Apgar Testi Nedir ve Neden Önemlidir?

3 dakika

Son Güncelleme: 22 Nisan, 2018

Hamile bir kadının doğumla ilgili beklentisi, başarılı bir doğum sonrasında çocuğunu başarıyla kucağına alabilmektir. Beklemeyle ve endişelerle geçen 9 aydan sonra doktora sorduğunuz ilk şey bebeğinizin sağlıklı olup olmadığıdır. Olası sorunları ve endişeleri ortadan kaldırmak için hemen doğumdan dakikalar sonra yenidoğan bebek Apgar testine tabii tutulur.

Hastane çalışanları Apgar testini dikkatlice yapar. Olası sağlık problemlerini test etmek için bir seri test uygulanır.

Bu kontrol tamamıyla rutin ve normaldir. Bebek için herhangi bir tehlike teşkil etmez, hatta bebeği tehlikeden koruyan bir kontroldür. Her yenidoğanda aynı şekilde uygulanır.

Apgar Testi Nedir?

Her yenidoğan bebeğin ilk on dakikası kritiktir. Bu sebeple hastane çalışanları hızlı bir şekilde Apgar testini uygulayarak bebeğin sağlık durumunu kontrol ederler.

Bebek doğduktan sonra direkt olarak testler yapılır, beş dakika sonra ise başka bir kontrol, on dakika sonra bir diğer kontrol yapılır. Bu test 5 tane kriteri değerlendirmek içindir. Bu kriterlerin her biri 0’dan 2’ye kadar bir değer alır ve bu değerler birbiriyle toplanarak toplam puan hesaplanır.

Aktivite/kas tonu
Nabız/kalp oranı
Refleks kontrolu
Görünüş/renk kontrolü
Nefes alıp verişi

Bebeğin doğum sürecini başarılı bir şekilde atlatıp atlatmadığı kontrol etmek için ilk Apgar testi uygulanır. İkinci test ise, bebeğin rahim dışındaki hayata adapte olup olmadığını kontrol için yapılır. En son yapılan test ise en önemlisi olarak kabul edilir.

Bu yapılan testler neonatoloji alanında değerlendirilir.

Bu testin yapılmasının ilk amacı, bebeğin soluk alıp alamadığını hızlıca ve bebeğe zarar vermeden kontrol etmektir. Eğer yenidoğan bebek solup alıp veremiyorsa ya da kalbinde bir problem varsa ya da sinirsel sorunlar yaşıyorsa, buna göre tedbir alınır.

Eğer bebeğiniz 7 ve 10 arasında bir puan aldıysa, doğumdan sonraki hayata iyi şekilde adapte olduğu anlamına gelir. Eğer sonuç 5 ile 7 arasındaysa, bebeğin doğum esnasında solunum problemleri yaşadığı anlamına gelir. Bu nedenle, bebek oksijen kaynağına bağlanarak bebeğin normal hale dönmesi sağlanır.

Çok az sayıda bebek 5’ten az bir puan alır. Genelde 5’ten az puan alan bebekler prematüre doğum ya da acil olarak sezaryenle alınmış bebeklerdir. Bunların yanında, doğum anında solunum problemleri yaşadığı ya da kalbinde problemle doğduğu da anlaşılabilir.

Hesaplanmış Kriterler

Kalp atış hızı. Pediyatrislere göre öncelikle yapılması gereken şey kalp atış hızını kontrol etmektir. Apgar testine göre eğer bebeğin kalbi atmıyorsa 10 üzerinden 0 puan alır, eğer dakikada 100’den fazla atıyorsa skor 2’dir.
Solunum eforu kullanılarak akciğerlerin sağlıklı olup olmadığı ve yeterince gelişmiş mi diye kontrol edilir. Bunu yapmak için bebek nefes alıp verirken göğüs hareketleri dikkatlice izlenir. Eğer bebek nefes almıyorsa, agper testine göre 0 puan verilir, eğer nefes alışveriş düzenli değilse 1 puan verilir. Eğer düzgün şekilde nefes alıp veriyorsa ve bebek ağlayabiliyorsa 2 puan verilir.
Kas elastikiyeti. Bu kriter yenidoğan bebeğin kol ve bacaklarının hareket edebilme yeteneğini ölçer. Aktif bir şekilde kol ve bacaklarını hareket ettirebilen bebekler bu testte başarılı olmaktadırlar ve 2 puan alırlar. Eğer gelişmemiş kas elastikiyeti varsa, bebek kol ve bacaklarını hareket ettiremiyorsa bu 0 puana tekabül eder.
Bu kriter yenidoğan bebeğin dışarıdan gelen bir darbeye karşı istemsiz olarak tepki verip veremeyeceğini ölçer. Aslında bir nevi bebeğin hayati fonksiyonları gösterebilme yeteneğini ölçer. Bunlar bebeğin ağlaması, yüzünü buruşturması, öksürebilmesi, hapşurabilmesi ya da tekme atabilmesidir. Bütün bunlar ölçülür. Eğer tepkisel bir eksiklik varsa bebek 0 puan alır. Eğer küçük refleksler var ise 1, öksürme ve hapşurma var ise 2 alır.
Cilt rengi. Bu kriter bebeğin nefes alıp alamamasıyla ve çocuğun cilt pigmenleriyle ilgilidir. Siyahi bebeklerde ağızdaki mukus membranlarının rengine, korneaya, dudaklara, avuç içinin rengine ve ayak tabanına bakılır. Eğer bebek beyaz cilde sahipse, genel olarak cilt rengi durumunu işaret eder şekildedir ve el ve ayak ayalarının renkleri karşılaştırılır.

Apgar testleri boyunca doktor bütün kriterleri dikkatlice değerlendirir. Bu kriterlerin her birine 0 ve 2 arasında bir sayı verilir.

Bütün kriterlerin sonunda, sayılar toplanır ve bu toplam yenidoğan bebeğin sağlığını yansıtır. Bu teste bakılarak bebeğin hayatta olması için ya da hayatta olduğu süre boyunca nelere dikkat edilmesi gerektiği belirlenir. Böylelikle bebekler sağlık sorunlarının minimum olduğu bir yaşama kavuşurlar.