Ne Zaman Bir Çocuk Psikoloğuna Gitmek Gerekir?

Her ne kadar bir çocuk psikoloğuna gitmek bazı tereddütlere neden olsa da, kimi zaman bunun gerekli olduğunun bilinmesi gerekir. Eğer çocuğunuzun yaşantısını ve mutluluğunu olumsuz yönde etkileyen bir durum, duygusal bir değişim ya da davranış gözlüyorsanız, uzman yardımı almanız faydalı olacaktır.

Anne ve baba olmanın yazılı birtakım kuralları bulunmaz. Her zaman çocuklarımız için elimizden gelenin en iyisini yapmaya çalışırız. Ancak yine de kimi zaman bizi aşan konular olduğunu hisseder ve bir yardıma ihtiyaç duyarız. Bu bağlamda, bir çocuk psikoloğuna gitmek insanlar arasında şüphe ve korku yaratsa da, çoğu kez bu tercihin izlenmesi gereken en doğru yöntem olduğu ortaya çıkmaktadır.

Normal Nedir?

Tüm anne ve babalar belirli bir aşamada çocuklarının davranışlarının normal olup olmadığını, bazı davranışlarının geçici olup olmadığını ya da bu konuda endişe edilecek bir durum bulunup bulunmadığını merak ederler. Hemen umutsuzluğa kapılmak yerine, çocukların gelişim süreçleri içinde farklı evrelerden geçtiklerini bilmek ve bu sürecin onların gelişiminin doğal bir parçası olduğunun bilincinde olmak faydalı olacaktır.

Örnek olarak, çocukların iki yaş dolaylarında genel olarak olumsuz tavırları ve sık öfke nöbetlerinin bulunması son derece normal bir durumdur. Benzer şekilde, yedi yaşına kadar çocukların odaklanma zorluğu çekmesi ya da heyecanlandıklarında hareketlerini düzenleme konusunda sorunlar yaşamaları da sık rastlanan bir durumdur.

Yani aslında belirli yaş gruplarındaki çocukların çeşitli davranış biçimlerine sahip olmaları ya da farklı korkularının olması doğaldır. Bu tür durumlar, çocuklar büyüdükçe kendiliğinden ortadan kalkacaktır. Diğer yandan, çocuğun kişilik özelliklerinin de bu açıdan önemli bir rol oynadığının altını çizmek gerekir. Örnek olarak içe kapanık bir çocuk daha çok yalnız kalmaktan hoşlanırken, daha hareketli bir çocuğun ise etrafındaki insanlarla etkileşim ihtiyacı daha fazla olacaktır.

Çocuğun herhangi bir davranışını problemli olarak sınıflandırmadan önce, bu hareketin onun gelişim sürecinin bir parçası mı yoksa çocuğun kişiliğinin yarattığı bir durum mu olduğunu net bir biçimde belirlemek gerekir.

Ayrıca bazı durumlarda da müdahale edilmesi gereken davranışların çocuğun değil, anne ve babaların davranış biçimleri olması gerektiği de dikkat edilmesi gereken ayrıntılar arasındadır. Yani anne ve babalar olarak çocuklarımıza karşı kimi zaman aşırı derecede talep eden ya da fazla korumacı davranıyor olabiliriz. Bu durum sonucunda da aslında onlara yönelik oluşturduğumuz fikirler gerçekçi olmayabilir. Eğer böyle bir durumla karşı karşıya kaldığınızı düşünüyorsanız, anne ve babaları yönlendirici özel bir psikolog desteği sorunu çözmeniz için yardımcı olacaktır.

Bir Çocuk Psikoloğuna Ne Zaman Gitmek Gerekir?

Maalesef günümüzde çocuklarımızı bir psikoloğa götürme konusu halen bir tabu olarak görülmektedir. Bazı anne ve babalar bunun gerekli olmadığını düşünürken, kimileri ise çocuk psikoloğuna gitmenin bir zayıflık ya da eksiklik göstergesi olduğuna inanmaktadırlar.

Ancak bazı durumların zamanla çözülmesi gereken özelliklere sahip olduğunu unutmamak gerekir. Çocuğun hayatında, anne ve babanın ayrılması ya da okul değiştirme gibi önemli bir değişiklik olduğunda, onun bu yeni duruma alışması için belirli bir zamana ihtiyacı olacaktır. Ancak yine de çocuğun adaptasyon sağlama konusunda zorluklar yaşaması olasılıklar içindedir. Bu durumda ise sürekli olarak tetikte olmak son derece uygun bir davranış biçimi olacaktır.

Benzer şekilde, eğer yararlı ve gerekli olacağına inanıyorsak çocukların bu tür geçiş süreçlerini daha sağlıklı bir biçimde atlatmalarına yardımcı olmak için bir psikolog desteğine başvurabiliriz. Kimi zaman önceden önlemleri almak, sorun çıktıktan sonra tedavisi için uğraşmaktan daha kolaydır. Bu bağlamda, psikolog desteği çocuğu olumsuz yönde etkileyen ya da onu aşırı derecede bunaltan bazı durumları aşmasında oldukça faydalı olacaktır.

Diğer yandan, hiç zaman kaybetmeden hareket etmemizin gerekebileceği bazı durumların olduğunu da akıldan çıkarmamak gerekir. Eğer bu konuda yeterince hassas davranmazsak, sorunun belirtileri daha kötüleşebilir ya da kronik hale gelebilir. Bunun da ötesinde, çocuğun yaşadığı soruna bir çözüm üretemediğimiz sürece o da çocukluğunun bir kısmını hep kayıp olarak hissedecektir.

Akıldan Çıkarılmaması Gerekenler

Bir çocuk psikoloğuna gidip gitmeme konusunda karar vermeniz için aklınızda bulundurmanız gereken temel parametreleri şu şekilde sıralayabiliriz:

• Normalin dışına çıkan davranışlar. Çocuğumuz genel olarak diğer çocuklardan çok farklı davranışlar sergiliyor ya da davranışlarında her gün ciddi derecede farklılıklar gösteriyor olabilir. Bu nedenle, çocuğumuzun hem gelişim sürecini hem de kişilik özelliklerini bilmek çok önemlidir.
• Süre. Eğer anormal davranışlar aylarca devam ediyorsa, bir profesyonele başvurma seçeneğini ciddi biçimde düşünmeliyiz. Bu tür durumlar, çocuğun karşı karşıya kaldığı sorunlarla tek başına baş edemediği ve yardıma ihtiyaç duyduğunun bir göstergesi olabilir.
• Günlük yaşantıya etkisi. Eğer bir davranış şekli, duyduğu bir korku ya da duygusal bir durum onun günlük yaşantısını etkiliyor ve sağlığı üzerinde olumsuz bir etki yaratıyorsa hemen bir yardım almanın zamanı gelmiş demektir. Bu şekilde çok uzun bir süre geçmemiş olsa bile, böyle bir durumun etkileri geniş çaplı olarak hissedildiğinde derhal uzman yardımına başvurmak gerekmektedir.
• Tıbbi bir açıklaması olmayan fiziksel semptomlar. Eğer çocuğun sık sık başı ya da karnı ağrıyorsa veya herhangi bir nedene bağlı olmayan cilt problemleri yaşıyorsa, birtakım duygusal sorunların yol açtığı somatizasyon (zihinsel olayların organik belirtiler biçiminde ortaya çıkması) durumu ile karşı karşıya olduğumuzu söyleyebiliriz.