Epizyotomi Nedir ve Neden Bu Kadar Tartışılır?
Eğer vajinal doğum yapacaksanız, epizyotominin ne olduğunu bilmelisiniz. Bu müdahale, bebeğin geçişini kolaylaştırmak için doğum yapmak üzere olan kadının perine bölgesine kesik atmak anlamına gelir.
Epizyotomi, son derece tartışmalı bir konudur. Latin Amerika ve İspanya’daki doğumların %80’inde kullanılan bir işlem olsa da, Dünya Sağlık Örgütü bu tekniğin kontrendike olduğunu ve sadece uç vakalarda kullanılması gerektiğini söylüyor.
Epizyotomi nedir?
Epizyotomi, Latin Amerika ve İspanya’da doğum sırasında sıklıkla kullanılan bir müdaheledir. Anestezi altındayken, perine bölgeye cerrahi bir kesik atılmasından ibarettir. Vajinal mukoza ve kasların bebeğin geçişini kolaylaştırmak için genişlemesi amacıyla deri yırtılır.
Kesik doğrudan anüse doğru olsa da, anal büzgen kasların zarar görmesini önlemek amacıyla yanlamasına veya aşağı doğru yapılır. Doktorların epizyotomiyi önermesinin bazı sebepleri aşağıdaki gibidir:
- Fetüs çok büyükse.
- Perine çok kaslıysa.
- Çoğul doğum varsa (örneğin ikiz veya üçüz).
- Destekli vajinal doğumsa.
- Vulvar ve vajinal esneklik azsa.
- Doğum yapan ergense.
- Bebekte omuz distosisi varsa.
Bu teknik neden tartışma konusudur?
Bu tekniğin yapılması, kadının genital bölgesinin zarar görmesini önlemediği için işlem tartışma konusu olmuştur. Epizyotomi, vajinal sarkmayı ve perine, vajina ve anüsün yırtılmasını önlemeyi amaçlar.
Araştırmalara göre, hastanın yırtılmadan muzdarip olmaması için cerrahi bir kesik atmak en iyisiydi. Doktorlar epizyotominin iyileşme sürecinin daha hızlı olacağını düşünüyordu ancak sonrasında durumun böyle olmadığı anlaşıldı.
Bu teknikle ilgili en endişe verici şey, istatistiklerdir. Çeşitli komplikasyonların bir sonucu olarak, istatislikler anne için yüksek bir hastalık oranı ortaya koyuyor. Epizyotominin olası yan etkileri aşağıdaki gibidir:
- Vulvar ve perineal varis damarları.
- Acılı yara izleri.
- Hemoroidin kötüleşmesi.
- Rektovajinal fistül.
- Kas ve sinir büzülmesi.
- Apseler.
- Enfeksiyon ve yaranın yeniden açılması.
- Ağrılı cinsel ilişki.
- Kısmi veya kalıcı gaita kaçırma.
- Psikolojik travmalar.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), doğal olarak vajinal doğum sürecine giren kadınlar için artık rutin veya serbest epizyotomi kullanımını önermemektedir.
Sadece iyi iyileşmemiş üçüncü veya dördüncü derece yırtıktan muzdarip kadınlarda, forseps kullanımı gerektiğinde veya bebek ciddi ölçüde acı çektiğinde veya hayatı risk altında olduğunda bu yöntemin kullanımı gündeme gelmelidir. Kısacası işlem sadece aşırı acil durumlarda uygulanmalıdır.
Epizyotomi dikişlerinin bakımı
Bu pratik ipuçları epizyotomi işlemi geçirdiyseniz size yardımcı olabilir:
- Yarayı kuru ve temiz tutun.
- Tuvalete gittiğinizde, dikişleri yıkayın ve hava alıp kurumasını sağlayın. Bu bölge için özel bir havlu kullanabilirsiniz.
- Doğum sonrası pedlerini sık sık değiştirin.
- İltihabı azaltmak ve acıyı hafifletmek için buz kullanın.
- Yara iyileşene kadar ağır kaldırmayın ve güç kullanma gerektiren aktiviteler yapmayın.
Son olarak, doğumdan önce doktorunuzla epizyotomi isteyip istemediğini konuşabileceğinizi unutmayın. Eğer doktor durumunuzun karmaşık olduğunu düşünüyorsa, sezaryen ameliyat da önerebilir.
