İlk Yıl Bebeğin Gelişim Evreleri
İlk yıl, bebek inanılmaz bir değişim ve gelişim evreleri geçirir. Zamanının çoğunu uyuyarak geçiren yenidoğandan, inanılmaz psikomotor gelişimler gösteren bir bebeğe dönüşür.
İlk 12 ay boyunca, bebekler çevreleriyle ilişki kurmayı öğrenirler. Vücutlarını ve hareketlerini nasıl kontrol edecekleri hakkında bilgi sahibi olmaya başlarlar.
Mırıldanarak ve anlaşılmaz sesler çıkararak, bazen de ilk kelimeleriyle iletişim kurmak isterler. Bebeğin ilk yılında meydana gelen gelişimler hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak ister misiniz?
İlk yıl boyunca gelişim evreleri
Aşağıda, bebeğin ilk yıl geçirdiği değişimlere ve edindiği farklı becerilere göz atacağız. Ancak, öncesinde bebeğinizin gelişimi aşağıdaki evrelerle uyum sağlamıyorsa, endişelenmemeniz gerektiğini hatırlatmakta fayda vardır.
Her bebeğin gelişiminin kendi hızında gerçekleştiğini unutmayın. Aşağıda açıklayacağımız evreler genellemedir çünkü her çocuğun gelişimi kendine özgüdür. Bu yüzden, eğer çocuğunuz henüz belirli bir beceriyi edinememişse sadece sabırlı olun.
Bebeğin birinci gelişim evresi
İlk ay
- Bebek acıktığında, altını kirlettiğinde, rahatsız olduğunda veya sadece kucağa alınmak istediğinde ağlayarak iletişim kurar.
- İlk ay boyunca, bebekler gözlerini ışığı arayışıyla hareket ettirir. Ayrıca, yüksek sesli gürültülere kollarını ve bacaklarını oynatarak tepki verir (moro refleksi).
- Yenidoğanlar, başka istemsiz hareketler (refleksler) de gösterir. Örneğin, ağızlarına yaklaşan her şeyi emmeye çalışırlar. Benzer şekilde, eğer ayak tabanlarına dokunursanız ayak kıvrımı aşağı doğru iner ve yumruklarını açıp kapatırlar.
İkinci ay
- Bebekler, tanıdık yüzler de dahil olmak üzere dış uyaranlara karşı gülümsemeye başlar.
- Baş parmaklarını emer.
- Bu noktada, bebek dikkat çekmek için ilk kez sesler çıkarmaya başlar.
Üçüncü ay
- Üçüncü ayda, bebekler özellikle parlak renkler gibi görsel uyaranlara karşı ilgi duymaya başlar.
- Agu benzeri sesleri ilk kez çıkarır.
- Bebek, etrafında olan her şeye ilgi gösterir. Bebeğin, sesin geldiği tarafa doğru kafasını çevirdiğini gözlemleyebiliriz.
Dördüncü ay
- Bebek kafasını yukarıda tutmaya başlar ve ellerine dikkat eder. Çıngırak veya başka nesneleri tutmaya ve sallamaya başlar.
- Dördüncü ay boyunca, çocuklar daha fazla gülümser ve özellikle gülümseyen yüzlere karşı çekim hisseder.
- Bu süreçte bebekler yalnız olmayı sevmez.
Bebeğin ikinci gelişim evresi
Beşinci ay
- Bebekler çok fazla ses çıkarır ve birilerinin onu dinlemesini sever. Çıkardığı seslerle oynar.
- Bazı çocuklar, beşinci ayda ilk dişini çıkarabilir.
- Bebekler sırt üstü yatarken ayaklarını tutabilir.
- Farklı renkleri ayırt etmeye başlar.
Altıncı ay
- Yüz üstü yatarken, yardımla doğrulabilirler ve kendi kendilerine yuvarlanabilirler.
- Biberonlarını elleriyle tutabilirler ve nesneleri bir ellerinden diğer ellerine geçirebilirler.
- Birinin kendisini almasını istediğini söylemek amacıyla ellerini kaldırırlar.
- Ayaklarını ağızlarına götürme eğilimi gösterirler.
Bebeğin üçüncü gelişim evresi
Yedinci ay
- Bebekler, desteksiz biçimde doğrulabilirler.
- Elleri konusunda çeviklik kazanabilirler ve herhangi bir nesneyi hareket ettirebilirler.
- Bebekler ilk hecelerini telaffuz etmeye başlarlar.
- Bu aşamada, öğrenme çok daha hızlanır.
Sekizinci ay
- Bebekler, yabancılar karşısında korkmaya başlayabilir hatta ağlayabilir.
- Yatarken kendi başlarına dönebilirler ve yerde oynamanın keyfini çıkarırlar.
Bebeğin dördüncü gelişim evresi
Dokuzuncu ay
- Bebekler oyuncaklarını ellerine almayı sever ve bunları bir deney aracı olarak atmaya başlar.
- Desteksiz biçimde 15 dakikaya kadar oturabilirler.
- Bazı çocuklar dokuzuncu ayda emeklemeye başlayabilir. Bununla birlikte, her bebekte emekleme görülmez ancak bu son derece normaldir.
Onuncu ay
- Eşyalara veya mobilyalara tutunarak, kendi kendilerine ayağa kalkabilirler.
- “Anne” ve “baba” gibi ilk kelimeleri söylemeye başlayabilirler.
- Gördükleri şeylere vurarak ses çıkarmayı severler.
- Yabancılar da dahil olmak üzere, başkalarına el sallamaya başlarlar.
Bebeğin beşinci gelişim evresi
On birinci ay
- Bebekler, daha fazla kelime telaffuz etmeye ve bunları uygun yerlerde kullanmaya başlar. “Ver”, “biraz daha” ve “hayır” gibi kelimelerin anlamlarını artık anlarlar.
- Bebekler malzemelere tutunarak veya yetişkinlerin ellerini tutarak kendi başlarına yürümeye başlayabilirler. Hazır değilse, çocuğu zorlamamak gerekir.
Bebeğin ilk yaşı
- Şimdiye kadar emeklemeye başlamamış bebekler, birinci doğum gününde ilk adımlarını atabilir. Emeklemiş olanlar daha geç yürümeye başlayabilir.
- Bebekler ayağa kalkabilir ve yorulduğunda oturabilir.
- Küçük nesneleri kavramak için baş ve işaret parmaklarını kullanır.
- Bu yaştaki bebekler, şefkat göstermeyi anlar ve sevgi ifade etmeye başlar.
- Gördükleri her şeyi kavramak istedikleri için, kırılacak ve tehlikeli eşyaları çocuğun ulaşamayacağı yerlere koymakta yarar vardır.
Doğumdan sonraki ilk yıla ilişkin sonuçlar
Doğumdan sonraki ilk yıl, belirli gelişim evreleri görülür. Ancak, her çocuk önemli değişimleri aynı zamanda yaşamaz. Bazı şeyler bir ay sonra veya bir ay önce görülebilir ve bu son derece normaldir.