Fazla Sıkı Ebeveynler Olmanın Yaratacağı Sorunlar ve Sonuçlar

Ebeveynlerin çocuklarına rehberlik etmesi ve onların aktiviteleri ve sorumlulukları üzerinde belli bir kontrol sahibi olması normaldir. Bununla beraber, ebeveynler çok fazla talepkar olursa bu durumun sonuçta faydadan çok zararı olur.

Öte yandan, diğer uca gidip çocuğunuzdan sürekli bir şeyler talep etmek de çok zarar vericidir. Bazı ebeveynler, çocuklarının kurallara uyan, kibar, akıllı, uslu… yani aslında mükemmel bir çocuk olması için ona çok baskı kurar.

Fazla sıkı ebeveynlerin nasıl olduğuyla ilgili sayısız örnek vaka vardır. Örneğin, bir öğrenci sınavdan B+ aldıysa ailesi onu bir sonraki sınavdan daha iyi bir not alması için cezalandırır. Çocuk, bir sonraki sınavdan A- alırsa, ailesi onu bir sonraki sınavdan A+ alması için tekrar azarlar.

Bu neden ortaya çıkar?

Çocuklarına karşı fazlasıyla sıkı ve talepkar olan anne ve babalar, otoriter ebeveynliği tercih ederler. Bu ebeveynler, talepleri konusunda asla esnek olamazlar. Genellikle, çocuklarının hedeflerine ulaşması için onların hayatlarındaki her şeyi kontrol etmeye çalışırlar.

Olası bir çözüm

Bir beklenti hakkında birlikte ortak karar vermek çok daha sağlıklı bir yaklaşım olacaktır. Bu durum, genellikle daha pozitif sonuçlar verir. Çocuğunuzdan aşırı taleplerde bulunmaktan kaçınmalısınız. Dahası, ebeveynler çocuklarına sürekli olarak ne yapması gerektiğini hatırlatırsa, bu durum, çocuklarının onlara olan bağımlılık seviyesini artırmaktan başka bir işe yaramayacaktır.

Bu çocuklar, yetişkin olduklarında da temel yaşamsal beceriler ve otonomi konusunda eksiklik çekerler. Kendi başlarına karar almayı beceremezler ve bu onların günlük hayatlarını da çok etkiler. Çok fazla talep ve bu talepleri karşılayamamanın sonucunda bu çocuklar tamamen ve fark edilir şekilde özgüvensiz hale gelirler.

Sıkı ebeveynlere sahip olmanın sonuçları

Çok sıkı ebeveynlik ile büyütülen çocuklar aşağıdaki özelliklere sahip olabilir:

Mükemmeliyetçilik

Bu durum, ebeveynlerin karakterine ve çocuğun kişiliği ve kapasitesine bağlıdır. Bazı çocuklar, ebeveynlerinin beklentileri ile buluşmaya çalışır ve bunu ideal bir performans aracılığıyla gerçekleştirmeye çalışır.

Durum bu olunca, çocuklar genellikle ailelerininkine benzer bir kişilik geliştirirler. Başka bir deyişle, bu çocuklar kendileri de çok talepkar ve mükemmeliyetçi olur. Ebeveynlerinin onlara empoze ettiği performans seviyesine erişmek için uğraşırlar.

Özgüvensizlik

Birçok durumda, ebeveynler çocuklarına çok yüksek hedefler koyarlar. Bu hedeflere ulaşamayan çocuklar huzursuz, asi ve tutuk olurlar. Tüm bunlar da öz güvensizlik, bağımlılık, düşük öz saygı ve yetişkinlikte anksiyete ve depresyona yol açar.

Uzmanlar bu konuda ne diyor?

Uzmanlar, özellikle de akademik başarı söz konusu olunca bu konunun ebeveynler arasında yaygın olduğunu söylemektedir. Bugünlerde, birçok aile çocuğunun iyi bir eğitim hayatı olmasını, rekabetçi olmasını ve çalışmalarıyla öne çıkmasını istemektedir.

Bununla birlikte, ebeveynler bu hedefleri çoğunlukla çocuklarının ulaşıp ulaşamayacaklarını göz önünde bulundurmadan belirlerler. Hatta bazen ebeveynler, çocuklarının hayatta ne istediğini düşünmeden beklentiler oluştururlar.

Tabii ki, sadece akademik konuda sıkı ve kontrolcü olmakla kalmayan ebeveynler de vardır. Hatta, bu kişiler, ev işleri, bir sporda başarılı olmak, ailenin beklentilerini yerine getirmek, vb. konularda da aşırı talepkar olurlar.

Huzurlu bir ebeveyn-çocuk ilişkisi için öneriler

Fazla talepkarlık, çocuklarda travma ve strese yol açabilir. Bu çocuklar, üniversiteye ya da liseye gittiklerinde bağlılık duygularını kaybedebilir. Bu da tabii ki notlarının düşmeye başlamasına sebep olur. Bazı gençler, çok baskı altında kaldıkları için okulu tamamen bırakmayı bile düşünebilir.

Öte yandan, çocuklarının arzu ve isteklerini dikkate almadan onlardan aşırı şeyler talep eden ebeveynler, çocuklarının duygularını incitebilir.

Aşağıda sizler için, çocuğunuza karşı aşırı talepkar bir ebeveyn olmaktan kaçınmanın birkaç yolunu listeledik:

• Çocuğunuzla birlikte kaliteli vakit geçirin ve onunla gününün nasıl geçtiği hakkında konuşun.
• Çocuğunuzun ilgi alanlarının, hobilerinin ve en sevdiği spor vb. şeylerin neler olduğunu öğrenin
• Çocuğunuzu gerektikçe teşvik ve motive edin.
• Eğer çocuğunuzun bir hedefi yoksa, ona arzu edebileceği bir hedef koyması konusunda yardımcı olun.
• Şefkatli olun.
• Bir şeyde başarılı olunca çocuğunuzu tebrik edin. Eğer zorlanıyorsa, denemeye devam etmesi için onu cesaretlendirin.

Zamanla, çocuğunuzun hayatını kontrol etmeye çalışmanın size istediğiniz sonuçları kazandırmayacağını mutlaka göreceksiniz. Genellikle, sevgi ve şefkat göstermek, mutlu ve başarılı çocuklar yetiştirmek için en iyi tekniktir.