Düzenin, Çocuğunuzun Hayatındaki Önemi

İki küçük kız çocuğu olan Psikolog Nathalie Sánchez, şu görüşü savunuyor: hayatın belli bir düzeni olması önemlidir ama zamanlamaların çok kesin saatlerle birbirlerinden ayrılmaları iyi bir şey değildir.

Plan ve programlarımız esnek olabilirler mi? Psikoloğun bu soruya cevabı ise: Esnekliği teşvik etmek önemlidir, çünkü bu teşvik size, değişikliklere kolay adapte olma yeteneğini kazandırır.

Bünyemizde, özellikle zihinsel yapımızda esnek olarak, durmadan değişen dünyaya adapte olabilme yeteneğine ihtiyaç duyarız.

Budistler “Yaşam değişkendir” derler ve biz de çocuklarımızı bu değişikliklere hazırlamalıyız.

Psikolog Sánches, bazı insanların, aslında aynı anlama gelmeyen, düzen ve plan-program kavramlarını karıştırdıklarını söylüyor.“Önemli olan, çocuklarımızın zaman kavramını anlamalarıdır. Çocuklarımız bir saatin ya da yarım saatin ne anlam ifade ettiğini henüz bilemezler” diye de ekliyor.

Gün içerisinde belli bir düzene sahip olmaları, her bir iş, görev ya da aktivite sonrasında ne olacağını bilmeleri konusunda onlara yardımcı olur.

Düzen, hayatlarına istikrar getirir

Psikolog Sanches: “Çocukların, günün nasıl geliştiği konusunda kesin bir fikirleri yoktur. Ama günlük hayatlarında belli bir düzene sahip olduklarında, gün içerisinde sırasıyla neler olacağını kavrayabilirler” diyerek açıklamalarına devam ediyor.

Mesela, genel bir günlük düzene sahip herhangi bir çocuk, uyandıktan sonra önce yüzünü yıkayacağını ve dişlerini fırçalayacağını bilir. Devamında kahvaltı yapacak ve okula gidecektir.

Bu tarz bir düzende çocuk, bir sonra yapacağı eylemi bilir ve bu eylemi uygulayabilir.

Ve eğer çocuğunuz, her bir eylemin ardından sırasıyla ne yapacağı konusunda fikir sahibiyse, kendisini güvende ve huzurlu hissedecektir.

Psikolog Sanches: “Çocuklar endişeli olduklarında, ebeveynlerinde keyifsizlermiş gibi bir izlenim yaratırlar. Aslında olan şey ise, neyi yapıp neyi yapmamaları konusunu tam olarak anlamamış olmalarıdır.”

Örnek olarak Sanches, her akşam yatmadan önce yıkanma alışkanlığı olan çocukların, yıkanırlarken yatma zamanına çok az kaldığını da doğal olarak bildiklerini söylüyor.

Bu alışkanlığa sahip olan çocuklar banyodayken oyun oynamak, televizyon seyretmek gibi diğer aktivitelerin planlarını yapmazlar. Her akşam, banyo yaptıktan sonra yatıp uyuyacaklarını bilirler.

Psikolog Sanches’in konu hakkında söylediklerini destekleyen bir psikoloji makalesinde “Çocukların, bulundukları alanda kendilerini huzurlu ve güvende hissetmeleri için, belirlenmiş bir düzene ihtiyaçları vardır” deniyor.

Bir düzene sahip olmak, kendi kimliklerini tanıma yolunda onlara yardımcı olur

Makale, çocuklarımıza bir düzen kurabildiğimizde, onların, her aktivitenin kendi yeri ve zamanı olduğunu öğrenebilecekleri konusunun da altını çiziyor. Çeşitli aktiviteleri tekrar tekrar yaptıkça, kendilerine ait bir düzen oluşturmaya başlayacaklardır.

Çocuğunuz “Oyun oynamak için yemek masasından kalkmayacağım, çünkü daha sonra oynamak için vaktim olduğunu biliyorum. Önceden dağıttığım oyuncakları banyo yapmadan önce toplamalıyım” şeklinde düşünebilecek duruma gelecektir.

Kendi düzenlerine sahip olmaları, çevrelerini daha iyi anlamalarını sağlayacağı gibi aynı zamanda özgürlük duygularını ve kendilerini kontrol edebilme yetilerini de geliştirecektir.

Alışkanlıklar, bir eğitim aracıdır ve çok çabuk edinilmez. Alışkanlıklar, uygulayarak ve tekrar ederek öğrenilirler.

Yeni bir alışkanlık edinme sürecinin uzun olabileceğini aklımızda tutabildiğimizde, çocuklarımıza bu konuda sabır göstermemiz de çok daha kolay olur.

Diğer yandan, eğer ümidimizi kaybeder ve çocuklarımızdan bize o an verebileceklerinin fazlasını beklersek, onların olumsuz bir deneyim yaşamalarına ve tekrar etme isteklerini kaybetmelerine neden olabiliriz.

Çocuklarımıza bir şeyler öğretmeyi denerken kullanabileceğimiz birkaç küçük tavsiyemiz daha var:

• Çocuklarınıza birbiriyle çelişen komutlar vermeyin
• Çocuklarınıza, yıkanmalarını, odalarını toplamalarını ve yemek için masaya oturmalarını tek seferde söylemeyin, sizi dikkate almayacaklardır. Onlara bu görevlerden sadece birinciyi söyleyin. Bu görev ya da isteğiniz tamamlandığında ikinciye geçin. Eğer çocuğunuz art arda vereceğiniz komutları ezberleyebilecek ve aklında tutabilecek yaştaysa, bu isteklerinizi onlara öncelik sırasını da belirterek söyleyin. Onların kendilerince bir öncelik sıralaması yapmalarına izin vermeyin.