Çocuklarda Pygmalion Etkisi: Bilmeniz Gerekenler

Pygmalion etkisi, çocuklarınıza yüklediğiniz beklentilerin onların performansına etki ettiğini gösterir. Peki çocuğunuzun sağlıklı bir öz saygı geliştirmesini nasıl sağlarsınız?

Yetişkinlerin çocuklarına karşı olan beklentileri ve tutumları ne kadar etkilidir? Bu yazımızda, çocuklarda Pygmalion etkisi ile ebeveynlerin çocukların performansı üzerindeki etkisiyle olan bağlantısını analiz edeceğiz.

Çocuklarda Pygmalion etkisi 1960 yıllarının sonuna doğru keşfedildi. Öğretmenlerin beklentilerinin öğrencilerin performansını etkilediği fark edilmişti. Öğretmenlerin kullandığı yöntemler her durum için ayrı ayrı incelendi.

Bu fenomen adını Kıbrıs’ın eski heykeltıraşından almıştır. Efsaneye göre Pygmalion’un gerçek bir kadın gibi davrandığı Galatea adında bir heykeli vardı.

Bir gece tanrıça Afrodit’in hikmetiyle heykeltıraşın bu eseri canlı bir insana dönüştü. Pygmalion bir gün bunun olacağına hep inanıyordu ve dileği gerçek olmuştu.

Pygmalion etkisi de insanların başka insanlar üzerine yüklediği güven ve beklentilerin yarattığı durumu tanımlamak için kullanılır.

Pygmalion etkisi çocukları nasıl etkiler?

Çocukların ebeveynlerini ve öğretmenlerini rol model olarak gördüğünü hepimiz biliyoruz. Bu yüzden onlara karşı kullandığımız kelimeler, jestler ve güven duyduğumuzu göstermek için yaptığımız şeyler onlar üzerinde büyük bir etki yaratır.

Hatta bunun altında yatan açıklama sandığınızdan da basit: çocuklar kendilerini onlara öğrettiğiniz şekillerde görür. Onların yeteneklerine güvenmediğiniz zaman, büyük ihtimalle farklı alanlarda başarı yakalama şanslarını da hatrı sayılır şekilde azaltmış olursunuz.

Çocuklarda Pygmalion etkisi, çocuğun öz saygısını ortaya koyması gereken aktivitelerdeki performansını olumsuz yönde etkiler. Bu yüzden hayatın farklı alanlarında kendini şu şekilde gösterir:

• Eğitim hayatı boyunca.
• Spor, sanat veya herhangi başka bir aktivitede.
• Çevresiyle olan ilişkisinde: ebeveynler, kardeşler, arkadaşlar, öğretmenler vs.

Yetişkinlerin hangi eylemleri çocukları etkiler?

İşte ebeveynlerin çocukların özgüvenini teşvik etmek için günlük hayatta yaptığı eylemler:

• Dil: Çocuğunuza karşı kullandığınız tonlama ve kelimeler, onun duygularını başkalarına nasıl ifade edeceğini belirler. Çocukları ikna etmek çok kolaydır ve sizin ona karşı gösterdiğiniz güven eksikliğini ve şüphelerinizi hemen fark ederler.
• Jestler: Sözlü olmayan dil de en az konuştuğunuz kelimeler kadar önemlidir.
• İlgi: Çocuklar, onların iyi olduğunu düşündüğünüz aktiviteler konusunda onlara yardımcı olmak ve tavsiye vermek için çaba harcadığınızda bunu fark eder. Aksine, sizin beklentileriniz düşükse onlar da o aktiviteye daha az ilgi gösterirler.
• Katılım: Çocuğunuzun kazanacağını düşündüğünüz oyunlara katılır, kaybedeceğini düşündüğünüz oyunlara katılmazsanız onun da kazanacağı oyuna katılma ihtimali artacaktır. Bu bir önceki konuya benzer.
• Talep: Beklentiniz düşükse siz de daha az eforla yetinirsiniz ve bu da dışarıdan anlaşılır.

Çocuklarda Pygmalion etkisi: negatif sonuçları

Çocuğunuza ona güvendiğinizi ve başaracağını defalarca kez söyleseniz bile o bu konuda samimi olup olmadığınızı jest ve davranışlarınızdan anlar. Ayrıca problemlerini ona hiçbir sorumluluk yüklemeden siz çözerseniz, bunu kendi kendine beceremeyeceğini düşünmesine sebep olursunuz.

Bunu daha da ileri götürür, onun hayatıyla ve geleceğiyle ilgili kararları onunla konuşmadan verirseniz kendi kararlarını kendisinin alma becerisini ciddi anlamda engellemiş olursunuz.

Bu hangi kıyafeti giyeceği gibi günlük meselelerden, hangi okula ya da spora başlayacağı gibi önemli konuların hepsini kapsar.

Kendi ailesi fikirlerini önemsemez ve kendi adına sorumluluk almasına izin vermezse, bu çocuğun başkalarıyla olan ilişkisi nasıl olur?

Çocuklarda Pygmalion etkisi: iyi yanları

Çocuklarda Pygmalion etkisini avantaja çevirmek için çocuğunuzun potansiyeline ulaşmasına yardımcı olmalısınız. Şüphesiz ki bu, onu çok iyi yapamadığı şeyler üzerinden eleştirmekten çok daha verimli olacaktır. Ancak onun hoşlandığı şeyleri ve yeteneklerini kendi kendine keşfetmesine de izin verin ki bu süreci daha faydalı hale getirmiş olun.

Çocuğunun gelişimine güvenen ve onu takdir eden bir ebeveyn olmanız da ayrıca önemlidir. Böylece çabalarına devam etmesi için ihtiyacı olan motivasyonu ona vermiş olursunuz. Bunun yanı sıra, hedeflerine ulaşmasının mümkün olduğuna olan inancını da desteklemiş olursunuz.

Dikkatli olun. Bütün bunlar onu kandırmanız ve her şeyi yapabileceğine inandırmanız anlamına gelmiyor. Sınırlar ve başarısızlıklar da hayatın bir parçasıdır. İşin aslı, çocuğunuzun bu engelleri aşmak için çabalaması gerektiğini anlamasına yardımcı olmaktır.

Sonuç olarak, çocuklarda Pygmalion etkisi hem çok iyi hem de çok kötü sonuçlar doğurabilir. Çocuğun gelişimi için çok önemli bir araç olabileceği gibi, ulaşılması çok zor bir çıta da yaratabilir. Sonuçlar çocuğunuza karşı olan tutumunuza göre değişecektir.