Oyun Oynayarak Matematik Öğrenilebilir mi?
Öğrenmek sadece okuyarak ve ezberleyerek gerçekleşmez. Okulda öğretilen konuların, çocukların günlük hayatta anlamlandırabileceği şekilde aktarılması gerekir. Çocuğun ilk yaşlarında, oyun oynayarak matematik öğrenmesi için farklı yöntemler kullanılabilir.
Çocuklar; öğretici oyuncaklar, uygulamalar ya da farklı oyunlar ile geometri, cebir, toplama ve daha fazlasının temel kavramlarını öğrenebilirler. Yazının ilerleyen kısımlarında, örnek olarak evde uygulanabilecek bazı faydalı oyun önerileri yer almaktadır.
Çocuklar öğrenme sürecinde aktif olarak yer alır ve bu süreci deneyimlerlerse, kendilerine verilen bilgiyi daha kolay akıllarında tutabilmektedirler. Her bir oyunla beraber, sorunları çözmek için yaratıcılıklarını kullanmakta ve soyut ve mantıklı düşünmeyi öğrenmektedirler.
Ayrıca, çocuklar oyun oynayarak matematik öğrenirken aynı zamanda farklı şeyler de öğrenirler. Örneğin eleştirel bir bakış açısı ile kendilerini ve etraflarındaki dünyayı daha iyi tanımaya başlarlar.
Düşünerek, hissederek ve oyun oynayarak matematik öğrenmek: Numicon
Bu, Oxford Üniversitesi tarafından yaratılan bir öğrenme yöntemidir ve farklı ülkelerdeki okullar da bu yöntemi giderek daha fazla kullanmaya başlamışlardır. Numicon, çocukların bir şeyler yaparak ve etkileşim kurarak öğrenebilmeleri için özel malzemeler kullanır.
Bu malzemeler pek çok farklı büyüklükte, renkte, farklı sayıda deliğe sahip parçalardan, o deliklere yerleştirilebilen küçük parçalardan ve sayılardan oluşmaktadır. Örneğin 1 deliği olan parça 2 deliği olandan, 2 deliği olan parça 3 deliği olan parçadan daha küçüktür. Böylece bu oyun parçaları, çocukların sayılar ile gerçek şeyler arasında bir bağlantı kurmasını ve sistematik düşünmeyi öğrenmelerine yardımcı olur.
Numicon, çocuklarda yaratıcılığı artırmak için harikadır, bu yöntemle çocuklar keşfederek ve inceleyerek, yavaş yavaş sayıların ne anlama geldiğini kafalarında canlandırabilmeye başlarlar.
Bu öğrenme yöntemini uygulamak için su, tuz, kum gibi çocukların oynamak istedikleri ortak herhangi bir şey de kullanılabilir.
Bu oyunun amaçlarından biri de bulunan bilgilerin oyundaki diğer kişilerle paylaşılmasıdır, bu sebeple çocuklar oyun oynayarak matematik öğrenirken, aynı zamanda iletişim becerilerini de geliştirirler.
Evde matematik öğrenmek için ideal oyunlar
Matematiğin eğlenceli bir şekilde öğrenilebileceği bazı oyun örnekleri:
- Sayma ve sınıflandırma oyunları (Stackers): 55 farklı şekil ve renkte ahşap parçalardan oluşan bir oyundur. Nesneler ile sayıların ilişkilendirilmesi için numaralandırılmış karo parçaları vardır, hangi renk ya da şekilden kaç parça varsa o sayı ile numaralandırılmış karo eşleştirilir. Bu oyun, 1 yaşından büyük çocuklar için idealdir.
- Montessori oyunları: Bu oyun, Montessori okulları tarafından yaratılmış çok yaygın bir oyundur. Çocuklar 25 ahşap parçayı tanıdıktan sonra, kendi kendilerine yeni fikirler yaratmaya başlarlar. Oyunlar içerisinde yer alan bulmacaları çözmeye çalışırken, figürleri, dili ve hatta ince motor becerilerini tanımayı, geliştirmeyi ve birbirleriyle ilişkilendirmeyi öğrenirler.
- Bloklar: Çocukların oyun oynarken matematik öğrenmesini sağlayan farklı renk ve ebatlardan oluşan basit ahşap parçalardır, erken yaşlardan itibaren oynanmaya elverişlidir.
- Kalıplar ve bloklar: Bu oyuncaklarla oynayan çocuklar hangi nesnelerin aynı olduğunu ya da nesnelerin hangi özelliklerinin onları birbirinden farklı hale getirdiğini öğrenmeye başlarlar. Ayrıca, tüm geometrik şekilleri, simetriyi ve soyut düşünmeyi öğrenirken, aynı zamanda parçaları bölmeyi, azaltmayı ve yerlerini farklı boyutlarda değiştirmeyi de öğrenirler.
”Çocuklar öğrenme sürecinde aktif olarak yer alır ve bu süreci deneyimlerlerse, kendilerine verilen bilgiyi daha kolay akıllarında tutabilmektedirler”
Yardımcı Eğitici Araçlar
Söylemek gerekir ki, oyun oynayarak matematik öğreten bu araçlar çocukların sadece psikomotor becerilerinin değil, ince motor becerilerinin de gelişmesine yardımcı olur. Çocuklar bu oyunları okul öncesi dönemde oynamaya başlayabilirler ve sonrasında da kullanmaya devam edebilirler.
- Abaküs: Saymayı ve diğer sayısal işlemleri yapmayı öğreten klasik bir eğitici araçtır. Çocuklar abaküs kullanarak toplama, çıkarma, çarpma ve bölme işlemlerini yapmanın yanı sıra nesneleri renklerine göre gruplandırmayı da öğrenirler. Abaküsün, 2 yaşından sonra kullanılması idealdir.
- Sayı tabloları: Bu tablolar, çocukların bir ve iki basamaklı sayılar arasındaki ilişkiyi öğrenmelerine yardımcı olur. Ayrıca, duvarda asılı durmaları da öğrenme açısından kolaylık sağlar. Biraz sabırla, ebeveynler, büyükanne ve büyükbabalar çocuklarına sayı tablolarını kullanarak matematik öğretmek için harika oyunlar yaratabilirler.
Oyun Oynayarak Matematik Öğreten Dijital Uygulamalar
Geleneksel seçeneklerin yanı sıra, çocukların matematiği öğrenmesi için tablet veya cep telefonlarında oynayabileceği bazı oyunlar da vardır.
- Math Cilenia: Bu uygulama ile küçük çocuklar bile toplama, çıkarma, çarpma ve bölme işlemlerini öğrenebilirler.
- Fun Kids Online Math Games: Çocukların matematik problemlerini çözebilecekleri ve kolaydan zora doğru pek çok seviyeye sahip bir çevrimiçi oyun paketidir.
- Math Evolve: Çocukların gayret sarf etmelerini sağlayan ve çok sevilen eğlenceli bir oyundur. Çocuklar bu oyunda yüksek skor elde etmek için farklı seviyelerdeki matematik problemlerini çözerek puan toplarlar.
Ebeveynler genellikle çocuklarının yeteneklerini sınırlayan oyuncaklar alırlar fakat siz artık çocuklarınızın nasıl oyunlar oynayarak gelişebileceğinizi biliyorsunuz, çocuklarınızın matematik öğrenmesine yardımcı olmak ve bilişsel gelişimlerini artırmak için bu listeyi kullanabilir ya da benzer başka oyunlar seçebilirsiniz.
Çocuklara matematik öğrenmelerine yardımcı olacak oyuncaklar ve oyunlar almak ve dahası onların bu oyunlarla yıllarca eğlenmelerini sağlamak, çocuklarınız için yapacağınız harika bir yatırımdır.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Domecq, M. I. J. (2005). Jugar: la forma más divertida de educar(Vol. 88). Palabra.
- Saneleuterio, E., Alonso-Stuyck, P., & García-Ramos, D. (2019). Educar jugando y dialogando. Derechos de la infancia, intencionalidad, familia y lenguaje. Revista sobre la infancia y la adolescencia, (17), 40-48. https://riunet.upv.es/handle/10251/130219
- i Peris, F. J. S. (2015). Gamificación. Education in the Knowledge Society, 16(2), 13-15. https://www.redalyc.org/pdf/5355/535554758002.pdf
- Gaitán, V. (2013). Gamificación: el aprendizaje divertido. Recuperado el, 15.
- Marín-Díaz, V. (2015). La gamificación educativa. Una alternativa para la enseñanza creativa. Digital Education Review, (27). https://revistes.ub.edu/index.php/der/article/download/13433/pdf