Uterus Mukozası Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Uterus mukozası ya da endometriyum, rahmin içinde yumurtaların yerleştiği ve gebeliğin ilk haftalarında bu yumurtaların geliştikleri mukus zarıdır. Bu zar, rahmin içindeki üç katmanlı dokudan biridir.
Uterus Mukozası ve Özellikleri
Uterus mukozası ilk morfolojik değişimlerin gerçekleşmesi ve cinsiyet hormonlarının salınımı ile ilgili fonksiyonların yerine getirilmesi için gerekli durumlara zemin hazırlar. Bu süreç, plasenta oluşana dek bu şekilde ilerler. Plesanta, hazır olduğunda anne ile bebek arasında besin maddeleri ve oksijeni taşıma görevini üstlenir.
Cinsiyet hormonlarının aktif olmadığı ergenlik ve menopoz dönemlerinde uterus mukozasının şekli ve boyutu korunur. Kadınlar ilk regl döngüsünü yaşadıktan sonra, rahim kendini her menstrüel döngüde döllenmiş bir yumurtanın oluşumu için hazırlar.
Yumurtanın hazırlanması için uterus mukozası kalın, bol damarlı bir doku halini alır. Eğer döllenme gerçekleşmezse, uterus mukozasının dış (fonksiyonel) kısmı dışarı atılır ve bu da regl kanı olarak vücuttan gönderilir.
Uterus Mukozasının Fazları
Menstrüel döngü başladığı zaman, uterus mukozası ultrasonda oldukça rahat bir biçimde görülebilen üç fazdan geçer.
Menstrüel Faz
Bu fazda, uterus mukozası rahim duvarından ayrılır, kalın beyaz bir tabaka halinde görülür. Bu tabakanın bazen regl kanına karışmış biçimde görülmesi mümkündür. Bu aşamada, endometriyum 1 ile 2 milimetre arasında olabilir. Menstrüel fazda rahim kasılır ve bundan dolayı da duvardaki tabaka dışarı atılır.
Foliküler Faz
Menstrüel süreç bitmeye yakın, yumurtanın vücudu uyarmasına cevaben foliküler faz başlar. Bu fazda, endometriyum normal boyutu olan 9-14 milimetreye ulaşana dek, günde 0.5 milimetre büyüyen 3 paralel tabaka görebilirsiniz.
Luteal Faz
Bu faz, post-ovulatuar faz olarak da bilinir. Luteal fazda, endometriyum döllenmiş yumurtayı almaya hazırdır.
Bu fazda, progesteron foliküler fazda oluşan üç tabakayı iç çepere eklenmeleri için kalınlaştırır. Regl başladığında, tek bir homojen çeper oluşmuş olur.
Uterus Mukozasına Etki Eden Hastalıklar
Vücudun diğer tüm kısımları gibi, endometriyum da bakteri ve protozoan saldırılarına açıktır. Böyle bir şey gerçekleşirse, bu durum endometriyozise, yani; endometriyumun iltihaplanmasına neden olabilir.
Bu iltihaplanmaların olası nedenlerinden biri spiral kullanımıdır. Endometriyozis kadınların %15’ini kişinin üretken döneminde etkiler.
Kadınlarda ayrıca endometriyal kanseri vakaları da yaşanabilir. Bu ciddi hastalıkta, hastanın hayatını riske atabilecek farklı tür neoplazi ya da tümörler görülebilir.
“Uterus mukozası ilk morfolojik değişimlerin gerçekleşmesi ve cinsiyet hormonlarının salınımı ile ilgili fonksiyonların yerine getirilmesi için gerekli durumlara zemin hazırlar.”
Uterus Mukozası İltihabının Belirtileri
En bariz belirtilerden biri pelvis bölgesinde ağrıdır fakat çoğu kadın bunu regl sancısı ile karıştırır. Endometriyozis kaynaklı ağrı, çok yoğun olabilir ve kişiyi elden ayaktan düşürebilir.
- Regl öncesinde, regl döneminde ve regl sonrasında; ovülasyon dönemine dek süren ağrı gözlemlenir.
- Regl döneminde ağrı bağırsaklara da vurabilir. İdrar yaparken de ağrı yapabilir.
- Bazı kadınlar bel ağrısı çekebilir ya da cinsel ilişki sonrası ağrı da yaşayabilir.
Diğer genel belirtiler şu şekildedir:
- Yorgunluk
- İshal ya da kabızlık
- Karında şişkinlik ya da ağır ve düzensiz kanama
Uterus Mukozası İltihabını Tedavi Etmek İçin Doğal Yöntemler
Hastalar için bu durumun duygusal ve fiziksel olarak ne kadar yorucu olduğunu düşünürsek, tedaviyi doğal yöntemlerle de desteklemek faydalı olabilir. Örneğin, işlenmiş ürünler yemeyi bırakabilir ve daha fazla sebze tüketebilirsiniz. Keten tohumu tüketmek de harika bir tercih olabilir.
Ayrıca araştırmalar gösteriyor ki, progesteron kremi sürmek de anormal dokuların büyümesini yavaşlatabilir. Hastalığın üstesinden gelinmesinde yardımcı olacak bir diğer şey, stres seviyesinin kontrol altında tutulması ve anda kalmaktır.
Endometriyum ile ilgili, özellikle de endometriyozisle bağlantılı pek çok mit ve hatalı bilgi dolanıyor. Bu yüzden, doğru bir şekilde bilgilendirilmek ve mümkün olan en kısa sürede tedaviye başlamak adına nelere dikkat edilmesi gerektiğini bilmek oldukça önemlidir.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Liu, J. Endometriosis. Manual MSD (Versión para profesionales).
- Aplin, John. (2018). Uterus—Endometrium. 10.1016/B978-0-12-801238-3.64654-8.
- Role and functional anatomy of the endometrium. Universités de Fribourg, Lausanne et Berne (Suisse).
