Çocuğun İyi Davranışlarına Nasıl Karşılık Verilir?

Anne babaların tutumları, çocuklar için referans noktasıdır. Bu nedenle, çocuğumuzun iyi davranışlar geliştirmesine yardımcı olacak stratejiler geliştirmeliyiz.

Ebeveynin çocuğun iyi davranışlarına verdiği karşılık, onun eğitimi ve gelişimi için son derece önemlidir. Aşağıda, çocuğunuzun pozitif eylemlerini ödüllendirmek için tavsiyeler paylaşacağız.

Çocuğun iyi davranışına nasıl karşılık verilir?

ABD Sağlık ve İnsan Hizmetleri Bakanlığı tarafından sunulan aşağıdaki tavsiyeler, bir yandan uygun davranmanın bir sorumluluk  olduğunu hatırlatırken bir yandan da çocukların iyi davranışlarına doğru karşılık vermek gerektiğinin önemini vurgular.

Bu bakanlık ayrıca çocukların iyi eylemleri sayesinde ödüllendirilmeyi öğrenmesini sağlamak için stratejiler geliştirmektedir. En iyi tavsiyelerden bazıları aşağıdaki gibidir:

Övgü türleri

Pek çok durumda, çocuğumuzun iyi davranışlarını takdir etmeliyiz. Bununla birlikte, övgünün hangi türü doğrudur? Bazı övgüler her çocuk için geçerli olabilse de, bazıları da ilgisiz olabilmektedir. Çocuğun yüksek miktarda çaba gösterdiği durumlarda kullanılabilecek belirli takdir etme ve övme yöntemleri vardır.

Zor konularda başarılı olan ve iyi bir akademik başarı gösteren çocuklarda bu yöntemler kullanılabilir. Bununla birlikte, önemli olan ancak çok fazla beceri ve çaba gerektirmeyen, örneğin masayı toplamak gibi davranışlar da övgü gerektirir.

Övgü, mutlaka sözlü olmak zorunda değildir. Sarılmak veya bir beşlik çakmak gibi beden diliyle de ifade edilebilir. Burada asıl önemli olan, çocuğun iyi davranışını takdir etmek ve ebeveynin sevgisini göstermektir.

Pozitif ilgi

Ebeveynin davranışı her zaman önemlidir çünkü çocuğun karakterini doğrudan etkileyebilir. Anne babalarından olumsuz tutum ve karşılık gören çocuklar, onları rol model olarak alarak uygunsuz davranmaya başlıyorlar.

Bu sebepten, öfkeli cevaplar veya yardımı dokunmayan tutumlardan uzak durmak önemlidir. Öte yandan, pozitif ilgi iyi davranışa verilen bir karşılıktır. Örneğin çocuğunuz okulda iyi notlar almışsa, bunu akşam yemeği sırasında gündeme getirebilirsiniz.

Böylece, çocuğunuz yaptığının doğru olduğunu anlar ve tebrik edilmek, bu eylemi tekrarlama isteğine sebep olur. Bununla birlikte, çok fazla pozitif ilginin ayrıca zararlı olabileceğini belirtmek gerekir. Övgü, aşırı miktarda olmamalıdır. Aksi takdirde, çocuk doğru şeyi yaptığını düşünerek değil övgü almak için iyi davranır.

Çocukların davranışlarını iyileştirmede kilit noktalar

Olumlu pekiştirme teknikleri, çocuğun iyi davranışlarını teşvik etmede son derece faydalı olabilir. Bu yöntemler, sadece davranış problemlerinden kaçınmak için değil, istenilen davranışlar geliştirmek için de etkilidir.

• İyi davranışlar her zaman ödüllendirilmeli, kötü davranışlar ise göz ardı edilmelidir. Ödül olarak, bir gülümseme, sarılma veya iltifat kullanılabilir. Bir diğer ödül ise dışarı çıkmak veya film izlemektir.
• Ebeveyn, çocuklarının başarılarına her zaman minnet göstermeli ve bunlardan gurur duymalıdır. Böylece bu davranışları teşvik edebilir ve daha güçlü bir öz saygı geliştirebilirsiniz.
• Olumsuz tutumların altını çizdiğinizde, sadece daha fazla olumsuz tutumla karşılaşmış olursunuz. Bu tekniğin en zor kısmı öfke nöbetiyle karşılaştığınızda sakinliğinizi koruyabilmektir ancak çocuğunuzun iyi davranmasını istiyorsanız bunu başarmalısınız.

• Kullandığınız teknik konusunda istikrarlı ve azimli olun. Bunu başarmak kolay olmayabilir çünkü her çocuk aynı değildir ve çok farklı tutumlara sahip olabilir.
• Rutinler ve alışkanlıklar belirlemek, uyuşmazlıkların daha katlanılabilir hale gelmesine yardımcı olabilir. Örneğin, uyku vakti geldiğinde çocuğunuza her gece “Mavi pijamalarını mı yoksa yeşil pijamalarını mı giymek istersin?” diye sorun. Sürecin içine dahil olduğunda, çocuk daha iyi karşılık verir.

Değerleri ve iyi davranışları evde öğretmek, çocuğunuzun hem sosyal hem de kişisel olarak iyi tutum sergilemesini sağlamada kilit rol oynar. Ebeveynler, tepkilerinin çocukları için bir ayna görevi gördüğünü hatırlamalıdır ve her durumda doğru davranmalıdır.