Çocuklarda Seçici Konuşmazlık Nedir?

Çocuklarda seçici konuşmazlık düşünüldüğünden daha ciddi bir konudur. Birçok çocukta aniden başlar ve çoğu ebeveyn bunu bir hastalık olarak görmez. Seçici konuşmazlık bir çocuğun konuşmayı bildiği zamanlarda bile farklı ortamlarda sessiz kalmayı tercih etmesidir.

Bu durumla karşı karşıya kaldığımız zamanlarda çocuğumuza davranma şeklimiz her zaman doğru olmayabilir. Seçici konuşmazlık stres altında hissetmeye ve sabrımızı kaybetmemize sebep olabilir. Fakat psikologlar aslında bunun ileride doğabilecek sorunları önlemek için tedavi edilmesi gereken bir hastalık olduğuna dikkat çekiyor. Bu demek oluyor ki eğer seçici konuşmazlığa herhangi bir müdahalede bulunmazsak daha kötü bir hal alabilir.

Uzmanlar bu hastalığın semptomlarını fark ettiğimizde bir sağlık uzmanına danışmamızı tavsiye ediyorlar. Bu yazıda size seçici konuşmazlığın nasıl kendini belli ettiğinden ve çocuğunuzda belirtileri görüldüğünde ne yapmanız gerektiğinden bahsedeceğiz.

Seçici Konuşmazlığın Belirtileri

Psikologlara göre seçici konuşmazlık sadece çocuğun konuşmak istemediği zamanlarda kendini göstermez. Çocuğunuzda bu hastalığın var olduğuna dair başka belirtiler de vardır. Bunlar:

• Yabancıların ya da her zaman görüşmediği kişilerin olduğu ortamlarda anksiyete
• Çoğu zaman utangaçlık
• Bazı durumlarda konuşma güçlüğü ve yetersizliği. Örneğin parklar, okul ve halka açık alanlar gibi. Fakat ev ortamında çocuğunuz arkadaşlarıyla ve aile üyeleriyle rahatlıkla konuşup sosyalleşebilir.

Bu hastalığın çocuğunuzu etkileyip etkilemediğini anlamak için bir aydan fazla bir süre boyunca çocuğunuzun bu şekilde davranıp davranmadığını takip edin. Bu belirtilerin çocuğunuzda yeni bir çevreye adapte olurken ya da okulun ilk günü görülmesi yanılmanıza sebep olabilir.

Bazı çocukların bazı ortamlarda utangaç davranmaları ve konuşmak istememeleri oldukça normaldir. Asıl problem bu davranış biçimini aylar boyu sürdürüldüğü zaman ortaya çıkar.

Seçici konuşmazlık nasıl tedavi edilir

Çocuklarımıza seçici konuşmazlığı aşma konusunda yardım etmenin yolu bu davranış biçimini sergiledikleri dönemlerde onlara nasıl davrandığımızdan geçer. Eğer yeteri kadar ilgili olmazsak farkına varmadan psikolojik sorunlara yol açabiliriz çünkü bu onların kontrolü altında olmayan bir durumdur. Bunu düzeltebilmek için uzmanlar aşağıdaki çözümleri öneriyor.

• Çocuğunuzun sosyal ilişkilerini dengelemeye çalışın çünkü kişisel ilişkileri stabil olmalıdır. Bu bağlamda, aile ve yakın arkadaşların problemin farkında olup çözme konusunda işbirliği yapmaları gerekir.
• Grup aktiviteleri düzenleyin, arkadaşlarını davet edip yaşıtları ile vakit geçirmesini sağlayın. 
• Tedavi etme konusunda belirleyici faktör çocuğunuzun özsaygısını desteklemektir. Aşırı korumacılıktan sakının çünkü bu onların özgüvenini sınırlar. Ufak işleri kendi başlarına halletmelerine izin vermek becerilerine güvenmeleri konusunda yardımcı olur ve bu işler konuşabilecekleri bir konu yaratır. 

  

• Açık ve anlaşılır bir şekilde çocuğunuzun erdemlerinin değerli olduğunu belli etmeniz etrafındakilerin ona değer verdiğini ve saygı duyduğunu anlaması konusunda çocuğunuza yardımcı olacaktır.
• Ebeveynler ve çocuklar arasında geçen konuşmalar çok önemlidir. Onları dikkatlice dinleyin ki sizle konuşurken ilgili ve özgüvenli hissetsinler. Bazen çocuklarımız onlara yeterince ilgili davranmadığımızı düşünerek konuşmaktan sakınırlar.
• Konuşmadıkları zamanlarda olduğu gibi iyi bir şekilde iletişim kurduklarında da onları teşvik etmek önemlidir. İletişim kurmadıklarında onları eleştirmekten kaçının. Unutmayın ki amacımız mükemmel olmalarını beklemek değil onları iletişim kurma konusunda cesaretlendirmek ve sessizliği geride bırakmalarını sağlamaktır.
• Diğer çocuklarla ve kardeşleriyle karşılaştırmak da onlara en çok zarar veren şeydir. Başkaları yaptığı için değil kendi istekleri doğrultusunda iletişim kurmalarına izin verin.
• Belirti gösterdiklerinde onları utangaç olarak nitelendirmeyin. Etiket koymak onlara baskı uygulamak kadar zarar verici bir eylemdir.