Çocuklarda Ayrılık Kaygısıyla Nasıl Baş Edilir?
Çocuklukta ayrılık kaygısı çok yaygın olarak görülür. Bu durumda çocuk, anneye aşırı derecede bağlıdır. Ayrılık kaygısı, çocuğun başkalarıyla ilişki kurmasını veya diğer aile üyeleri ile aktivitelerde bulunmasını engelleyebilir.
Çocuklukta ayrılık kaygısı zor geçebilir. Ancak çocuklarınızı başka insanlarla etkileşime teşvik edecek şekilde hareket etmelisiniz. Bu makalede, size sık karşılaşılan bu sorun hakkında bilgiler vereceğiz.
Çocukların anneleriyle yalnız kalmak istemeleri çok değerli bir şeydir, ancak bu bir probleme de dönüşebilir. Bu, özellikle annenin günlük rutinine geri dönmesi gerektiği zamanlarda zorlanılan bir durumdur.
Çocuklarda ayrılık kaygısı nedir?
Ayrılık kaygısı, çocukların annelerine çok yakın olduğu durumlarda görülür.
Bu davranışa; ağlama, öfke nöbetleri ve diğer insanlarla kalmayı reddetme eşlik eder. Hatta annelerinin birkaç dakikalığına bile yanlarından ayrılmasını istemezler.
Küçükken tek istedikleri şey annelerinin kucağında olmaktır. Biraz büyüdüklerinde, söyleyecekleri her şeyden önce “Anne” derler. Daha da büyüdüklerinde ise sürekli “Annemi istiyorum” demeye başlarlar.
Bu aşırı bağlanma, ileride problemlere neden olabilir. Anneler, çocuklarına gerekli ilgiyi göstermelidir. Başka bir kimse annenin yerine geçemez.
Bebeklerin her şey için annelerine güvendikleri doğrudur. Hem beslenme, hem de diğer ihtiyaçları için annelerine ihtiyaç duyarlar. Bu sebeple, annelerini diğer aile üyelerine ve diğer insanlara tercih etmeleri normaldir.
Ancak çocuklar büyüdükçe amca, dayı, büyükanne, büyükbaba ve kardeşler de yardımcı olabilir. Örneğin, bez değiştirme, banyo yaptırma, uyutma veya oyunlar oynama gibi…
Peki, çocuğun bütün bunları sadece annesinin yapmasını istemesi, aksi takdirde hemen ağlamaya başlaması durumunda ne olur? İşte tam da burada ayrılık kaygısından bahsetmemiz gerekiyor.
Bu durumda aşırı bir bağlanma söz konusudur. Ayrıca çocukların daha bağımsız olmalarını gerektiren değişikliklerden de kaçındıkları görülür.
Ayrılık kaygısının nedenleri ve belirtileri
Birçok insan, çocuklukta görülen ayrılık kaygısının, annenin yeterince mesafe koymamasından kaynaklandığını düşünmektedir. Annenin, çocukların bakımı için babaya yeterince sorumluluk vermemesinden kaynaklandığını savunurlar.
Ancak, durum aslında böyle değildir. Bu duruma sebep olan başka birçok faktör daha var:
1. Öğrenmeye duyulan isteksizlik
Çocuk, yalnız başına yürümek ya da konuşmak gibi önemli bir şey öğrenmesi gerektiği her zaman bir hayal kırıklığı duyar. Annesiyle birlikte olmayı, annesinin onu sakinleştirmesini ve kendisini güvende hissettirmesini ister.
2. Çevrenin tanınması
Çocuklar 10 aylık olana kadar, çevrelerinde neler olup bittiğini bilmez. Ancak, insanları tanıyabilirler. Birisinin ortamdan ayrıldığını görünce ağlarlar, çünkü geri gelmeyeceğini düşünürler.
3. Büyük değişiklikler
Bunu derken yalnızca iç değişikliklere değil, aynı zamanda günlük yaşamdaki değişikliklere de atıfta bulunuyoruz. Bunlardan bazıları kreşe başlama, taşınma, seyahat etme ya da aile üyelerinden birinin ölümü olabilir. Bunlar çocukların kendilerini güvensiz hissetmelerine sebep olabilir.
“Ayrılık kaygısında aşırı bir bağlanma söz konusudur. Ayrıca çocukların daha bağımsız olmalarını gerektiren değişikliklerden de kaçındıkları görülür.”
4. Oidipus kompleksi
Anneden ayrılmadan duyulan kaygı, psikolojide “Oidipus kompleksi” olarak adlandırılan durumla da ilgilidir. Freud’un bu teorisinde, çocuğun annesine aşık olduğu belirtilir. Çocuk bu durumda, babasını bir düşman olarak görür.
Kız çocuklarında görülen Elektra kompleksinde ise, baba idolize edilmiştir ve çocuk sürekli annesiyle çatışır.
Çocuklukta ayrılık kaygısı nasıl tespit edilir?
Çocuğunuzda ayrılık kaygısı olup olmadığını nasıl anlarsınız? Cevap basit. Bu durumda, alışkanlıklar ve davranışlar genellikle kalıcıdır ve hemen giderilmesi gerekir.
- Çocuk ikide bir annesini arar ve geceleri çığlıklar atar.
- Onu yalnızca annesinin beslemesini, giydirmesini, yatırmasını ve onunla oynamasını ister.
- Annesini bulamadığı zaman ağlar.
- Siz başka bir şeyle meşgulken, örneğin yemek yaparken veya çalışırken, kollarınıza ya da bacaklarınıza yapışır.
- Eğer annesi de onunla birlikte oynamıyorsa, diğer çocuklarla etkileşim kurmak istemez.
- Eğer anne başka bir çocuğa ilgi gösterirse hemen kıskanır.
Çocuklukta ayrılık kaygısını tersine çevirmek mümkün müdür? Yapmanız gereken ilk şey, çocuğun bu tavırlarıyla ne yapmak istediğini tespit etmektir. Çoğu durumda bu, sabırla üstesinden gelebileceğiniz geçici bir şeydir.
Son olarak, evinizde işlerin nasıl yürüyeceğine karar verecek olan kişi sizsiniz, bunu unutmayın. Çocuğunuzun ağlamasını durdurmak için işinizi ya da kişisel refahınızı bir kenara bırakmamalısınız.
Çocuğunuz yavaş yavaş sakinleşecek ve sonunda büyükannesinin veya dedesinin ona bakmasına izin verecektir.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- UNICEF. Guia de pautas de crianza de niños y niñas entre 0 y 5 años. https://www.unicef.org/paraguay/spanish/unicef-guiaagentesformadores.pdf
- Days Placeres Monaco. (2017). Universidad República Uruguay. 2017. Vínculo temprano, apego. https://sifp.psico.edu.uy/sites/default/files/Trabajos%20finales/%20Archivos/days_placeres_tfg.pdf
- M. Guerra-Ramíreza, y L. Muñoz-de Rodríguez. (2013). Enfermería Universitaria, 2013. Expresiones y comportamientos de apego madre-recién nacido. http://www.scielo.org.mx/pdf/eu/v10n3/v10n3a3.pdf