Yenidoğanlarda Solunum Güçlüğü Sendromu
Solunum Güçlüğü Sendromu (SGS), genellikle yenidoğanlarda görülen bir solunum problemidir. Ciğerlerdeki sürfaktan eksikliği bu sendromu tetikler ve akciğerler tamamen gelişmez. Genellikle, sürfaktan hamileliğin 34. haftasından sonra üretilir.
Sürfaktan nedir?
Sürfaktan, hava keselerinin açık kalmasına, yani nefes almanıza yardımcı olan lipidler ve proteinler içeren bir sıvıdır. Asıl amacı yüzeydeki gerginliği azaltmak ve hava dışarı çıkarken hava keselerinin kapanmasını önlemektir.
Bu yüzden, vücut sürfaktan üretmediğinde, hava çıktıktan sonra hava keselerinin açılması için daha fazla baskıya ihtiyaç duyulur. Bu da akciğerlerin şişmesine ve akciğer ödemi oluşma ihtimaline yol açar. Kanda yeteri kadar oksijen olmadığında, vücuda giden oksijen miktarı da azalır.
SGS, özellikle 34. haftadan önce doğan bebeklerde görülen solunum rahatsızlıklarının temel sebebidir ancak risk hamileliğin erken haftalarında daha büyüktür.
Önemli risk faktörleri
Bu sendroma sebep olan ana risk faktörü, erken doğumdur ancak bu sendroma zemin hazırlayan diğer faktörler aşağıdaki gibidir:
- Membranın erken ayrılması.
- Doğum indüksiyonu.
- Sezaryen doğum.
- Şeker hastası anne.
- Doğum sırasında şiddetli kanama.
- Çoğul doğum.
- Mekonyum lekeli amniyotik sıvı.
Solunum güçlüğü sendromu semptomları
SGS’den muzdarip bebeklerde temel sendromlar:
- Ağlarken nefes almada güçlük.
- Hızlı nefes alıp verme.
- Nefes alırken anormal göğüs kafesi hareketleri.
- Burunda genişleme.
- Taşikardi.
- Morarma, cildin mavi renk alması.
Tedavi edilmezse, SGS’nin olası komplikasyonları aşağıdaki gibidir:
- Metabolizma bozuklukları.
- Akciğer eğilmesi.
- Düşük tansiyon.
- Kafatasında kanama.
- Kan zehirlenmesi veya enfeksiyon.
- Pnömotoraks: Çökmüş akciğer.
Solunum güçlüğü sendromunun tedavisi
Klasik tedavi, bebeğe sürfaktan vermek ve mekanik ventilasyon kullanmaktır. Bazı ebeveynler ikinci alternatiften hoşlanmazlar çünkü bu soluk borusu entübasyonunu gerektirir.
Bununla birlikte, invaziv olmayan yöntemler de vardır. Hastalığın seyri ne kadar iyi tahmin edilirse, bebek o kadar az etkilenir. Diğer yöntemlerde, burundan bir oksijen takviyesi yapılır.
Sentetik sürfaktanların erken uygulanması, ölüm ve komplikasyon riskini ve mekanik ventilasyon ihtiyacını azaltır. En sık kullanılan sentetik sürfaktanlar Beractant, Poractant alfa, Calfactant ve Lucinactanttır.
Tedavi ile, hastalığın seyri iyileşir. Ventilasyon sağlandığında, ciğerler tekrar kendiliğinden sürfaktan üretmeye başlar ve süreç birkaç gün içerisinde çözülür.
SGS nasıl önlenir?
Erken doğum an meselesiyse, anneye betametason gibi bir doz glukokortikoid verilir. Bu, fetüsün akciğerlerinin gelişmesine ve sürfaktan üretmesine yardımcı olur.
Doğumdan önce, bebeğin akciğer durumu amniyotik sıvı aracılığıyla kontrol edilebilir. Bu, bebek doğmadan önce doktorun hazırlıklı olmasını ve SGS’yi tedavi etmesini sağlar.
Kısacası, eğer mümkünse doğum 39. haftaya ya da ciğerleri tamamen gelişene kadar ertelenmelidir. Erken doğum her zaman pek çok riske sebep olduğundan, en iyisi erken doğumu önlemektir.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Fehlmann, E., Tapia, J. L., Fernández, R., Bancalari, A., Fabres, J., D Apremont, I., … & Ceriani Cernadas, J. M. (2010). Impacto del síndrome de dificultad respiratoria en recién nacidos de muy bajo peso de nacimiento: estudio multicéntrico sudamericano. Archivos argentinos de pediatría, 108(5), 393-400.
- Jonguitud-Aguilar, A., & Salazar-Juárez, M. (2007). Los olvidados: epidemiología del paciente prematuro tardío con síndrome de dificultad respiratoria. Perinatología y Reproducción Humana, 21(4), 178-184.
- Morales-Barquet, D. A., Reyna-Ríos, E. R., Cordero-González, G., Arreola-Ramírez, G., Flores-Ortega, J., Valencia-Contreras, C., … & Villegas-Silva, R. (2015). Protocolo clínico de atención en el recién nacido con síndrome de dificultad respiratoria. Perinatología y Reproducción Humana, 29(4), 168-179.
- Castro López, F. W., Labarrere Cruz, Y., González Hernández, G., & Barrios Rentería, Y. (2007). Factores de riesgo del Síndrome Dificultad Respiratoria de origen pulmonar en el recién nacido. Revista Cubana de Enfermería, 23(3), 0-0.