektedir. 

Peki ya çözüm?

Kendinizi bu ağır yükten kurtarmanın yolu bu yükü eşinizle birlikte eşit olarak paylaşmaktan geçmektedir. Ama bunu yaparken gerçekçi ve etkili olmalısınız. 

Eşinizin belirli zihinsel görevlerin sorumluluğunu üstleneceğine dair söz vermesi ve akabinde bunları unutması ve gerçekleştirmemesi hiç de adil değildir. Ayrıca kadınların her seferinde çocuklar, yemekler ve diğer programlarla ilgili detaylı talimatlar vermesi de kabul edilebilir bir durum değildir.

Eşlerin hem fiziksel hem zihinsel görevleri adil olarak paylaşmaya kararlı bir şekilde bağlı olmaları oldukça önemlidir. Bunu başarabilmek için farklı görevleri alanlarına göre ayırmak iyi bir fikir olabilir. Örneğin eşlerden biri yemekleri planlama ve hazırlama sorumluluğunu üzerine alabilir. Diğeri ise çocuğun okulu ile ilgili konulara odaklanabilir.