Emzirme Mucizesi: Anne Sütü Nasıl Üretilir?
Bir çocuğun dünyaya gelmesi insan doğasının bir mucizesidir. Hamile kalma, gebelik ve doğum bu mucizenin birer parçasıdır.
Ama, kadınların vücudunda doğum yaptıktan sonra bir mucize daha oluşur: Süt üretimi başlar.
Göğüsler, kadın vücudunda bulunan ve çoğunlukla yağ dokusundan oluşan bezlerdir. Bu dokunun içinde, bebeğin ihtiyacı olan tüm anne sütü üretilir.
Anne sütü nasıl üretilir?
Bu besin kaynağı, alveoller denilen özel hücrelerden gelir. Bu süt, süt veren kanallar da denilen süt kanallarından göğüse ulaşır ve orada depolanır.
Özellikle de süt, meme başı çevresinde depolanır – burası, göğüs ucunun etrafındaki koyu renkli alandır.
Emzirme işleminin, bir kadının göğüs ya da göğüs ucu büyüklüğüyle herhangi bir ilgisi yoktur.
Boyutlar genellikle bir kadının sahip olduğu yağ bezlerinin sayısını belirleyen genetik mirasla ilgilidir.
Daha da ötesi, kadınların göğüsleri hamilelik sırasında büyür ve emzirme sırasında daha da büyümeye devam eder.
Bir kadının göğüslerinde neler olur?
Bir kadının göğüslerinin iç kısmında olan değişiklikler çıplak gözle görülebilir değişiklikler değildir.
Plasentanın gelişimi, vücutta progesteron ve östrojen gibi birkaç hormonun salgılanmasına sebep olur.
Bu hormonların amacı, annenin biyolojik sistemini canlandırmak ve güçlendirmektir. Bu da, emzirmeyi mümkün kılar.
Göğüsteki yağ dokusu ve birçok yağlı hücrenin altında bir kanallar ağı vardır. Hamilelik sırasında salgılanan hormonların sonucu olarak bu meme kanalları, hem sayıca artar hem de boyutları büyür.
Bu ağın içinde, kanallar daha küçük kanallara ayrılır. Bu daha küçük olan kanalların ucunda üzüm salkımına benzeyen alveoller bulunur.
Bu alveoller, annenin kanında, süt üretimi için gerekli olan en önemli kısımdır. Annenin kanı ayrıca, şeker, yağ ve protein sağlar.
Anne sütü üretildiğinde, küçük kaslardan oluşan bir ağ bu doğal ürünü daha küçük olan kanallara doğru iter.
Aynı küçük kaslar, bu gizli formüllü anne sütünü üretmek için bezleri sıkmaya başlar.
Bu karmaşık kanallar sistemi, anne sütünü daha büyük bir kanala doğru iter ve süt burada muhafaza edilir.
Anne sütü ne zaman üretilir?
Uzmanlar, yukarıda bahsettiğimiz kanallar ağının, doğumun üçüncü üç aylık döneminde oluştuğunu belirtiyor. Bu da, bebeğinizi erken doğum durumunda bile emzirebileceğinizi göstermektedir.
Doğumdan sonra iki ila dört gün içerisinde, anne sütü üretimi oldukça artar.
Kadının vücudu süt vermeye hazırlanırken, yüksek miktarda kan, alveollere gönderilir. Bu da kadınların göğüslerinin bu dönemde daha sıkı ve büyük olmasının sebebidir.
“İkinci kez doğum yapacak olan annelerde süt üretimi, ilk hamileliklerinde olduğundan daha önce başlar”
Çok miktarda süt üretimi ve göğüslerdeki kan damarlarının şişmesi, yeni anne olan kadınlarda acıya ve baskıya neden olur.
Öte yandan, yeni doğan bebeği ilk günlerde sıkça emzirmek, bu belirtileri önlemeye yardım eder.
İlk süt
Süt vermenin ilk aşaması sırasında, bir kadının göğüsleri kolostrum adı verilen ilk sütü salgılar. Bu sarımsı macun kıvamındaki madde yağ bakımından zayıf, protein bakımından zengin olan bir maddedir. Bu, bebeğin doğumdan sonraki ilk günlerindeki besin kaynağıdır.
Kolostrumun içeriği, yeni doğan bebeğin ilk kez kakasını yapmasını sağlar ve böylece rahatsızlık oluşmasını önlemiş olur. Buna ek olarak, kolostrum, bebeği hastalıklara karşı koruyan bağışıklık sistemi hücreleri ve antikorlara da güç verir.
Hamileliğin son haftasında kolostrum salgılamaya başlayan kadınlar da vardır. Hatta, bazı kadınlar, hamileliklerinin ikinci üç aylık döneminde bile kolostrum salgılamaya başlayabilir.
“İlk süt” olarak da bilinen kolostrum, alveoller çözülüp akmaya başladığında oluşur. Sonuç olarak, rahatça hazmedilebilen bu sıvı, süt kanalları aracıyla göğüs ucuna ulaşır.
Bir bebek meme ucunu emmeye başladığında hipofiz bezesi çalışmaya başlar. Bunun sonucu olarak da, bu beze oksitosin ve prolaktin salgılar. Oksitosinin görevi de göğüslerin büzülmesini sağlamaktır.
Bir kadın emzirirken, bebeğin emmesi meme ucu ve çevresine baskı yapar.
Bu baskı, annenin göğsünde bir fışkırtma refleksine sebep olur ve süt dışarı çıkar. Bu mekanizma sütün bebeğin ağzına ulaşmasını sağlar.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Uvnas-Moberg K, et al. (2020) Maternal plasma levels of oxytocin during breastfeeding—A systematic review. PLoS ONE 15(8): e0235806. https://doi.org/10.1371/
- Lawrence R, Lawrence R. Mama y fisiología de la lactancia. Capítulo 11. En Robert Resnik MD et al. Creasy & Resnik. Medicina materno-fetal. 8va Edición. 2020 Elsevier España. Año 2020.
- Hernandez Aguilar, M.T. (2019) Leche materna: ¿cómo se produce? Familia y Salud, de la Asociación Española de Pediatras de Atención Primaria. Disponible en: https://www.familiaysalud.es/vivimos-sanos/lactancia-materna/los-inicios-son-importantes/leche-materna-como-se-produce
- Eriksen KG., Christensen SH., Lind MV., Michaelsen KF. (2018) Human milk composition and infant growth. Curr Opin Clin Nutr Metab Care, 2018. 21 (3): 200-206.
- Menchetti L., Traina G., Tomasello G., Casagrande Proietti P., et al. (2016) Potential benefits of colostrum in gastrointestinal diseases. Front Biosci, 2016. 8: 331-51.
- Healthy Children. American Academy of Pediatrics. Cómo se prepara su cuerpo para la lactancia materna. Año 2015. Disponible en https://www.healthychildren.org/Spanish/ages-stages/prenatal/delivery-beyond/Paginas/How-Your-Body-Prepares-For-Breastfeeding.aspx? gclid=CjwKCAjwiLGGBhAqEiwAgq3q_vMEqTOckG5KwLHjmL0Utk7o5uS2EjnBN0r0_JlTZMpOVFCqYB08dRoCeZEQAvD_BwE
- Kent, J.C., Mitoulas, L.R., Cregan, M.D., Ramsay, D.T., Doherty, D.A., Hartmann, P.E. (2006). Cantidad y frecuencia de amamantamientos y contenido graso de la leche materna a lo largo del día https://www.womenshealth.gov/themes/custom/owh_uswds/assets/img/exit-disclaimer.png"/> Pediatrics; 117(3): e387-e395.
- Comité de Lactancia Materna de la Asociación Española de Pediatría. (2004) Lactancia Materna: Guía para profesionales. Ergón. Madrid. 2004. p 250-251. Disponible en: https://www.ascalema.es/wp-content/uploads/2014/10/Comit%C3%A9-de-Lactancia-Materna-de-la-AEP.-Lactancia-materna.-gu%C3%ADa-para-profesionales.-2004.pdf.
- Drugs. Cómo Los Senos Producen Leche. Disponible en: https://www.drugs.com/cg_esp/c%C3%B3mo-los-senos-producen-leche.html.
- KenHub. Glándula pituitaria. Disponible en: https://www.kenhub.com/es/library/anatomia-es/hipofisis-glandula-pituitaria.
- Clínica Mayo. Placenta: cómo funciona, qué es lo normal. Disponible en: https://www.mayoclinic.org/es-es/healthy-lifestyle/pregnancy-week-by-week/in-depth/placenta/art-20044425.
- Cirugías de la mama. Anatomía de la mama. Disponible en: https://www.cirugiasdelamama.com/anatomia-de-la-mama.
- Barnaclínic+. Estrógenos: ¿Qué son, cómo se producen y qué función tienen? Disponible en: https://www.barnaclinic.com/blog/womens-health/estrogenos/.
- Cigna. Leche de transición. Disponible en: https://www.cigna.com/es-us/knowledge-center/hw/leche-de-transicin-ue5267.