Ergenlik Sırasında Migren: Hassas Bir Sorun

Bu yazımızda sizlerle, ergenlik döneminde görülen migren, bunun en yaygın sebepleri ve tedavi yöntemlerini paylaşacağız.

Çoğunlukla, baş ağrıları geçicidir ve bu ağrılara çok önem vermeyiz. Öte yandan, bu baş ağrılarının daha kalıcı olduğu ve katlanılmaz hale geldiği durumlar da olur. Bu yüzden, ergenlik döneminde görülen migrene özenle yaklaşılmalıdır.

Migren tekrarlayan ve çok yoğun olan bir baş ağrısıdır. Genellikle beyindeki damarsal bozukluklar ile ilgilidir.

Migren, bir baş ağrısı gibidir ama sinir, kan damarları, boyun ve omuzlar üzerinde şiddetli bir baskı oluşturur. Uzmanlara göre, baş ağrıları, ergenlik dönemini de içine alan, nörolojik bozuklukların oluştuğu bir pediyatrik dönemde daha sıkça görülür.

Amerikan Pediyatri Akademisi üyesi Dr. Charles Wibblesman, bu tip baş ağrılarının çoğunun okul, spor, aile ve arkadaşlarla ilgili stresten kaynaklandığını söylemektedir.

Migren, normal bir baş ağrısına göre çok yoğundur ve tekrarlayıcıdır. Bu durum ayrıca, genellikle tek taraflı olarak ortaya çıkar. Migren, kadınlar arasında daha yaygındır ve en çok 10 ila 30 yaşları arasında görülür.

Bazı uzmanlar, bu rahatsızlığın genetik olarak aktarılıyor olabileceğini savunmaktadır ve migren sahibi insanların %50 kadarı aynı zamanda aile üyelerinde de bu durumun görüldüğünü belirtmektedir. Bunun için en kabul gören pato-fizyolojik açıklama, trigeminovasküler sistemin aktivasyonuna dayalı bir nörojenik iltihaplanma olmasıdır.

Migreni tespit etme yolları

Migren, birden ortaya çıkması ile bilinir. Ayrıca, aşağıdaki belirtilerle birlikte de meydana gelebilir:

• Mide bulantısı ya da kusma.
• Zonklama şeklinde ağrı.
• İlaç alınca dahi gitmeyen ve hatta hareket ettikçe (örneğin merdiven çıkınca) artan ağrı.
• Işığa karşı hassasiyet, belli bir bölgede görüş kaybı ya da dağınık ışık algılama hali gibi görüşsel bozukluklar.
• İştah kaybı.
• Yorgunluk.

Ergenlik döneminde görülen migrenin sebepleri

Migrenin asıl tetikleyicilerinin neler olduğu hala bilinmiyor ve üzerinde çalışılıyor olsa da, migreni etkileyen belli başlı faktörler bulunmaktadır:

• Genetik: migrenin nasıl genetik olduğu tam olarak net olmasa da bazı migren türlerinin dokuzuncu kromozomla aktarıldığı keşfedilmiştir.
• Baş yaralanması: bilinç kaybı olan ya da olmayan bir beyin sarsıntısına yol açabilecek yaralanma.
• Stres: gerginlik, anksiyete ya da endişe olumsuz durumlara sebep olarak vücudun savunma sistemini zayıflatabilir.
• Hormonlar: hormonlar, kadınlarda migrenin erkeklere göre daha çok görülmesinin başlıca sebebidir. Migren, genellikle yumurtlama ve adet döneminde daha şiddetli görülür. Doğum kontrol hapları da bazı durumlara migrene sebep olabilmektedir. Ayrıca, hamilelik ve menopozun da migrene sebep olabileceği söylenmektedir.
• Kötü alışkanlıklar: bu genellikle yeme alışkanlığı ve alkol alımıyla ilişkilidir. Tekli sodyum, glütamat, tiramin ve nitrat içeren gıdalar migreni daha kötü bir hale getirebilir.
• Uyku eksikliği: uyku bozukluğu ya da mobil ekrana ya da bilgisayara çok fazla maruz kalmak da migreni tetikleyebilecek şeyler arasındadır.
• Çevre: güçlü ışıklar, sıcaklıkta değişim ve rakım da migrene yol açabilir.

Ergenlik sırasında görülen migrenin tedavisi

Öncelikle, bu rahatsızlığın kolay teşhis edilemediğini unutmamak gerekir. Hatta, migrenin tespit edilmesi aylar alabilir. Uzmanlar, diğer hastalık ihtimallerini ortadan kaldırdıktan sonra migren teşhisi koymaktadır.

Teşhis konulduktan sonra, belirtilerin ortadan kaldırılmasının ilk yolu dinlenme ve ilaç kullanımıdır. Doktorlar genellikle analjezik, anti-enflamatuvar, anti-emetik, ergotamin ve triptan ilaçları önermektedir.

Buna ek olarak, farmakolojik ya da farmakolojik olmayan önleyici yöntemler de uygulanabilir. Beta bloklayıcılar, nöromodülatörler, kalsiyum karşıtı maddeler, antidepresanlar ve kan basıncı yükseltici ilaçlar da migrenle savaşmak için kullanılabilir. Ayrıca, botoks da migreni önlemek için kullanılan inovatif yöntemlerden biridir.

Farmakolojik olmayan önleyici yöntemler, yeme düzenini değiştirerek belki eksikliği çekilen vitaminleri beslenme düzenine katmayı içerebilir. Ayrıca, masaj, akupunktur ve yoga gibi fiziksel tedavi yöntemleri de bulunmaktadır.

Rahatlamayı sağlayacak ve duruşu düzeltecek başka yöntemler de vardır. Bazı doktorlar, hipnoterapi ya da psikoterapi ile psikolojik tedaviyi de önermektedir.

Son bir tavsiye

Ergenlik döneminde migrenden muzdarip olan kişilere, durumun belirtilerini, süresini ve bu durumu tetikleyen şeylerin neler olduğunu not etmesi önerilir. Kadınlar söz konusu olunca da doktorun daha fazla bilgi sahibi olması ve olası ilişkileri anlayabilmesi için adet döngülerinin takip edilmesi çok önemlidir.