Bebeklerde Diş Çıkarma: Ağrıyı Azaltmak İçin Ne Yapmak Gerekir?
Bebeğin gülücükleri yavaş yavaş beyaz renkli detaylarla süslenmeye başlar. İlk dişler bebeğin üç ay ile altı ayını doldurduğu zaman aralığında görülür. Bazı ufaklıklar için bu süreç annesinin onu pışpışlaması ile sakinleştirebildiği sadece küçük bir detay niteliği taşır. Ancak diğer bazı bebekler için ise dişlerin çıkması rahatsızlık, huzursuzluk ve ağrı anlamına gelmektedir. Peki bebekler diş çıkarırken yaşadıkları ağrıyı azaltmak için ne yapılmalıdır?
Ağrı ve rahatsızlık hissi diş etinde meydana gelen enflamasyon (iltihaplanma) nedeniyle ortaya çıkmaktadır. Bebeklerin diş çıkarma süreçlerinde ilk görülen dişler, büyük olasılıkla alt kesici dişler olacaktır.
Ancak yine de bu sürecin genetik faktörlere ya da aylar süren gebelik sonucu ortaya çıkan değişken durumlara bağlı olduğunu belirtmek gerekir. Bunun yanında dişler hangi ayda çıkarsa çıksınlar ufaklıklar için oldukça sinir bozucu bir sürecin içine girmeleri anlamına gelmektedir.
Bebeklerin Diş Çıkarma Nedeniyle Rahatsız Olduklarına Yönelik Belirtiler
Bebeklerde çıkan dişin diş etine yapmış olduğu baskı belirgin bir rahatsızlık hissine neden olur. Bazı durumlarda bu rahatsızlık durumu üstesinden gelmesi oldukça zor bir hal alabilir. Genellikle bebekler, ilk dişleri çıkmaya başladığında dilleri ile diş etlerine dokunur. Bu dokunma sonucunda bu bölgedeki iltihaplanmayı hisseder ve aynı zamanda da ağrı duyarlar. Bu sebepten dolayı, ağrılarını gidermek için çok sık bir biçimde ellerine geçirdikleri nesneleri ağızlarına götürme eğilimindedirler.
Bebeklerin diş çıkardıklarına ilişkin diğer bir işaret tipik ağız suyudur. Bunun meydana gelmesine neden olay şey ise, dilin sürekli olarak iltihaplı bölgeye dokunması ve sonuçta da ağızda daha fazla tükürük üretimine yol açmasıdır. Bu durumun sonucunda da tükürük bebeğin ağzından sürekli bir biçimde çıkmaya başlar. Çünkü ufaklıkların düzenli bir biçimde yutkunma refleksleri henüz gelişmemiş durumdadır.
Bebeğin diş çıkarma sürecinde ağlaması ve geceleri daha sık bir biçimde uyanması yüksek olasılıkla karşılaşılan bir durumdur. Bunun nedeni diş etlerindeki ağrının bebeğin kalp atışlarını etkilemesidir. Bu bağlamda, gece süresince yatar durumdaki bebeklerde bu ağrının daha da artma eğilimi bulunmaktadır.
Diğer taraftan, dişlerin çıkmasından üç hafta öncesine kadar bu sancıların görülmeye başlanabileceğini de akılda tutmak faydalı olacaktır. Zaman zaman diş eti kaynaklı iltihaplanmanın çocuklarda ateşe yol açtığı da görülmektedir.
Bebeklerde Diş Çıkarmanın Yol Açtığı Diğer Problemler
İltihaplanma nedeniyle ortaya çıkan rahatsızlıklara ek olarak, önlem alınması gereken diğer birtakım yan etkiler de meydana gelebilir. Bunlardan ilki, çenede sürekli olarak biriken tükürüğün birkaç saniye içerisinde bebeğin boğulmasına kadar yol açabilecek ciddi boyutlara ulaşması olasılığıdır.
Bu sorunun üstesinden gelmek için sıradan bir önlükten daha fazla işe yarayan bir şey yoktur. Ayrıca kızarıklığın önüne geçmek amacıyla çene bölgesinin kurulanması da faydalı olacaktır. Ancak yine de tükürük çıkmasının daha ileri boyutlara ulaşması durumunda farklı birtakım çözümler üretmeye büyük olasılıkla ihtiyaç duyulabilir.
Yaşanabilecek diğer bir sorun ise bebek bezinin temas ettiği bölgelerin tahriş olma ihtimalidir. Bunun nedeni ise ilk diş çıkarma sürecinin bebeğin tükürüğünün pH değerini değiştirmesidir. Bunun sonucu olarak da idrarın pH değerinde de değişiklikler meydana gelecektir. Bu nedenle, tenle temas edecek olan idrarın tahrişe yol açmasının önüne geçebilmek için bebeğin altını ıslandığında hemen değiştirmek faydalı olacaktır.
“Bebeklerde çıkan dişin diş etine yapmış olduğu baskı belirgin bir rahatsızlık hissine neden olur. Bazı durumlarda bu rahatsızlık durumu üstesinden gelmesi oldukça zor bir hal alabilir.”
Ağrıyı Dindirmek İçin Ne Yapmak Gerekir?
Çocuk doktorları tarafından önerilen parasetamol ve ibuprofen maddelerini içeren ilaçlara ek olarak, evde yapılabilecek ve aslında ağrının kendisi kadar eski diğer bazı yöntemler de bulunmaktadır. Bunlardan en fazla bilinenleri şunlardır:
- Nazik bir masaj: Bebeklerin motor becerileri henüz gelişmemiş olduğundan, kendi kendilerine masaj uygulama yeteneğine de sahip değildirler. Eğer diş eti çok fazla miktarda iltihaplanmış ise bu bölgeye hiç dokunmamak daha akıllıca olacaktır. Aksi halde, ağrıyan bölgeye oldukça nazik bir biçimde bastırabilir ya da parmağınızla mümkün olduğunca soğuk ve basit bir biçimde ovabilirsiniz.
- Süt dondurması: İster anne sütü olsun ister olmasın, bu aşamada önemli olan şey bebeğin fazla bir çaba sarf etmeden yeterince sütten içmesini sağlamak olacaktır. Bu tür iltihaplanma vakalarına karşı yapılan uygulamalarda soğuk ilk ve en önemli ayrıntıdır. Uygulayabileceğiniz buz küpleri küçük kovalarda ya da özel bazı kalıplarda hazırlanabilir.
- Diş kaşıyıcılar: Anne ve babaların ilgisini çekebilecek yeni birçok çeşit diş kaşıyıcısı bulunmaktadır. Bazı diş kaşıyıcıları içerisinde su barındırır ve bunlar buzdolabına konularak soğuk bir biçimde kullanılabilir. Ayrıca eczanelerden satın alabileceğiniz özel bazı jeller de çocukların ağrılarını dindirmek için gerekli etkiye sahip içeriktedir.
- Dondurulmuş ıslak mendiller: Bu seçenek, normal bir diş kaşıyıcısını çok sert ya da rahatsız bulan bebekler için ideal olabilir. Bez parçalarını ağızda tutması kolay olduğundan oldukça kullanışlı oldukları söylenebilir. Ancak ellerinin üşümemesi için bebeğin eliyle tuttuğu tarafın kuru olmasına dikkat edilmesi faydalı olacaktır.
Dikkat Edilecek Diğer Detaylar
Bebeklerde diş çıkarma sürecinde alt ve üst dişler simetrik olarak çıkarlar. Bu süreç bebek altı aylık olmadan önce başlar ve ikinci azı dişlerinin çıkması ile yaklaşık iki yaşında sona erer.
Her ne kadar bebeklerin diş çıkarma periyotunda ağrı ve rahatsızlık durumu normal olsa da, ortaya çıkabilecek diğer belirti ve göstergelere çok dikkat etmeniz faydalı olacaktır. Özellikle 30 ° C ve üzerindeki ateş halinde bir uzmana başvurulması gerekmektedir. Bunun dışında anne ve babanın bebekte olağan dışı olarak gözlemledikleri herhangi bir hareket ya da belirti durumunda da bir doktora gidilmesi tavsiye edilmektedir.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Kobayashi T, Gomide M, Carrara C. Timing and sequence of primary tooth eruption in children with cleft lip and palate. J Appl Oral Sci. 2010; 18 (3): 220-4.
- Renfrew M, McLoughlin M, Mcfadden A. Cleaning and Sterilisation of Infant Feeding Equipment: A Systematic Review. Vol 11.; 2008. doi:10.1017/S1368980008001791