Ergenlerde “fırsatı kaçırma korkusu” (FOMO) sendromu

Fırsatı kaçırma korkusu yani FOMO sendromu nedir? Bu sendromun ne olduğunu ve ergen çocuğunuza bu korku noktasında nasıl yardımcı olabileceğinizi gelin beraber keşfedelim.

FOMO sendromu adını İngilizce şu söylemden alıyor: Fear of Missing Out (Fırsatı kaçırma korkusu). Bu korku bir şeyleri ya da bir takım fırsatları kaçırdığımıza dair yaşanan bir duygu. Bu durum aslında herhangi bir yaştan bireyin başına gelebilir.

Fakat şu anda çoğunlukla ergen çocuklarımızın hayatlarında bu sendromu gözlemleriz. Bu korku kökeninde çocuğun sosyal çevresinde yaşanan sosyal etkinliklerden geri kaldığına dair bir korkuyu ve yanılsamayı taşır.

Ergenlik dönemindeki çocukların geçirdikleri fiziksel ve ilişkisel anlamdaki değişiklikler onların güvensizlik duydukları noktaları daha da belirgin kılar. Tüm bu süreç eğer bilgi toplumunda yaşadığımızı göz önünde bulundurursak daha da karmaşık hale gelir.

Bir insanın popülerliği ve kabul edilip benimsenmesinin internette ne kadar takipçileri olduğuyla ölçülmesi ise bir başka ilginç konu. Ergenlerin kişiliklerinin oluşumunda sosyal medyadaki arkadaşlarının fikirlerinin ve desteğinin büyük etkisi var.

“Fırsatı kaçırma korkusu” (FOMO) sendromu ergen çocukları nasıl etkiler?

Bu sendromun en büyük sonucu ergen çocuklarımızın sosyal statülerinin düşük olduğunu düşünmeleri olur. Buna bir sonuç olarak da çocuklar endişe ve kaygı, stres, kontrol etmesi ya da farkına varması güçlükte aşağılık duyguları yaşayabilirler.

FOMO sendromunun diğer etkileri ise şöyle sıralabilir:

• Mecburi bir dürtü ve arzu ile sosyal ağlardaki insanlarla etkileşime geçme ihtiyacı ve gittikleri her yerin ve yaptıkları her aktivitenin fotoğraflandığından emin olmak. Bunun dışında sosyal medyada paylaşılan kişisel şeylere diğer insanların nasıl tepki vereceğini görmek için büyük bir ilgiyle beklemek. Gerçek hayattan çok çevrimiçi hayatta daha çok vakit harcamak.
• Bu sendromun uç vakalarında ise aşırı memnuniyetsizlik daha sonrasında fiziksel ve zihinsel sağlık problemlerine yol açabilir. Duygusal modda ani değişimler, yalnızlık duyguları ve düşük özdeğer de vuku bulabilecek diğer rahatsızlık arasındalar. Tüm bu faktörlerin birleşimi ise uğraşması oldukça güç zorlukta bir depresyona iter ergeni.

• Gerçeklik algısı dijital pencereye sürekli bağlı kalmaktan dolayı bozulur. Sosyal medyada bir profile bakmak bir filmin fragmanına bakmaya benzer: Size sunulan sahneler sadece ilginizi çekebilecek malzemeler olma yatkınlığı taşır. Bu nedenle çocuklar da hayranlık ve beğenilerini en çok hak eden insanları ve durumları idealize etmeye başlarlar.
• Bu sendromun tetikleyebileceği bir diğer tehlikeli nokta ise mahremiyet kaybıyla ilgili. Bir ergenin takipçi kazanma, beğeni alma ve tanıdıklarından cevap alma arzuları çocuklarınızı büyük bir riske sokar. Ergen çocuklar sosyal medyada güvenlik ve gizlilik seçeneklerini kullanmayarak daha da görünür hale gelmeyi tercih ederler.

Bu rahatsızlığın yaşatabileceği diğer tutum ve davranış değişikliklerini de şöyle sıralayabiliriz: Kişinin kendini tanıması noktasında yaşanan değişimler, arkadaşları arasında kıskançlık, diğerlerini yargılamak, odaklanmakta yaşanan güçlükler ve diğer insanların üstüne çıkma ihtiyacı.

“Fırsatı kaçırma korkusu” (FOMO) sendromuyla başa çıkmak için öneriler

Eğer ki ergen çocuğunuz bu rahatsızlığa sahipse durumun farklı yönlerini göstererek yardımcı olabilirsiniz. Bunu yaparken farklı bakış açılarından faydalanırsınız ve bu yöntem aslında yeniden düşünülme olarak adlandırılıyor. Yeniden ve farklı perspektiflerden düşünerek negatif düşünce kalıplarını kırabiliriz. Bunun dışında şunları öneriyoruz:

• Yaşanan negatif deneyimlerin takibini yapın. Bunu sağlamanın başarılı yollarından biri negatif duyguları bir günlük veya anı defterine yazmak olabilir. Böylelikle bu negatif duyguların ne sıklıkla ortaya çıktığına dair bir veri elde edersiniz. Bu sayede endişe ve kaygı tetikleyen durumlar tespit edilip zararlı bulunan davranışlar değiştirilebilir.

• Teknoloji kullanımını kontrol edin. Çocuğunuza bir hobi önerin ve çocuğun yeteneğini kamçılayacak bir etkide bulunarak onun diğer küçük çocuklarla veya ergen yaşıtlarıyla gerçek ve anlamlı ilişkiler sağlamasına katkıda bulunun. Çocuğun sosyal medyadan edindiği filtrelenmemiş bilgi FOMO sendromunun en büyük sebeplerinden biridir. Onların çevrimiçi vakit geçirmelerinde bizler bir sorun görmüyoruz fakat çevrimiçine ayrılan kalitede gerçek hayata odaklı hobilerinin olmasını da öneriyoruz.
• Farkındalık teknikleri uygulayın. Bu egzersizler insanların yaptıkları şeye odaklanabilmelerini sağlar. Mental anlamda bir doyum ve farkındalık gözlemlendiğinde beyin önündeki aktiviteye tamamen odaklanır. Beyin farkındaysa eğer, stres ve endişeyi barındıracak yer ve zamana sahip değildir.
• Ergen çocuklarınıza gerçek hayat ve sosyal ağlardaki dünyanın farklı olduğunu hatırlatın. Çocuklar tatil fotoğraflarının ya da favori ünlülerinin partilerinin mükemmel bir hayatı temsil etmediğini bilmeliler. Her insan gibi ünlü insanlar da birçok gecesini televizyonda dizi ya da film izleyerek veya aile içindeki kutlamalara katılarak geçirir.

Her deneyimin dijitalleştirilip paylaşıldığı günümüz toplumunda yetişkin olmak gerçekten zor. Bu noktada çocuklarınızın kişilik gelişimini ve eziklik duygusuna yönelik toleranslarını geliştirebilmek için onların yanında olmanız şart.

Uygun temelleri atarak, yaşanabilecek rahatsızlıkları en az düzeye çekebilirsiniz ve böylece sağlıklı ve sosyal anlamda gelişmiş yetişkin bireyler dünyaya getirmeye vesile olabilirsiniz. Bu dünyaya verebileceğiniz en iyi hediyelerden biri.