Çocuklarda Gluten İntoleransı Belirtileri
Gluten intoleransı belirtileri sindirimle ilişkili olabilir de olmayabilir de. Bu belirtiler yaşa göre değişiklik gösterir ve her çocukta farklı farklıdır. Mümkün olan en erken vakitte doğru teşhisi koyabilmek için belirtilerin ne olduğunun bilincinde olunmalıdır. Bundan dolayı bugünkü yazımızda, çocuğunuzun böyle bir rahatsızlığı olup olmadığını anlamanız için gluten intoleransı belirtilerinden bahsedeceğiz.
Çocuklarda Gluten İntoleransı
Gluten intoleransı ya da çölyak hastalığı, buğday, çavdar ve arpada bulunan bir protein olan glutene, bağışıklık sisteminin tepki vermesidir. Bu tepki zaman içinde ince bağırsak duvarına zarar verir ve bazı besinlerin emiliminin yapılmasına engel olur.
Çocuklarda sindirim sistemi ile ilişkili belirtiler genelde bu proteini içeren gıdaların tüketilmeye başlandığı 6 ve 24 ay arasında ortaya çıkar. Bu rahatsızlığın en fazla öne çıkan belirtileri; bulantı, kusma, ishal, kilo kaybı, büyüme sorunları ve bu gibi durumlardır. Şimdi bu belirtileri detaylı bir şekilde inceleyelim.
Sindirim İle İlişkili Semptomlar
Gluten intoleransının en önemli belirtilerinden bazıları sindirim sistemi ile ilişkilidir. Sindirim sistemi ile ilgili en yaygın göstergeler de şunlardır:
- Sıklıkla karın şişmesi
- Kusma ile sonlanan bulantı
- Kokulu ve beyazımsı renkte dışkı
- Sık sık kabız ya da ishal olma
- Özellikle çocuklarda mide şişmesi
- Mide ağrısı
- Çocuklarda iştah kaybı
Gelişme İle İlişkili Semptomlar
Gluten intoleransı olan çocukların bu rahatsızlıkları, boy ve kilo açısından yaşıtları gibi büyüyüp gelişemediklerinde de anlaşılabilir.
İki yaşın altındaki çocuklarda, progresif müsküler atrofi görülebilir ve bunun teşhisi iki yaşından sonra yapılırsa, bu rahatsızlıktan muzdarip olan çocuklar ergenliğe daha geç girebilirler.
Davranış İle İlişkili Semptomlar
Fiziksel belirtilerin yanı sıra, çocukların gluten intoleransı olup olmadığı davranışlarından da anlaşılabilir. Bu davranışlardan bazıları şunlardır:
- Ani ruh hali değişiklikleri
- Asabiyet
- Hiperaktivite
- Hissizlik
- Disleksi
- Otizm
Çocuklarda Gluten İntoleransı İle İlişkili Diğer Göstergeler
Demir Eksikliği Anemisi
Bu çölyak hastalarında görülen en yaygın semptomlardandır. Hastalık bağırsağa zarar verdiği ve bu yüzden de bağırsakta besin maddeleri emilemediği için belirli maddeler yeteri kadar alınamayabilir.
Demir eksikliği en sık rastlanan beslenme eksikliklerinden biridir. Bunun yanı sıra, kalsiyum, D vitamini ve potasyum eksikliği de görülebilir ve bundan dolayı çocukların kemiklerindeki mineral yoğunluğu daha az olabilir.
Dermatitis Herpetiformis
Dermatitis herpetifromis çölyak hastalığının ciltteki yansımasıdır. Bu cilt hastalığı ciltte kaşıntı ve su toplamasına neden olur ve temel nedeni bağırsaktaki gluten intoleransıdır. Kaşıntı genellikle dirsek, diz, gövde, kafa ve kalçada görülür.
Dermatitis herpetiformis genellikle çölyak hastalığından ötürü ince bağırsak duvarında gerçekleşen değişimlerle ilişkilendirilir fakat bu dermatit her zaman sindirim açısından bariz belirtilere sebep olmaz.
Uçuk
Uçuk oldukça yaygın olarak görülse de, bir çölyak hastalığı belirtisi olduğu pek bilinmez. Aft olarak da adlandırılan yuvarlak lezyonlar hafif şişlik yapar ve genelde diş etlerinde, yanakların iç kısmında ve dilin altında çıkarlar.
Gluten İntoleransı Riski Olan Gruplar
Her çocuk çölyak hastası olabilir, fakat; özellikle risk grubunda olanlar da vardır:
- Çölyak hastası 1. dereceden akrabası olanlar
- Tip 1 diyabet hastası olanlar
- Down sendromlu çocuklar
Bu hastalığı toplum bazında incelediğimizde, Kafkas halkında daha sık rastlandığını görebiliriz. Ayrıca, kadınlarda erkeklere göre daha sık görülür ve kalıtsal bir hastalıktır.
Çocuklarda gluten intoleransı yetişkinlere göre 5 kat daha fazladır. Şu an için bu hastalığın önüne geçilmesi mümkün değil ve tek tedavisi çocuklara gluten içeren gıdalar yedirmemek.
Çocuklarınız bu semptomları az da olsa gösteriyorsa, teşhis için doktorunuza başvurun. Eğer çölyak hastalığı teşhisi konursa, bir beslenme uzmanı sizinle glutensiz beslenme düzeni için gerekli bilgileri paylaşacaktır.
İşte; yararlı olacağını düşündüğümüz bir yazı daha!
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Leonard MM., Sapone A., Catassi C., Fasano A., Celiac disease and nonceliac gluten sensitivity: a review. JAMA, 2017. 318 (7): 647-656.
- Ahlawat, Rajni, Toba Weinstein, and Michael J. Pettei. (2017). “Vitamin D in pediatric gastrointestinal disease.” Current opinion in pediatrics 29.1 (2017): 122-127.
- Sharr, Christianne, et al. (2016). “Detecting celiac disease in patients with Down syndrome.” American Journal of Medical Genetics Part A 170.12: 3098-3105.
