Sınıf İçi Çalışmalarda Grup Dinamikleri

Sınıf içi grup dinamikleri, yapılan grup çalışmalarında ve bu çalışmaların hedeflerine ulaşması için başarılı sonuçlar elde etme konusunda son derece faydalıdır. Bu yazımızda, sözünü ettiğimiz grup dinamiklerinin neler olduğunu ve içeriğinde hangi detaylar barındırdığını inceliyoruz.

Sınıf içi aktivitelerde grup çalışması dinamiklerinin ne olduğu anlayabilmek için öncelikle grup dinamiği kavramının ne olduğunu açıklamamız gerekmektedir.

Grup Dinamikleri

Grup dinamikleri, bir grup içinde gözlemlenen ve bireylerin birbirlerine olan bağımlılık ilişkilerini, bu ilişkileri oluşturan kuvvetleri, grubun yapısını, gelişimini ve ortaya çıkan problemleri analiz eden psiko sosyal disipline verilen addır. Gruplara yönelik bu tür çalışmaların öncüsü, Alman asıllı Amerikalı psikolog Kurt Lewin’dir.

Kurt Lewin, grupları ve bunların nasıl işlediğini daha iyi anlamaya yönelik birtakım çalışmalar yürütmüştür. Bu çalışmalar bağlamında, kuvvet girdilerinin ve bir bütün olarak grubu etkileyen etmenlerin bir sonucu olarak ortaya çıkan içsel değişimleri açıklamaya ve grup üyelerinin davranış şekilleri analiz edilmeye çalışılmıştır.

Eğer bir grup içerisinde ortaya çıkan kuvvetler üzerinde çalışarak bu kuvvetleri analiz etmenin grubu daha iyi anlamamıza yardımcı olduğunu düşünürsek, bu durumda grup dinamikleri üzerinde çalışmanın da o grubun işleyişini daha ileri seviyeye taşıyacağını öngörebiliriz. Peki böyle bir şey nasıl mümkün olabilir?

Sınıf İçi Çalışmalarda Grup Dinamikleri

Grup çalışmalarında etkin sonuçlar elde edebilmek için çeşitli dinamikler geliştirilmiştir. Bunlardan birçoğu, sınıfı da bir grup olarak ele aldığımızda sınıf içerisinde yapılacak olan çalışmalar için de geçerli olacaktır. 

Grup dinamiklerine ilişkin teknikler olarak da bilinen bu uygulamalar, sistemli bir ortam ve uygulamaya konulan çeşitli prosedürleri içermektedir. Tüm bunların amacı, bir grubun organize olmasını sağlamak ve çalışmalarının gelişmesine katkıda bulunmaktır.

Grup dinamikleri teorisinden elde edilen bilgiler ışığında, sınıf içerisinde değişik aktiviteler, çalışmalar ve oyunların geliştirilmesi ve etkin bir biçimde kullanılması mümkün olacaktır. Bu oyun ve aktiviteler, grup olarak istenilen hedeflere ulaşılması ve bu süreçte verimliliğin artırılması açısından son derece faydalı olacaktır.

Grup-sınıf özelinde dinamiklerin temel amacı, belli başlı öğrenme ve sosyalleşme becerilerini artırmak, yaratıcılık, birliktelik, iletişim, yardımlaşma, kendi başına hareket edebilme, sorumluluk ve bunlar gibi diğer birçok özelliği geliştirmektir. Bunlara ek olarak, problemlerin çözümü ve grup içinde ortaya çıkacak anlaşmazlıklara çözüm bulunması açısından da söz konusu dinamiklerin yardımcı olacağının altını çizmek gerekir.

Bu bağlamda, çok yaygın bir biçimde kullanılan ve bilinen çeşitli grup dinamiği teknikleri bulunmaktadır. Bunlara örnek olarak, grup tartışması, rol oynama (role playing), beyin fırtınası, ya da philips 66 tartışma tekniği verilebilir. Bu teknikler, sahip oldukları özelliklere göre diğer dinamiklerin geliştirilmesi, farklı aktivitelerin gerçekleştirilmesi ve grup olarak oyunlar oynanması için temel bir dayanak olma özelliği taşımaktadır.

Bazı Örnekler

Farklı yazarlara göre grup dinamikleri çok çeşitli olarak sınıflandırılmıştır. Ancak büyük bir çoğunlukla, ulaşılmak istenen hedefler, grubun ne kadar olgun olduğu, grubun büyüklüğü, içinde bulunulan ortam ya da grup üyelerinin özellikleri gibi çeşitli faktörler her sınıflandırma türünde dikkate alınmaktadır.

Sınıf içerisinde yapılacak olan çalışmalarda tüm grup dinamiklerinin dikkate alındığını kabul edip, elbette diğer şartların da bulunduğunu düşünerek aşağıda sıraladığımız şu örnekleri verebiliriz.

• İletişim ve yardımlaşma konusuna yönelik dinamikler. “Büyük duvar.” Altı öğrenciden oluşan bir grupta, öğrencilerin büyük bir biçimde çizerek anlatacakları bir konu üzerinde fikir birliğine varmış olmaları gerekmektedir. Bu dinamiğin temel amacı, takım çalışması, aktif dinleme ve diğerlerinin fikirlerine saygı duyma prensipleri çerçevesinde grup üyeleri arasındaki iletişim düzeyini ve fikir birliğine varma becerilerini geliştirmektir.
• İletişim, motivasyon ve hedefe götüren dinamikler. “İkili görüşmeler.” İki kişilik gruplar şeklinde organize edilen öğrenciler, ilgili konu çerçevesinde birbirlerine farklı sorular yöneltirler. Bu dinamikle ulaşılmak istenen temel amaç, öğrencilerin belirli bir konuya yönelik sahip olduğu bilgiyi ölçmektir. Ayrıca bu dinamik, öğrencilerin aynı konuda ilerleyen aşamalarda daha derinlemesine bilgi sahibi olmalarını tetikleyecek bir motivasyon olarak da kullanılmaktır.
• Bir problemin çözümü ve yaratıcılığın geliştirilmesine yönelik dinamikler. Karşımıza çıkan herhangi bir sorunu nasıl çözebiliriz? Bu dinamiğin esas mantığı, öğrencilerin belirli bir konu ya da sorunun çözümüne yönelik fikirler sunmalarını sağlamaktır. Örnek olarak; “Karanlık korkusunu yenmek için neler yapmak gerekir?” ya da “Utangaçlık sorununun üstesinden gelmek için neler yapılabilir?” gibi sorunların çözümüne yönelik önerilerin sunulması amaçlanır. Yani bu dinamiğin temel amacı, yaratıcı çözümler ve fikirler üretmek ve hepimizi etkileyen sorunları tartışarak bu sorunlar üzerinde çözüm seçeneklerini değerlendirmektir.