Çocuklara Okuma Nasıl Öğretilir?
Küçük yaşlardan itibaren, hatta henüz bir yaşından itibaren çocukların kitaplar ve kitap okuma dünyasına ilgi duydukları bilinen bir gerçektir. Çocuklara bu alışkanlığı aşılamak, etraflarında yaşayan insanların kendilerini bu amaca adamaları ve gerekli çabayı göstermeleri ile doğrudan bağlantılı bir konudur. Çocukların çok küçük yaşlardan itibaren kitaplarla aralarında güzel bir bağ oluşturmaları okumanın tadını almalarını sağlayacak ve bu alışkanlıklarını şüphesiz hayatları boyunca devam ettireceklerdir.
Okumak, çocuğun kişiliği, etrafındaki insanlar ve diğer dış etkileri de içeren pek çok faktöre bağlı olan aşamalı bir süreçtir. Bununla birlikte çocuklara bu aktivitede yardımcı olacak çok sayıda yönlendirici ya da destekleyici unsur bulunmaktadır. Çocukların dikkatlerini teşvik etmek, okumayı öğrenmeleri için en iyi yöntem olarak ön plana çıkmaktadır.
Çocuklara Okumayı Öğretme Konusunda Öneriler
Onlara Yaşlarına ve Zevklerine Uygun Basit Kitaplar Sunun
Bu kural her ne kadar çok temel ve açık gibi görünse de çoğu kez uyulmayan bir detay olarak karşımıza çıkmaktadır. Çocukların yaşlarına uygun kitap seçimi son derece önemlidir. Elbette bunun yanında hoşlandıkları ve keyif aldıkları kitapların okutulması da bir o kadar önemli bir konudur.
Örnek olarak iki ya da üç yaşlarındaki bir çocuk için kitap seçmemiz gerekiyorsa, içeriğinde bol miktarda resim ve çizim olan, basit ve kısa cümlelerin bulunduğu ve kolay bir biçimde anlayabilecekleri seçenekleri değerlendirmek doğru olacaktır.
Eğer bir bebek için kitap seçiyorsak, yazıların müzikal nitelikte olması, kafiyeli cümleler bulunması ve sesli kitap olması en uygun seçenek olacaktır. Kitapçılarda bu özelliklere sahip çok sayıda ve farklı türlerde kitap bulmak mümkündür.
Okumaya Ek Aktiviteler Yapmak
El sanatları çocukların en sevdikleri uğraşlar arasında yer almaktadır. Bu nedenle çocukları teşvik etmek için tercih edilebilecek seçeneklerden biri de, okuduktan sonra el işleri ile uğraşmak olabilir. Çocuğun sevdiği karakterlerin resimlerini çizmek ya da bunlardan kuklalar yapmak tercih edebileceğiniz aktivitelerden sadece birkaçıdır. Bu sayede çocuklar okudukları hikayeye daha fazla odaklanacak ve bunun sonucunda da detayları daha iyi kavrama şansını yakalayacaklardır.
Çocuklara Okumayı Öğretmek İçin Diğer Faydalı Yöntemler
Kitaplarla Vakit Geçirerek Onlara Örnek Olun
Diğer yazılarımızda da ifade ettiğimiz gibi, çocukların önünde yaptığımız her şeyin pozitif bir yaklaşım ve davranış biçimi ile yapılması gerekmektedir. Çocuklar ancak bu biçimde yetişkinlerin de bu aktivitelerden nasıl keyif aldıklarını görecek ve kendileri de bu şekilde davranmak isteyeceklerdir.
Bu nedenle günlük ya da haftalık olarak okumaya ayırdığınız zaman, bu zaman dilimlerinden aldığınız keyif ve elinizde tuttuğunuz kitaptan zevk almanız son derece önemlidir. Yani yetişkinler olarak bizim dikkatimizi çekmeyen ya da hoşlanmadığımız bir aktivite için çocukları zorlamak mantıklı bir davranış biçimi olmayacaktır.
Bu bağlamda, çocukları zorlama konusunda akılda tutulması gereken önemli bir detay da, okuma konusunda daha hevesli ve istekli olacakları günlerin yanında, okumak istemeyecekleri günlerin de olacağıdır. Bu nedenle çocukları bu konuda zorlamanın onların kitap okumaktan keyif almalarını engelleyeceğini bilmek önemlidir.
Çocuklara Okumayı Öğretirken Kitaplar Hakkında Bilgi Verin
Çocukları okuma ile tanıştırma aşamasında dikkat edilmesi gereken en önemli konulardan biri de hangi tür kitaplardan keyif aldıklarını, yani okuma zevklerini bilmektir. Çocukların okuma zevklerini keşfedebilmek için, okuduğumuz hikayeler hakkında onlarla sohbet etmemiz gerekir. Bu tür sohbetler, okuma zevklerine ek olarak anne ve babaların çocukları ile karmaşık konuları tartışmalarına ya da bir hikaye olmadan onlara açıklamanın zor olduğu konuları daha kolay bir biçimde anlamalarını sağlamaya yardımcı olacaktır.
Bunlara ek olarak çocuk kitaplarındaki resimler ve çizimler de oldukça önemlidir. Bu tür özellikler kendi başlarına herhangi bir metin dahi olmadan bir hikayenin anlatımını sağlayabilecek özellikte olabilir. Çocuk kitaplarındaki her bir resim, duyguların ve hislerin ifade edilmesinde ve çocuklarla konuşmamız gereken önemli konuların açıklanmasında son derece faydalı birer yardımcı niteliği taşımaktadır.
Ayrıca bu sayede ufaklıkların kendilerini ifade yeteneklerini geliştirmelerinin önünü de açmış oluruz. Bu özellik, kişiliklerinin gelişmesi ve okul dönemi açısından son derece önemli bir ayrıntıdır.
Okumayı Özel Bir Şeye Dönüştürün
Bir çocuğun okumaya başlamasını sağlamanın temel amacı, bir süre sonra kitapların tadına varmasına neden olacak yolu açmaktır. Bu ise çocuğun kitapları hobileri arasına koymasını sağlayacak küçük dokunuşlar ve motivasyonlarla gerçekleştirilebilir.
Bir kütüphaneye gitmek, küçük bir kart hazırlamak, okuduğunuz tüm kitaplardan oluşan bir albüm yapmak ya da kişisel bir kitap hediye etmek gibi seçenekler, evde okuma alışkanlığını çocuklar için özel ve eğlenceli bir hale dönüştürebilir.