Bebeğinizin Öğrenme Güdüsünü Harekete Geçirmek için Onunla Oyun Oynayın

Hepimiz oynayarak öğreniriz. Aslında oyunlar, öğrenmenin ve çeşitli alanlardaki yeteneklerimizi geliştirmenin en iyi yoludurlar. Bebeğiniz ile oyun oynayın! Onları öğrenmeye teşvik edin!

Bu makalede sizler ile, çocuğunuzun bulunduğu yaş aralığına göre en doğru şekilde oyunlar oynamanın ipuçlarını paylaşacağız.

Pek çok insan çocukların oyun oynarlarken çok şey öğrenip hızla gelişmelerini inanılmaz bulur. Çocuklar oyunlar aracılığı ile öğrendiği gibi şarkı söyleyerek de yeni diller öğrenebilirler.

Çocuklar, oyunlu aktiviteler sayesinde çevrelerindeki kişilerle iletişim kurmayı öğrenirler. Çocuğunuz ile oyunlar oynamanız, onlar ile konuşmanız, onların sağlıkları ve beslenmeleri ile ilgilenmeniz kadar önemli bir eylemdir.

Spanish Association of Pediatrics (İspanyol Pediyatrlar Derneği) tarafından yayımlanan The Parent’s Guide (Ebeveynlerin El Kitabı) kitabına göre bazı oyunlar ve aktiviteler küçük yaştaki çocukların öğrenimine katkı sağlıyorlar.

Bu aktiviteler çocukların merak duygusunu kışkırtıp psiko-motor yeteneklerini geliştiriyorlar.

Çocuk doktorları, uygun ve üzerinde düşünülüp belirlenmiş uyarımların (teşviklerin) fiziksel, entelektüel, sosyal ve duygusal yararlarına vurgu yapıyorlar. Tüm bu belirlenmiş amaçlar çocuğa sezdirilmemeli, çocuk sadece oyun oynadığını zannetmelidir ve çocuklar hiçbir zaman oyun oynamaya zorlanmamalıdırlar.

Aşağıda sizin ile paylaşacağımız oyun ve aktivitelerin çoğu için günde birkaç dakika ayırmanız yeterli olacaktır, çok uzun süreler ayırıp çocuğunuzu sıkma riskini göze almayınız:

Çocuğunuzun yaş aralığına göre oyunlar

Ebeveynlerin El Kitabı, çocuklarınızın öğrenme yetisini teşvik edecek oyunları yaş gruplarına göre ayırıyor. Örnek olarak, yaşamının ilk üç ayı içerisindeki bebekleri sırtüstü yatırıp onlara parlak renkli oyuncaklar göstermenizi ve bu oyuncakları gözleri ile takip edebilecekleri bir şekilde sağdan sola, soldan sağa hareket ettirmenizi öneriyorlar.

Bu küçük oyun esnasında doğrudan yüzlerine bakıp onlarla konuşabilir, şarkı söyleyebilir ve her çeşit sesi de çıkarabilirsiniz.

Parmaklarınızı avuç içleri ile tutmalarını sağlayıp kollarını ve vücutlarını nazikçe hareket ettirmekten korkmayın. Ayak bileklerinden tutup bacaklarını hafifçe esnetmeyi de deneyebilirsiniz.

Çocuklarınıza yüzüstü pozisyonda yatarlarken de çeşitli nesneler gösterebilirsiniz. Dikkatlerini çekmeyi başardığınızda elinizde tuttuğunuz nesneyi yukarı doğru yavaşça kaldırın.

Oyun oynamak, bir çocuğun gelişim ve eğitimindeki esas eylemdir. (…) Çocuğun oyun saatlerinin nitelik ve niceliği, kuşkusuz ki yetişkin hayatında çok gerekli olan bilinci ile psiko-motor ve sosyal becerilerini geliştirmesine yardımcı olacaktır.

– Psikolog Rosa Jove-

Hareket ve renk

Üç ila altı aylık bebeklere de önceki evredeki bebekler ile gerçekleştirdiğimiz oyunları tekrar edebiliriz. Bu oyunlara ek olarak onlara ağzınız ile öpücükler gönderirken onlara dil çıkarabilir ve çeşitli ses oyunları yapabilirsiniz.

Uygulayabileceğiniz bir diğer uyarıcı metot bebeğinizin ellerini bir araya getirip tek tek kendi ellerine değmesini sağlamaktır. Başka bir yöntemde de onları önce sırtüstü yatırıp devamında ön kollarından tutup nazikçe çekerek oturur pozisyona gelmelerini uygulatabilirsiniz.

Bebeklerinizin ayak tabanlarına uygulayacağınız hafif bir basınç ile bacaklarını hareket ettirip uzatmaları açısından olumlu sonuçlar alabilirsiniz. Ayrıca zaman zaman bebeklerinizin eline kavrayabilecekleri boyutta ve ağırlıkta herhangi bir nesne tutuşturun. Nesneyi kendi başına elinde tutabildiğinde nazikçe elinden alıp oyuna baştan başlayın ve süreci tekrarlayın.

Altı ila dokuz aylık bebeklere parlak renkli nesneler gösterip çeşitli sesler çıkarabiliriz. Bu uygulama, gösterdiğimiz nesneyi gözleri ile takip etmelerini sağlayacaktır. Nesneyi yüzlerine yaklaştırıp tekrar uzaklaştırabilir ve bu işlemi tekrarlayabilirsiniz.

Onlara, kendilerini görebilecekleri şekilde bir ayna uzatın ve bu esnada isimlerini tekrar edin. Uygulayabileceğiniz bir diğer oyun ise yüzlerini basit bir mendil ile kapamak ve kendilerinin mendili düşürmesini sağlamaktır. Mendili kaldırmayı ya da düşürmeyi başardıklarında yine onlara isimleri ile seslenin.

Bu evredeki çocuğunuzu öğrenmeye teşvik etmek için konuşurken bol bol jest ve mimikler yapıp kelimeleri hecelemeniz de iyi bir yoldur.

Çocuklarınız ile oynayacağınız oyunların çok karmaşık olmasına gerek yoktur. Onlar ile vakit geçirirken ve oyun oynarken yaptığınız hareketleri basit kelimeler ile açıklamanız da faydalı olacaktır. Çocuklarınızın ellerine birer nesne verip bu nesneleri bir araya getirmeleri konusunda onları teşvik edin.

Çocuklarınıza çarpıcı renklerde yapılmış çoraplar giydirerek ayaklarının farkına varmalarını sağlayabilirsiniz. Ayrıca yanlarına uzanıp isimlerini seslenerek, onları vücutlarını hareket ettirme konusunda (vücutlarını sese doğru çevirmek) teşvik edebilirsiniz.

Oynayın ve Farkına Varın

Psikolog Rosa Jove’ye göre spontane ve yaratıcı oyunlar günlük hayattaki nesneler kullanılarak oynandığında çok daha faydalı oluyorlar. Bu şekilde oynanan oyunlar çocukların hayal güçleri ile çeşitli unsurlar kurgulamalarına sebep oluyorlar.

Bu uygulama yeni ve daha iyi olanakları keşfetmelerine de yardımcı oluyorken aynı zamanda nesnelerin boyutlarını ve nasıl kullanılacaklarını da öğrenmelerini sağlıyor. Dokuz ila on iki aylık bebeklere hayvan resimli çocuk kitapları gösterirken gösterdiğiniz hayvanların seslerini de çıkarabileceğinizi unutmayın.

Çocuklarınızın öğrenme güdülerini harekete geçirmek adına oynayabileceğiniz bir diğer oyun da onların çeşitli dokulardaki nesnelere dokunmalarını sağlamaktır. Ayrıca yüz ifadelerinizi değiştirerek, dudaklarınız ile çeşitli sesler çıkararak, öperek ya da oyuncaklarını bir kağıda sarıp, onların bu oyuncakları kağıttan kurtarmalarını sağlayarak da öğrenme güdülerini tetikleyebilirsiniz.

Çocuklarınıza farklı boyutlarda oyuncak küpler vermeniz faydalı bir uygulamadır. Koltuk altlarından ya da ellerinden tutarak ayağa kalkmalarına ve yürümelerine yardım ederek motor becerilerini arttırmalarını sağlayabilirsiniz.

12 ila 15 aylık çocuklarımızın ellerinden tutarak yürümelerine ve basamak çıkmalarına yardımcı olmalıyız. Onlara nesneleri kaplara koymayı, oyuncak küplerden kule inşa etmeyi, sayfa çevirmeyi, kaşık tutmayı, bardak ya da kupadan bir şey içmeyi ve kutuları açıp kapamayı öğretin.

Çocuklarımıza vücutlarının çeşitli bölümlerini de öğretebiliriz. Onlara fotoğraflarını göstererek ya da bir ayna karşısında oturtarak hafızalarını ve diğer zihinsel süreçlerini uyarabiliriz.

Bu yaş aralığındaki çocuklarımızdan onların kıyafetlerini ya da oyuncaklarını toplama konusunda yardımlarını istemeliyiz. Onların bizden yardım almadan yemek yemelerine izin verebilir ve bir şeyleri getirmek gibi ufak tefek görevler yapmalarını rica edebiliriz.

18 aylık olmalarından itibaren merdivenlerden çıkar ya da inerlerken onlara yardımcı olmamız gerekir. Ayrıca etrafta oynayabilecekleri bir top verebilirsiniz. Dil öğrenmelerine (konuşmalarına) yardımcı olmak adına onlara resimli kitaplar göstermeniz de çok önemlidir.

Onlar ile basit cümleler kurarak konuşmaya başlamalısınız. Arayıp bulmaları için evinizin çeşitli yerlerine oyuncaklarını saklayın.